Mobil Uygulamalarda İlk Görüşte Aşk

Burak Dönertaş
Kullanıcı Ajansı
5 min readOct 20, 2015

İlk izlenimler her zaman bir ilişkinin en önemli kısmıdır. Bir insanla ilk defa tanışmanız, ilk defa sinemaya gitmeniz, ilk defa bir starbucks deneyimi yaşamanız… Mobil uygulamalarda da ilk tanışma, ilk karşılama büyük önem taşıyor. Nasıl bir insan hakkında yargılarımızın ve kararlarımızın çoğu ilk görüşte belirleniyorsa bir uygulama için de benzer bir akıştan söz edebiliriz.

Maalesef bir çok uygulama kullanıcı karşılamayı (user onboarding) yeterince dikkatli tasarlamadığı için kullanıcı kaybediyor ve uygulamanın tekrar açılma ve kullanılma sıklığını düşürüyor. Aynı zamanda üyelik ve bildirim izinlerini zamansız yerlerde istedikleri için kullanıcılarda bu istekler geri tepiyor. Üyelik ve bildirim desteği alamayan uygulama ise bu yüksek hızlı zamanda dikkatlerden çok kolaylıkla kayboluyor. Gelin hep beraber kullanıcı karşılama ile ilgili bazı örneklere ve yaklaşımlara bakalım.

Clear Uygulaması ilk karşılamada özellikleri direkt uygulamanın fonksiyonlarıyla anlatmayı tercih etmiş.

İngiltere merkezli yapılan bir mobil uygulama araştırmasına göre kullanıcıların %81’i uygulamayı kullanmaya devam etmeleri için ilk izlenimin iyi olması gerektiğini düşünüyor. Yapılan bir başka araştırma ise kullanıcıların akıllı telefonlarına yükledikleri uygulamaların yüzde 80 ile 90 arasını bir kez kullandıktan sonra sildiğini gösteriyor. Birbirini destekleyen bu iki araştırmadan şu sonucu çıkartıyoruz: Eğer uygulamanızın kullanıcıda bıraktığı ilk izlenim yeteri kadar iyi değilse bu kullanıcı uygulamanızı tekrar kullanmıyor ve hatta uygulamayı telefonundan siliyor. Böyle bir durumla karşılaşmamak için yapmanız gereken şey ise oldukça basit. Kullanıcıyı karşılama (onboarding) ekranına olabildiğince özen göstermek ve bilinen hatalardan kaçınmak.

Karşılama ekranında yaygın bir şekilde yapılan hataları şu 3 başlık altında toplayabiliriz;

  1. Eğitsel (Tutorial)
  2. Üyelik
  3. İzinler

Eğitsel (Tutorial)

Mobil uygulamalardaki Tutorial kısmı, kullanıcıya uygulamayı nasıl kullanacağına dair bilgilerin yer aldığı kısımdır. Bu kısımda yapılan başlıca hatalardan bir tanesi kullanıcıya direk uygulamayı nasıl kullanacağını bir liste halinde vermek.

Bu durum kullanıcıların bu talimatları aklında tutmasını zorlaştırarak uygulamayı kullanmaya devam etmesini engelliyor. Bunun yerine MailBox’ın yaptığı gibi adım adım ve görsellerle kullanıcıya uygulamanın nasıl kullanıldığını akılda kalıcı bir şekilde anlatmak kullanıcıya hem uygulamanın tüm işlevlerini kullanma şansı tanıyorken hem de kullanıcının tekrar uygulamaya dönmesini kolaylaştırıyor.

Mailbox sağ üst köşede Eğitsel’i geçme seçeneği veriyor kullanıcılarına.

Tutorial kısmında yapılan bir diğer hata ise Tutorial kısmını kapatma seçeneğinin kullanıcıya sunulmamış olması. Bu durum yeni kullanıcılardan çok uygulamanın sadık kullanıcılarını rahatsız edebiliyor. Yeni bir telefona geçtiğinde kullandığı uygulamaları tekrar yükleyen kullanıcı tekrar Tutorial kısmını görmek zorunda kalıyor. Yeni kullanıcı tarafında ise, kullanıcılar arkadaşlarından ya da çeşitli tutorial videolarını gördükten sonra uygulamayı indirdiğinde kapatma butonu olmadığından ötürü bu kısmı tekrar görerek bu durumdan rahatsız olabiliyor. Ayrıca bazı kullanıcılar Tutorial kısmını sıkıcı bularak bir an önce uygulamayı kullanma başlamayı tercih edebiliyor.

Bir diğer yaygın hata ise Tutorial kısmını gerektiğinden uzun tutmak. Özellikle de “Tutorial’ı geç” benzeri bir buton yoksa daha kullanıcı uygulamayı kullanmaya başlamadan Tutorial kısmındayken uygulamayı kullanmayı bırakabiliyor.

Tutorial kısmıyla ilgili ilginç olan kısım ise her zaman Tutorial olmasının yararı olmaması. Vevo uygulaması üzerinde yapılan testler sonucunda Tutorial kısmını kaldırarak %10 daha fazla üye girişi, %6 daha fazla üye kaydı olduğu görülmüş. Yani Tutorial kısmı her ne kadar gerekli gibi görünse de bazen olumsuz etkileri de olabiliyor. Tutorial’ın gerekli olup olmadığını anlamak için yapılması gereken en doğru şey ise kullanıcılar üzerinde test yapmak.

Üyelik

Karşılama sayfasında sıkça yapılan hatalardan bir diğer ise uygulamanın hemen girişinde kullanıcının kayıt olmasını ve giriş yapmasını istemek. Bu durum kullanıcıların uygulamayı kullanmadan silmesine neden olabiliyor.

Hotel Tonight yapmış olduğu A/B testi sonucunda giriş yapmayı opsiyonel olarak sunarak yapılan rezervasyonların %15 artmasını sağlamış.

Hotel Tonight üyelik bilgilerini en son aşama olan rezervasyon kısmında alıyor.

Eğer uygulamanızda üyelik gerekiyorsa bu işlemi uygulamanın başına koymak yerine kullanıcının uygulamayı keşfedip gerekli işlemleri (ürün arama, sepete ekleme vs.) yaptıktan sonra en son adıma koymak kullanıcılar üzerinde daha olumlu bir etki bırakıyor.

İngiltere yapılan bir diğer araştırma kullanıcıların %56’sının uygulamalar üzerinden üye olma işlemi yapmadığını ve bunun nedeni olarak da üyelik aşamasının çok fazla zaman aldığını gösteriyor. Bu sorunu kullanıcından e-posta adresi, şifre ve benzeri birçok bilgiyi istemek yerine kullanıcının sosyal hesapları (Facebook, Twitter vb.) aracılığıyla kolayca üye olmasını sağlayarak çözebiliyorsunuz.

İzinler

Karşılama ekranında sıkça karşılan son sorun ise uygulamanın kullanıcıdan istediği izinler. Birçok uygulama uygulama açar açmaz ihtiyacı olduğu bilgiler için kullanıcıdan peş peşe izinler istiyor. Haliyle bu da kullanıcıyı rahatsız ediyor.

Cluster

Cluster isimli grup paylaşım uygulaması bu sorunu çok güzel bir şekilde çözdüğünü görüyoruz. Uygulamayı açar açmaz izin istemek yerine Kullanıcı Ekleme aşamasında “Show results from iPhone contacts” (Adres defterinden kişileri bul) seçeneğini sunarak hem bu erişimi kullanıcının tercihine bırakıyor, hem de tam ihtiyacı olduğunda isteyerek kullanıcının uygulamanın en başında rahatsız etmiyor.

Kullanıcıdan izin isterken yapılan hatalardan bir diğeri ise kullanıcıya bu izni ne amaçla istediğini söylememek. Örneğin uygulama kişi listenizi istiyor ama kişi listenizi nerede ve ne amaçla kullandığına dair size bir bilgi vermiyor. Bu sorunun güzel bir çözümünü Snapchat uygulamasında görüyoruz. Snapchat uygulaması “Find Friends” aşamasında kullanıcının kişi listesine erişim isterken bunu ne amaçla kullanacağını söylüyor. Bunun yanında kişi listesini kötü amaçlar için kullanmayacağını da belirterek kullanıcıya güven veriyor.

İlk izlenim ile ilgili bir kaç örnek vaka paylaştık. Vaka dosyalarından faydalanmak iyidir ama vaka dosyalarını kendi uygulamanızdaki kararlar için baz almanız her zaman doğru olmaz. Unutmayın her uygulama ve her kullanıcının ilişkisi kendine özel. Test etmek, a/b testlerini yapmak ve kullanıcı testleri size en yararlı kararı almanızı sağlar.

Görüşmek üzere.

--

--