“Acaba Bu İş Tutar Mı?” — Birbirinden İlginç Girişim Fikirleri
Gün içinde onlarca farklı iş fikri üzerine düşünüyor, hem kurumsal çalışanlara hem de dış girişimcilere iş fikirlerini gelir getiren işlere dönüştürebilmeleri için destek veriyorum. Henüz yolun başında olan girişimci veya girişimci adaylarından en sık duyduğum sorulardan biri de “Sence nasıl fikir? Bu iş tutar mı?” oluyor. Bazen kulağıma komik veya saçma da gelse cevabım “Bilmiyorum” oluyor. Fikirlerin gerçek ticari işlere dönüşmeden önce bir varsayımlar dünyası olduğunu düşünürsek, gerçekten de ilk gün hiçbirimiz o işin tutup tutmayacağını bilemeyiz.
Buradan yola çıkarak son dönemde kulağıma en garip gelen girişimleri not etmeye başladım. Garip demek bunların “başarısız” olduğu anlamına gelmiyor tabi. Yalnızca ilk duyduğunuzda “Bu iş tutar!” diyeceğiniz türden iş fikirleri değil :)
1. Ship Snow, Yo
İsminden de anlaşıldığı gibi bu girişim size “kar” kargoluyor. ShipSnow Yo kurucusu Kyle kışın yoğun yaşandığı Boston’da yaşarken, eşiyle evinin önündeki karları küremek için saatler harcıyormuş. Acaba bu karları satsak acaba alan çıkar mı diye başlayan macera kısa sürede bir işe dönüşmüş. 2015 yılında kurulan girişim internet sitesi üzerinden aldığı kar siparişleri ile ilk yılında 6 haneli gelir seviyesine ulaşmış.
Siteye girdiğinizde istediğiniz ağırlıkta kar siparişi veriyorsunuz. Kar geldiğinde ne mi yapıyorsunuz? Tabi ki kardan adam :)
Aynı çift sonbahar gelince kırmızı sonbahar yapraklarının gönderimi üzerine yeni bir model geliştirmiş. İlk hafta 250 adet sipariş alan Ship Foliage, şu an yapraklardan oluşan hediye kutuları ve yan ürünleri gibi paketler satıyor.
2. Potato Parcel
Özel bir günün kutlamasını yapmak için çiçek, çikolata veya kart göndermek çok mu sıradan? Göndereceğiniz kişi sizi hep hatırlası istiyorsanız bir de patatesi deneyin.
Potato Parcel dilediğiniz mesajı bir patatesin (!) üzerine yazıyor ve bunu sizin istediğiniz kişiye gönderiyor. Potato Parcel kurucularının 2016 yılında Shark Tank programında iş fikrini yatırımcılara anlatması ile serüven başlamış. Programdaki bir yatırımcıdan çekirdek yatırım aldıktan sonra hızla büyüyen şirket artık yalnızca patatese mesaj yazmıyor istenilen fotoğrafları bile basıyor ve dilerseniz uluslararası gönderim bile yapıyor.
Son dönemdeki patates fiyatlarını düşününce bizde de fena bir hediye sayılmayabilir :)
3. Yo!
Yo uygulamasıyla arkadaşlarınızın, tanıdıklarınızı telefonlarına anlık bildirim gönderebiliyorsunuz. Ancak ufak bir detay var; gönderdiğiniz bildirimin içeriğini istediğiniz gibi düzenleyemiyor veya herhangi bir mesaj yazamıyorsunuz.
Gönderebildiğiniz tek şey bir “Yo!”
Kulağa en başta saçma gelse de İsrail menşeli bu uygulama yayınlandığı andan itibaren ilk 3 ay içinde 2 milyon kişi tarafından indirildi ve günde 2 milyonun üzerinde Yo! gönderildi. Bunlar olurken Yo ekibi yalnızca 3 kişiydi.
Kullanım oranıyla kısa sürede dikkat çeken girişim Tencent’in de içinde bulunduğu yatırım turunda $1,5 Milyon çekirdek yatırım almıştı.
Yo ekibi kısa sürede yeni eklemeler yaptı ve yalnızca arkadaşlarınıza değil tanımadığınız kişilere de Yo gönderebileceğiniz yeni geliştirmeler yapmıştı. Kargo elemanı paketinizi bıraktığında veya büyük bir deprem olduğunda “Yo” bildiriminizin yanına eklenen hashtag ile cep telefonunuza gelmesi planlanıyordu. Girişimin amacı insanlar arasında ki bilgi alışverişi ve haberleşme şeklini tamamen değiştirmek olsa da bir süre sonra eski hızını yitirmeye başladı. Ekip üyelerinin birçoğu Facebook ve Netflix gibi büyük teknoloji şirketlerine geçti.
Son dönemde Patreon üzerinden başlatılan kampanya ile Yo uygulamasını ayakta tutmaya çalışan bir komünitenin hala var olduğunu söyleyebiliriz.
4. Dog Spot
Köpek gezdirenlerin markete, mağazaya vs. girerken köpeklerini dışarıda bir direğe bağladıklarını görmüşsünüzdür. Sahibi işlerini halletmeye çalışırken köpek de onu bir direğin yanında bekler durur.
Dog Spot köpeğini dışarıya bağladıktan sonra suçluluk duygusuna kapılan kişilere bir çözüm sunmayı amaçlamış. Mağaza, market gibi yerlerin önüne stratejik bir şekilde yerleştirilmiş küçük kulübeler sunan Dog Spot siz alışverişinizi yaparken köpeğinizi bu konforlu kulübeye bırakabiliyorsunuz. Veteriner onaylı bu kulübelerin içindeki klimalar ısıyı köpeğinize göre ayarlanıyor, siz uzaktayken patili dostunuzu temiz ve konforlu bir kulübeye bırakmanızı sağlıyor. İçindeki kameralar sayesinde siz alışveriş yaparken uygulama üzerinden köpeğinizi izlemeniz bile mümkün.
1,5 Milyon dolar çekirdek yatırım alan Dog Spot, operasyonlara başladığı New York şehrinde hayvan sahiplerinin tepkisiyle de çokça karşılaşmış olsa da girişim büyümeye devam ediyor gibi görünüyor.
5. Borçlu Haritası
Yan masanızda oturan kişinin vergilerini ödemediğini bilseniz ne yapardınız?
Çin’de geliştirilen bir uygulama 500 metre çevrenizde kredi borcu olan kişileri tespit etmenizi sağlıyor. WeChat uygulaması üzerinden girişi yapılan bu uygulama “map of deadbeat debtors” adıyla İngilizceye çevrilmiş. Kişilerin ne kadar borcu olduğu önemli olmaksızın, kredi borcu sebebiyle yasal yükümlülüklerini yerine getirmemiş olması bu uygulamada görüntülenmesi için yeterli. Uygulamayı açtığınızda kişinin lokasyonunu görebiliyorsunuz.
Son yıllarda “social credit” sistemini uygulamaya başlayan Çin hükümeti vatandaşların güvenilirliğini kredi borcu ödeme, vergi ödeme, toplu taşımadaki davranışları gibi kriterlere göre ölçmeyi hedefliyor. 2020’de zorunlu kılınacak olan bu sistemi destekler nitelik taşıyan bu uygulama tüylerinizi ürpertmiş olabilir ama dahası da var. Eğer siz borçlu olan kişinin harcamasına bakarak aslında borcunu ödeyebileceğini düşünüyorsanız uygulama sizi bu kişileri ihbar etmeniz için teşvik ediyor.
Bazen doğru zaman ve başarılı bir uygulamayla en çılgın fikirler bile başarılı bir işe dönüşebiliyor. Girişimcileri farklı kılan da bu çılgın fikirlere inancını sürdürerek üzerine bir iş kurmak için sarf ettikleri efor oluyor. Sadece bir fikre körü körüne bağlanmayıp zamanı geldiğinde girişimi sonlandıracak cesareti bulabilmek kritik önem taşıyor.
