ORACLE DATA PUMP

Harun Erdinç

Published in

Machine Learning Turkiye

7 min readMar 4, 2022

Herkese Merhaba

Bu yazımda ORACLE DATA PUMP teknolojisini örneklerle birlikte açıklamaya çalıştım.

Keyifli okumalar dilerim.

ORACLE DATA PUMP (Expdp-Impdp) Nedir?

Oracle Data Pump, Oracle tarafından sağlanan hızlı bir veri taşıma aracıdır.
Özellikle test ve geliştirme ortamlarına veri taşırken kullanırız.
Data Pump yardımcı programı Expdp ve Impdp araçları ile kullanılır.
Data Pump ile uzak veritabanımıza bağlanabilir, verileri dump dosyasına yazmadan direk lokalimizdeki bir veritabanına aktarabiliriz.
Veri taşıma işlemi esnasında sıkıştırma ve şifreleme özelliklerini kullanabiliriz.

Expdp ve Impdp Hangi Durumlarda Kullanılabilir?

Bir schema altındaki tüm dataları veya bir kısmını farklı bir schema altına taşımak istediğimizde,
Oracle versiyonu değiştiğinde dataları taşımak için,
Operating system değiştiğinde dataları taşımak için,
Logical Backup almak istediğimizde bu araçları kullanabiliriz.

EXPDP (Export Data Pump) Aracı

Veritabanımızdaki verilerin tamamını veya bir kısmını dışarı almak için işletim sistemi üzerinde expdp aracını kullanıyoruz.
Expdp aracı ile tüm veritabanını, belirli tabloları, schemaların ve tablespace’lerin export’u alınabilir.
Oracle 10 g ile gelen bir özelliktir.
Mantıksal backup alma olarak düşünebiliriz.
Veritabanı arşiv modda olmadan export alınabilir. (Veritabanı archive modda olmadığı için tutarlı bir yedek almış olmayız)

EXPDP (Export Data Pump) Özellikleri

Sıkıştırma (compression) özelliği ile export alınabilir.
Şifreleme (Encryption) özelliği vardır.
Paralellik belirtilerek export alınabilir.
Tabloları, Şemaları, Tablespace’leri yeniden adlandırarak export alınabilir.

Export Almadan Önce Yapılması Gereken İşlemler

Export işlemini yapacak olan kullanıcının EXP_FULL_DATABASE yetkisine sahip olmalıdır.

Kullanıcıya verilen yetkileri Revoke anahtar kelimesi ile geri alınabilir.

SQL> REVOKE EXP_FULL_DATABASE TO VERIDATA

Expdp aracı ile export işlemi yapabilmemiz için veritabanımızda Database Directory objesi oluşturmalıyız.
Export/import işlemleri yapılırken hangi veritabanı dizin objesini kullanacağımızı belirtmemiz gerekiyor.
Database Directory belirtmezsek veritabanı kurulumu yapıldığında Data Pump işlemleri için default olarak oluşturulan “DATA_PUMP_DIR” veritabanı dizin objesini kullanır.
Veritabanımızda oluşturulan dizinleri DBA_DIRECTORIES view’ini sorgulayarak öğrenebiliriz.

SQL> select directory_name from DBA_DIRECTORIES;

Database Directory Oluşturma ve Yetkilendirme

İlk önce işletim sistemi üzerinde bir klasör oluşturuyoruz.

oracledb /home/oracle> mkdir dump_dir

Daha sonra veritabanına bağlanıp veritabanı dizini oluşturuyoruz.

SQL> create directory dump_dir as ‘/home/oracle/dump_dir’;

Son olarak export işlemini yapacak olan kullanıcımıza (veridata) bu dizin üzerinde okuma/yazma yetkisi veriyoruz.

SQL> grant read, write on directory dump_dir to veridata;

IMPDP (Import Data Pump) Aracı

Expdp aracı ile dışarı dump dosyası olarak yedeklediğimiz verileri, bir veritabanına import etmek için İmpdp aracını kullanırız.
Import aracı ile import işlemi yapabilmemiz için veritabanımızda Database Directory objesi oluşturmalıyız.
Daha sonra import işlemini gerçekleştirecek kullanıcıya bu dizinde okuma/yazma yetkisi verilmelidir.
Import işlemini gerçekleştirecek kullanıcıya IMP_FULL_DATABASE yetkisi verilmelidir.
Import işlemini de export işlemi yaptığım veritabanı üzerinde gerçekleştireceğim için yeni bir Database Directory oluşturmam gerekmiyor.

Gerekli açıklamaları yaptıktan sonra EXPDP ve IMPDP araçlarını uygulamalı olarak denemeye geçebiliriz.

FULL EXPORT

Veridata kullanıcısı ile aşağıdaki gibi full export alabiliriz.

oracledb /home/oracle> expdp veridata/veridata directory=dump_dir dumpfile=FULL_DB_07.dmp logfile=FULL_DB_07.log FULL=Y

Export alırken kullanılan parametreler:

Directory parametresi: Daha önce oluşturduğumuz database directory objesidir.

Dumpfile parametresi: Verilerin dışarıya alınacağı dump dosyasının adıdır.

LOGFILE Parametresi: Export işleminin aktivite kayıtlarının tutulduğu dosyadır.

SYS kullanıcısı ile aşağıdaki gibi Full Export alabiliriz.

oracledb /home/oracle> expdp \”/ as sysdba\” directory=dump_dir dumpfile=FULL_DB_06.dmp LOGFILE=FULL_DB.log FULL=Y

FULL IMPORT

SYS kullanıcısı ile import işlemini aşağıdaki gibi gerçekleştirebiliriz.

oracledb /home/oracle> impdp \”/ as sysdba\” DIRECTORY=dump_dir DUMPFILE=FULL_DB_06.dmp LOGFILE=IMP_FULL_DB_08.log table_exists_action=replace exclude=PROC_SYSTEM_GRANT,USER,TABLESPACE,DIRECTORY FULL=Y

Import işleminde kullanılan bazı parametreler:

TABLE_EXISTS_ACTION : Import işlemi gerçekleştirilecek veritabanında mevcut isimle aynı olan bir tablo varsa hata alınmaması için bu parametreyi kullanmalıyız.(SKIP — APPEND — TRUNCATE — REPLACE)

SKIP: İlgili tablo varsa o tabloda hiçbir değişiklik yapmadan devam eder. Bu değer default olarak gelir.

APPEND: Var olan tabloya dokunmadan importtaki verileri de bu tabloya ekler.

TRUNCATE: Tablo içindeki kayıtları siler, export içerisindeki veriyi import ederek devam eder.

REPLACE: Var olan tabloyu drop ederek yeniden tabloyu oluşturur, daha sonra export içerisindeki verileri insert ederek devam eder.

EXCLUDE: Bu parametre export alınırken belli bir Schema’yı, Trigger’ları, Procedure’leri dahil etmemeyi sağlıyor.

TABLESPACE EXPORT

USERS tablespace’i TABLESPACES parametresi kullanılarak aşağıdaki gibi export alabiliriz.

expdp \”/ as sysdba\” TABLESPACES=USERS DIRECTORY=dump_dir DUMPFILE=USERS_TS_1.dmp LOGFILE=USERS_TS.log

TABLESPACE IMPORT

Aldığımız USERS tablespace’e ait exportun dump dosyasını aşağıdaki gibi import edebiliriz.

oracledb /home/oracle> impdp \”/ as sysdba\” TABLESPACES=USERS DIRECTORY=dump_dir DUMPFILE=USERS_TS_1.dmp LOGFILE=IMP_USERS_TS.log table_exists_action=replace

FARKLI TABLESPACE’DE IMPORT

İlk önce VERIDATA şemasını export alıyorum.

oracledb /home/oracle> expdp \”/ as sysdba\” SCHEMAS=VERIDATA DIRECTORY=dump_dir DUMPFILE=VERIDATA.dmp LOGFILE=VERIDATA.log

Aşağıdaki sorgu ile VERIDATA şemasının hangi tablespace ait olduğuna bakıyoruz. (USERS TS)

SQL> select owner, table_name, tablespace_name from all_tables where owner=’VERIDATA’;

VERIDATA şemasını drop ediyoruz.

SQL> drop user VERIDATA CASCADE;

Import işlemini gerçekleştireceğimiz yeni bir tablespace ve o tablespace ait datafile’ı oluşturuyoruz.

SQL> CREATE TABLESPACE TBS1 DATAFILE ‘/u01/app/oracle/oradata/Veridatadb/tbs01.dbf’ SIZE 50M;

Son olarak daha önce export aldığımız dump dosyasını kullanarak REMAP_TABLESPACE parametresi ile VERIDATA şemasını yeni tablespace üzerine import ediyoruz.

oracledb /home/oracle> impdp \”/ as sysdba\” SCHEMAS=VERIDATA DIRECTORY=dump_dir DUMPFILE=VERIDATA.dmp LOGFILE=IMP_VERIDATA.log table_exists_action=skip REMAP_TABLESPACE=USERS:TBS1

SCHEMA EXPORT

VERIDATA şemasını SCHEMAS parametresini kullanarak aşağıdaki gibi export alıyorum.

oracledb /home/oracle> expdp \”/ as sysdba\” SCHEMAS=VERIDATA DIRECTORY=dump_dir DUMPFILE=VERIDATA_%U.dmp LOGFILE=VERIDATA_01.log

Not: Veritabanındaki schemalara bakmak için aşağıdaki sorguyu çalıştırabiliriz.
SQL>select username as schema_name from sys.dba_users order by username;

SCHEMA IMPORT

Export aldığımız VERIDATA şemasını aşağıdaki gibi import edebiliriz.

oracledb /home/oracle> impdp \”/ as sysdba\” SCHEMAS=VERIDATA DIRECTORY=dump_dir DUMPFILE=VERIDATA_01.dmp LOGFILE=IMP_VERIDATA_SC.LOG table_exists_action=skip

FARKLI İSİMLE SCHEMA IMPORT

Önce SCOTT şemasını export olarak alıyorum.

oracledb /home/oracle> expdp \”/ as sysdba\” oracledb /home/oracle> expdp \”/ as sysdba\” SCHEMAS=SCOTT DIRECTORY=dump_dir DUMPFILE=EXP_SCOTT.dmp LOGFILE=EXP_SCOTT.log

Şimdi de SCOTT şemasını VERIDATA şeması olarak import ediyorum.

oracledb /home/oracle> impdp \”/ as sysdba\” DIRECTORY=dump_dir DUMPFILE=EXP_SCOTT.dmp LOGFILE=IMP_SCOTT.log REMAP_SCHEMA=SCOTT:VERIDATA exclude=USER,TABLE

TABLO EXPORT ALMA

SCOTT şemasındaki EMP tablosunu “tables=SCOTT.EMP” parametresini kullanarak aşağıdaki gibi export alabiliriz.

oracledb /home/oracle> expdp \”/ as sysdba\” DIRECTORY=dump_dir DUMPFILE=EXP_EMP_TBL.dmp LOGFILE=EXP_EMP_TBL.log tables=SCOTT.EMP

TABLO IMPORT

Export aldığımız EMP tablosunu aşağıdaki gibi import edebiliriz.

oracledb /home/oracle> impdp \”/ as sysdba\” tables= SCOTT.EMP DIRECTORY=dump_dir DUMPFILE=EXP_EMP_TBL.dmp LOGFILE=IMP_EMP_TBL.log table_exists_action=replace

PARALEL KULLANIMI

Paralel parametresini kullanarak Data Pump export/import işlemlerini daha hızlı gerçekleştirebiliriz.
Paralellik sayısını genellikle CPU sayısına göre belirleriz.
Yani server üzerinde kaç tane CPU varsa en fazla o kadar sayı verebiliriz.
Burada önemli olan nokta Data Pump teknolojisinden en iyi şekilde performans sağlamak için belirtilen paralel sayısı kadar dump dosya belirtilmesi gerekir.
PARALLEL parametresini kullanarak aşağıdaki gibi export alabiliriz.

oracledb /home/oracle> expdp \”/ as sysdba\” tables=SCOTT.EMP DIRECTORY=dump_dir DUMPFILE= EMP_PARALEL.dmp LOGFILE= EMP_PARALEL.log PARALLEL=2

COMPRESSION OLARAK EXPORT ALMA

Büyük hacimli verilerimizin exportunu alırken sıkıştırma özelliğini kullanarak disk de yer kazanma açısından avantaj sağlayabiliriz.
Export sırasında oluşan dump file’ı compres edilmiş olarak oluşmasını sağlar.
10g ile export alındığında COMPRESSION parametresi, METADATA_ONLY ve NONE değerlerini alabilmekteydi. Yani sadece metadata verilerinin exportu alınırken sıkıştırma yapılabiliyordu.
Oracle 11g ile birlikte COMPRESSION parametresi ALL, DATA_ONLY, METADATA_ONLY, NONE değerleri ile birlikte kullanabiliyoruz.
ALL ve DATA_ONLY değerleri ile kullanıldığında “Oracle Advanced Compression” lisansına sahip olmamız gerekiyor.

Compression Seçenekleri;

ALL: Tüm verileri ve metadata verilerini sıkıştırarak alır.

DATA_ONLY: Sadece datayı compres eder.

METADATA_ONLY: Sadece metadatayı compress eder.

NONE: Hiçbir şeyi compress etmez. Default değeri NONE’dur.

Sıkıştırma parametresini aşağıdaki gibi kullanabiliriz.

oracledb /home/oracle> expdp \”/ as sysdba\” tables=SCOTT.EMP DIRECTORY=dump_dir DUMPFILE= EMP_COMP.dmp LOGFILE= EMP_COMP.log compression=all

FARKLI BİR SÜRÜME EXPORT ALMA

Version parametresi export edilecek olan datanın veritabanı sürümünü ifade eder.
Daha yüksek bir sürümden, daha düşük bir versiyondaki sürüme ait export alabilmek için version parametresini kullanamayız.
Çünkü Oracle üst sürümden alt sürümlere expdp-impdp özelliğini destekler.
Yani sürümü 11.2’den bir exportu sürümü 10.2 olan bir veritabanına import edebiliriz.
Ya da örneğin Oracle 10.1 veritabanında version parametresi 11.1 verilerek alınan bir exportu sürümü 10.2 olan bir veritabanına import edemeyiz.
Üst sürüme geçerken hangi sürümde import işlemini yapacaksak o sürümü version parametresinde belirtmemiz gerekiyor. Aksi taktirde hata alırız.
VERSION parametresini kullanarak aşağıdaki gibi export alabiliriz.

oracledb /home/oracle> expdp \”/ as sysdba\” directory=dump_dir dumpfile=FULL_DB_06.dmp LOGFILE=FULL_DB.log FULL=Y VERSION= 18.0.0.0

Oracle Data Pump konusunu böylelikle bitirmiş olduk.

Yazımı incelediğiniz için teşekkürler.

Bir sonraki yazılarımda görüşmek üzere.

LinkedIn hesabımdan bana ulaşabilirsiniz. HARUN ERDİNÇ