Kurumlar için Kitlesel Fonlamaya Kulak Verme Zamanı

Kitlesel fonlama (crowdfunding) denilince ilk akla gelen sınırlı bütçeye sahip yenilikçi girişimlere ya da toplumsal fayda yaratan projelere fon sağlamayı destekleyen bir platform oluyor. Tüm bu tanımlamalar doğru olmak ile birlikte, “destek platformu” olmanın ötesinde kitlesel fonlamanın kurumların günlük yaşamına girebileceği birçok fırsat alanından bahsetmek mümkün. Sony, GE, Hasbro, Heineken, IBM gibi başarılı markaların da kullanmaya başladığı kitlesel fonlama platformlarının kurumlara kazandırdıklarını gelin birlikte inceleyelim.

Ürün Testi için Biçilmiş Kaftan:

Pek çoğumuz, büyük efor ve bütçe harcamaları ile yola çıkan ve müşterileri için “idealize ettikleri” ürünleri hayata geçirmeye çalışan kurumların başarısızlık hikayelerini duymuşuzdur. Bu başarısızlıkların önüne geçmenin en kolay yolu, büyük bir emek ve sermaye yatırımı yapmadan önce, geliştirilecek olan ürünün bir alıcısı olacağından emin olmak. İşte tam da bu noktada, kitlesel fonlama platformları müşteriye erişimi ve geri bildirim alma sürecini destekleyen çözüm ortağı olarak devreye giriyor.

Sony, hızlandırma programı kapsamında değerlendiren yeni ürün fikirlerini başarılı kitle fon kaynaklarından biri olan Indiegogo’da test ederek, ürün geliştirme sürecindeki başarısızlık riskini minize ediyor. Örneğin, 2017 yılı ürünlerinden biri olan ve çocuklara erken yaşta kodlama becerisi kazandırmayı hedefleyen yeni ürünü KOOV ile, 260 destekçiden 80 bin Amerikan doları toplamayı başardı. Gelen yorumlar, destekçi sayısı ve erken benimseyicilere bire bir erişim fırsatı Sony’e müşteri odaklı ürün geliştirebilme açısından büyük bir katma değer sunuyor.

Deneyim Zenginleştirmenin Yeni Yolu:

Önceden markalar ile ilişkimiz mağazadan alışveriş sonrası en fazla müşteri hizmetleri ile görüşme noktasında kalıyor, sadakat kartlarımızda biriken puanlar sayesinde marka ile bağ kurmaya devam ediyorduk. Bugün ise, e-ticarette hızlı büyüme, omni-channel deneyiminin yaygınlaşması gibi değişimler, müşteri ve markayı sürekli bir arada tutan bir sistemin parçası olmamızı sağlıyor. Öte yandan, müşteriler de ürün geliştirme sürecinde daha çok söz sahibi olmak ve bunun karşılığında ödüllendirilmek istiyor. Kurumsal düzeyde henüz büyük ölçüde bir kullanımdan söz etmek mümkün olmasa da, kitlesel fonlama platformları, müşterileri ürün geliştirme sürecine entegre etmek ve onları ödüllendirerek müşteri deneyimini zenginleştirebilmek amacı ile kullanılabilecek önemli bir mecra.

Bu noktada biraz ilham almak için kitlesel fonlama platformlarında erken benimseyiciler ile kurulan iletişimi incelemekte fayda var. Örneğin, Kickstarter aracılığı ile fonlanan projeler destekçilerine teşekkür etmek için farklı yollar deniyor. Fiziksel (ürün gönderimi), yaratıcı (ürün geliştirme sürecinde düzenli destekçi bilgilendirmeleri, geri bildirim alma), deneyimsel (ürün lansmanına davet), duygusal (destekçinin ailesi ya da arkadaşlarına gösterebileceği kişiye özel hediye) ya da erken benimseyen kitleye özel ek ürün indirimleri/ fırsatlar gibi alternatifler içeriyor. Bu gibi uygulamalar, kurumların da çok kolay ve hızlı bir şekilde devreye alabileceği ve gönüllü marka elçileri yaratmalarına destek olacak önemli adımlar.

Yetenek Keşfi için Alternatif Kanal:

Pek çok şirket, yeni işe alım sürecini zincirleme mülakatlar ile yönetiyor. Bu mülakatlar, adayı tanıma açısından fikir verse de iş başındaki yetkinliklerin ölçülmesi noktasında eksik kalıyor. Öte yandan, iş hayatındaki 9:00–18:00 çalışma bakış açısı da gün geçtikçe evriliyor ve ihtiyaç odaklı (on-demand) yetenek arayışına yöneliyor. Bu noktada, kitlesel fonlama ile kitlesel kaynak kullanımının kesiştiği yeni uygulama alanlarında, ihtiyaç odaklı yetenek keşfi için alternatif uygulama örneklerinden söz etmek mümkün.

GE, açık inovasyon hedefi ile geliştirdiği FirstBuild networküne dahil ettiği yetenekleri gerekli teknik ekipman ve mentorluk desteği vererek Indiegogo’ya yönlendiriyor. Küçük ev aletleri kategorisinde yeni ürün geliştirmeye odaklanan bu yeteneklerin geliştirdiği çözümler, Indegogo tarihinde en başarılı 10 kampanya arasına girmeyi başardı. Soğuk içecek hazırlamayı kolaylaştıran buz kırma cihazı OPAL Nugget için başlatılan kampanya ile 2.75 milyon Amerikan doları destek sağlandı. Yemek pişirmede ısı kontrolü yapmayı sağlayan Paragon: The Ultimate Smart Cooking System ise, kampanya hedefinin 3 katını aşan bir destek toplayarak 868 kişiden 180,640 Amerikan doları destek topladı. Özetle, kitlesel fonlama platformlarını kurum için değer yaratabilecek yetenekler ile buluşturmak; kitlesel fonlama platformları sayesinde bu yeteneklerin geliştirdiği fikirleri minimum risk ile geliştirebilmek, alışılagelen işveren- çalışan ilişkisine de farklı bir bakış açısı kazandıracak gibi görünüyor.

İç Girişimciliği Destekleyen Motivasyon Aracı:

Kurum dışına açık kitlesel fonlama platformları ile iş birliğinin yanı sıra, bazı şirketler kitlesel fonlama modelini şirket içine taşıyarak “iç girişimciliğin hızlandırıcısı” olarak konumlandırıyor. Özellikle, çalışan sayısı yüksek ve bir araya gelme noktasında sınırları olan şirketler için kurum içi kitlesel fonlama çözümünü devreye sokmak, çalışan bağlılığını ve motivasyonunu artırmaya katkı sağlıyor; şirketin yenilik arayışında (fikir geliştiren ve destekleyen açısından) daha geniş katılımlı bir değer zinciri üretmesini sağlıyor.

IBM, geliştirdiği şirkete özel kitlesel fonlama platformu iFundIT ile çalışanların yeni iş fikirleri girmesini ve yine bu fikirlerin globalde tüm IBM çalışanları tarafından oylanması ve desteklenmesini sağlıyor. Bir IBM çalışanı tarafından girilen fikri tüm şirket çalışanları görüntüleyebiliyor ve destek vermek istedikleri fikre her bir çalışan için tanımlanan IBM dolarlarını kullanarak katkı sağlayabiliyorlar. Şirketin geleceğine yön veren projelerin seçimine aracılık eden bu platform, geleceğin IBM’inin bizzat çalışan katılımı ile ve şeffaf bir şekilde dizayn edilmesine de olanak tanıyor.

Rekabetin gün geçtikçe çetinleştiği bu dönemde önemli olan farklı olanı denemeyi önceliklendirmek ve buna yönelik küçük de olsa bir başlangıç yapmak. Bu noktada, bizzat kitlesel fonlama platformlarını ya da yaklaşımlarını bir model olarak ele alarak ihtiyaç özelinde geliştirilebilecek yeni uygulamalar, kurum vizyonuna katkı sağlayacak birçok gelişmeye de kapı aralayacaktır.