Στα πλαίσια του μαθήματος της Ηγεσίας και της συναισθηματικής νοημοσύνης ο δρόμος μας έβγαλε στον δήμο Γλυφάδας με στόχο να γνωρίσουμε από κοντά έναν άνθρωπο ο οποίος μέσα από την εργατικότητα και την δίψα του για να προσφέρει, καταφέρνει να κατέχει ηγετικούς ρόλους και να διοικεί μεγάλες ομάδες ανθρώπων. Κάνουμε λόγο για τον Παναγιώτη Μαχαίρα . Για να πραγματοποιήσουμε την εργασία του μιλήσαμε για του στόχους μας και τους σκοπούς της εργασίας μας, μας κάλεσε να παρακολουθήσουμε στιγμές των εξ αποστάσεως συνομιλιών του με τους συναδέλφους του στην Ισπανία αλλά και την εξ αποστάσεως άσκηση των καθηκόντων του όπως project planning, decision making και την διαχείριση επιμέρους προβλημάτων.

Παρόλα αυτά, και λόγο της ψηφιακής και διακεκομένης επαφής του κ. Μαχαίρα με το εργασιακό του περιβάλλον αντιμετωπίσαμε ορισμένες προκλήσεις. Περιορισμένη αλληλεπίδραση δική μας αλλά και του ιδίου με τον εργασιακό χώρο και αδυναμία παρατήρησης μη λεκτικών ενδείξεων. Ακόμη , μερικές φορές συναντήσαμε και τεχνικά ζητήματα αλλά και ζητήματα κατανόησης , καθώς ορισμένες από τις συζητήσεις γίνονταν στα ισπανικά. Επιπλέον, λόγω της τηλεργασίας του ιδίου, δεν είχαμε την ευκαιρία να να τον δούμε να αλληλεπιδρά με τους συναδέλφους του στο φυσικό χώρο εργασίας. Με σκοπό λοιπόν να αποκτήσουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για το ηγετικό προφίλ του κ. Μαχαίρα αποφασίσαμε να πραγματοποιήσουμε και μια συνέντευξη. Ο ίδιος ξεκίνησε το ταξίδι του στον ανταγωνιστικό αυτό επαγγελματικό κόσμο, στην Πολεμική Αεροπορία και συγκεκριμένα στο ΕΣΜΑ (Επιστημονικός Σύλλογος Μηχανικών Αεροπορίας). Ενώ συνέχισε τις ενασχολήσεις του στο Τμήμα των Μηχανολόγων Αεροναυπηγών στην Πάτρα καθώς και στο πανεπιστήμιο του Cranfield όπου στο πλαίσιο των μεταπτυχιακών του σπουδών εξειδίκευσε την κατάρτιση του σε θέματα τεχνολογίας ειδικών αεροδιαστημικής δυναμικής. Για τον κ. Μαχαίρα τα πράγματα ήταν κάπως διαφορετικά καθώς στα 22 του ως επικεφαλής αξιωματικός της γραμμής των πτήσεων στον Άραξο καλείται να ηγηθεί 45 αεροπλάνα και 28 ανθρώπους.

‘Από την αρχή έπεσε η ευθύνη επάνω μου, και ο μικρός μου αδερφός που είχε έρθει στα 4 χρόνια που ήμουνα κάτω, γιατί είναι πιο μικρός από μένα, μου είχε πει. Καλά εσύ δουλεύεις για να ζεις ή ζεις για να δουλεύεις;’

Ένας άνθρωπος ο οποίος σταδιακά είδε τις προκλήσεις να γίνονται εντονότερες και πιο απαιτητικές προχώρησε ακόμη περισσότερο στα βαθιά καταλαμβάνοντας θέσεις όπως αυτή του διευθυντή εργοστασίου γενικής επισκευής ελικοπτέρων, μέχρι και την τωρινή ως υπεύθυνος συστημάτων IT και ψηφιακής μετατροπής στο European Space Agency ,τον οργανισμό στον οποία εργάζεται από το 2009, καταλαμβάνοντας ευρύτερους οργανωτικούς κεντρικούς ρόλους στον τομέα της ψηφιοποίησης του Ευρωπαϊκού Κέντρου Διαστημικής Αστρονομίας στην Ισπανία. Eν συνεχεία, κατά τον κ. Μαχαίρα το να ηγείσαι ανθρώπους είναι πρόκληση και η διοίκηση αυτών πρέπει να γίνεται προσωποποιημένα αναγνωρίζοντας και ενθαρρύνοντας τα κίνητρα των υφισταμένων που διαχειρίζεσαι, καθώς έτσι καταλαμβάνεις και εταιρικούς στόχους και στόχους αυτομόρφωσης. Ενώ αυτή η κουλτούρα της ποικιλομορφίας που αγκαλιάζει το ίδρυμα δίνει στον καθ΄ ένα συστηματικές και συστημικές ταυτόχρονα ευκαιρίες εξέτασης biased πεποιθήσεων με στόχο την ευρύτερη διάπλαση του εγώ και του υπερεγώ. Φυσικά θέσεις ισχύος και θέσεις ηγεσίας σε κάνουν με βάση τα λόγια του να νιώθεις ότι ‘περπατάς στον αέρα’ λόγω ενθουσιασμού, λόγω αξιοσύνης του ρόλου, οπότε οφείλεις να παραμένεις μεθοδικός και στοχευμένος στον τρόπο που ηγείσαι, προκειμένου να μείνεις στην επιθυμητή κατεύθυνση.

‘Αυτό που πρέπει να έχει, ένας άνθρωπος ο οποίος καλείται να ηγηθεί, είναι την ευεληξία και την ωριμότητα ή την γνώση του να συνειδητοποιήσει ότι υπάρχει ο άνθρωπος σαν αυτός που είναι και υπάρχουν τα εργαλεία με τα οποία θα γίνει η δουλεία. Ο σκοπός του ηγέτη δεν είναι να ικανοποιήσει τις δικές του επιθυμίες ή να εκφράσει τον δικό του εαυτό, είναι να γίνει το αποτέλεσμα της θέσης στην οποία έχει ταχθεί.’

Προς ενίσχυση των προαναφερθέντων ταυτόχρονα κάνει αναφορά στο servant leadership, ή αλλιώς υπηρεσιακή ηγεσία στην οποία τελικός σκοπός του ηγέτη είναι η επίτευξη του οράματος της εταιρείας ενώ ταυτόχρονα δίνει στους υφισταμένους τους την ευκαιρία να ακουστούν οι φωνές τους και να αναπτυχθούν, παρέχοντας μιας συνεχής στήριξη κατά την διάρκεια της εταιρικής τους συνεργασίας. ‘Εδώ δεν υπάρχω εγώ για μένα, υπάρχω για εμάς και τον οργανισμό’. Ενώ αναφορικά με το stress το οποίο συγκαταλέγεται σε κάθε εργασιακό περιβάλλον αναφέρθηκε και στον παράγοντα του overwork και του burnout. Μια κατάσταση σωματικής και συναισθηματικής εξάντλησης η οποία ενδεχομένως να οδηγήσει και σε άλλους παράγοντες όπως αυτών της σιωπηλής παραίτησης (κάνω τα απολύτως απαραίτητα) αλλά και σε βαθύτερα ζητήματα απώλειας της προσωπικής ταυτότητας. Αναγνωρίζοντας το πόσο επιζήμιο είναι να συμβεί κάτι αντίστοιχο σε έναν ηγέτη ο οποίος φέρει τέτοιας σημασίας και τέτοιας επιρροής στον οργανισμό.

Στη συνέχεια ,αναφερόμενος για την σημασία της συναισθηματικής νοημοσύνης στα εργασιακά περιβάλλοντα, τονίζει τον θεμελιώδη χαρακτήρα του όρου, και το πόσο σημαντικό είναι να παρακολουθείς και να αναγνωρίζεις τα συναισθήματα των υφισταμένων αλλά και του εαυτό σου μέσω της στοχαστικής αντανάκλασης:

‘Πολλές φορές προσπαθούμε να κάνουμε πράγματα όπως τα συναισθήματα 1–2–3. Δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Εγώ λέω πάντα ότι σε θέσεις ηγετικές η μεγάλη πρόκληση είναι να αφιερώσεις τον χρόνο που χρειάζεται να καταλάβεις το πρόβλημα. Δεν είναι καθόλου προφανές.’

Ολοκληρώνοντας τη συνάντησή μας με τον κύριο Μαχαίρα, αποκομίσαμε σίγουρα ορισμένα πράγματα και βγάλαμε τα δικά μας συμπεράσματα. Ως συμμετέχοντες παρατηρητές είδαμε σε πρώτο χέρι τον ρόλο, τις αρμοδιότητες και τα hard and soft skills ενός ηγέτη. Γνωρίσαμε σε μεγαλύτερο βάθος τον οργανισμό της ESA και τις λειτουργίες αυτής. Κατά την διάρκεια της εικονικής παρακολούθησης εργασίας ο ηγέτης μας προσέφερε συμβουλές, εμπειρίες και γνώσεις που αφορούν την ανάπτυξη ικανοτήτων και την σταδιοδρομία σε επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο. Μετά από την παρακολούθηση ενός ηγέτη είχαμε την ευκαιρία να συγκρίνουμε όσα παρακολουθήσαμε ,με τις δικές μας φιλοδοξίες κατανοώντας σε μεγαλύτερο βαθμό τις ικανότητες, τις δεξιότητες και τα θέλω μας.