Amaca yönelik özel olay zincirlerinin eşsiz konsepti.
Bölüm 1
Dost blokzincir geliştiricilerine ve meraklılarına, izinsiz bir özel blokzincir çözümümüz olduğunu söylediğimde, tipik olarak garip bir yüz ifadesi ortaya çıkarıyorlar, ardından “Genele açık izinsiz mi demek istediniz?” diyorlar.
Anladım. Hem özel hem de izinsiz olan bir çelişki gibi görünüyor . Yani, ne oluyor?
Konsepti anlamak için, hadi önce genele açık izin verilen ve izinsiz blokzincirler arasındaki farka bakalım.
Ripple veya EOS gibi genele açık izin verilen bir ağda, ağ koruyucusu öncelikli gruplar belirleme yeteneğine sahiptir. Bunlar, yaygın genele açık olmayan yeteneklerle bir düğümü çalıştırabilir.
Ethereum gibi izinsiz bir genele açık zincirde, böyle bir yetkili grup bulunmaz. Herhangi biri, bir düğümü döndürebilir ve işlemleri yayımlamak ya da blokları kazımak için ağa katılabilir.
Yine de, siz olmasanız da, Ethereum ağında yapmama izin verilen şeyler mümkündür. Bir akıllı sözleşmede, başkaları tarafından değil, sadece sözleşmenin sahibi tarafından uygulanabilecek bir aksiyon tanımlayabiliriz. Dolayısıyla, bir izinsiz blokzincir ağ seviyesinde otorite olmadığı anlamına gelir. Bir akıllı sözleşme şeklinde zincir üzerinde dağıtılan mantık, izinleri tanımlamaktadır.
Genele açık izinsiz ağa benzer şekilde, herhangi biri, bir özel izinsiz ağa katılmak için bir düğümü döndürebilir. Bununla beraber, genele açık bir blokzincirden farklı olarak, diğer düğümler yalnızca onun varlığını kabul edecektir, ancak hiçbir bilgiyi paylaşmayacaktır. En azından şimdilik henüz değil.
Bu özel ağların üzerindeki akıllı sözleşmeler, sadece kimin sözleşme aksiyonlarını uygulamasına izin verildiğini değil; ancak, ayrıca sözleşmeyi ve tüm ilgili verileri okumasına izin verilenleri de tanımlamaktadır.
Bunu başarmak için, özel izinsiz çözümler, herkes tarafından paylaşılan tek bir zincir oluşturmaz. Bunun yerine, akıllı bir sözleşmenin her örneklemesinin kendisinin amaca yönelik zinciri vardır. Başka bir deyişle;
Bir akıllı sözleşmeyi bir izinsiz özel ağda dağıtmak, otomatik olarak bu bağlantıyla ilişkilendirilen bir özel (yan) zincir oluşturur.
Bir tek düğüm birçok amaca yönelik zinciri tutar, ancak asla onların hepsini hepsini bulundurmaz. Bunu, bir tek sistemin birçok depo bulundurduğu git ile kıyaslayabilirsiniz.
Okuma ayrıcalıkları spesifik düğümlere verilmez, ama spesifik kişilere veya kuruluşlara (kriptografik imza ile tanımlanmıştır) verilmiştir. Bu, Ethereum’da bir akıllı sözleşme aksiyonu uygulama imtiyazına benzerdir.
Her sözleşmenin eşsiz bir tanımlayıcısı (veya adresi) vardır. Düğümlerin ayrıca bir URL şeklinde bir adresi vardır. Bir sözleşmenin ve ilişkilendirilen zincirin bir kopyasını elde etmek için hem sözleşme tanımlayıcısını hem de kopyası olan bir düğümün URL’sini bilmeniz gerekir.
Bir özel amaca yönelik zincirin kopyasını istemek ve sözleşmeye katılmaya başlamak için imkan dahilimde kendi düğümünüzü veya yalnızca güvendiğiniz bir düğümü kullanabilirsiniz. Bir düğüm, ağdaki tüm verilerin aksine, yalnızca onun kullanıcılarına hizmet vermek için gereken verileri tutar. Bu yaklaşım Holochain tarafından insan merkezli çözüm olarak tanımlanmıştır(formüle edilmiştir).
Projeler
Böyle bir sistemle çözebileceğiniz, özel izin verilenle ya da genel çözümler ile ele alamadığınız, birçok farklı tipte problem vardır.
Bunu akılda tutarak, bu alan oldukça az kalabalık görünmektedir. Sadece bir özel izinsiz bileşeni olan üç aktif projenin farkındayım.
Holochain
Muhtemelen bu alanda en iyi bilinen platform Holochain’dir. Kullanıcıların bilmesi gerekenler temelinde, eşler arasında bilgi paylaştığı, merkezi olmayan uygulamalar için bir platformdur. Holochain, paylaşılan hash (karma) zinciri, dağıtık bir hash (karma) ile doğrulanabilecek bireysel varlıklar gibi yürüyen işlemler lehine tamamen terk eder.
LTO Network
LTO Network projemiz, çok uluslu şirketleri ve hükümetleri hedef alan, güven gerektirmeyecek iş akışları yürüten bir platformdur. Süreç, gizliliğe ve Genel Veri Koruma Tüzüğü uyumuna güçlü bir odaklanmaya sahiptir. LTO Network, akıllı sözleşmeleri hem zincir içi mantığı hem de zincir dışı talimatları tanımlayan Canlı Sözleşmeler ile değiştirir.
Monet
Monet, katılımcılar için düğüm görevi gören mobil cihazlarla amaca yönelik, kısa ömürlü zincirler oluşturmak için olan bir projedir. İşbirliği, her iki katılımcı da gelip gittikçe istikrarsızdır vedüğümler lokasyona dayanarak keşfedilebilir.
Not: Permissionless-private-chains isimli makalenin 1. bölümünün Türkçe’ye çevirisidir.
