Als je niet weet dat je in oorlog bent, hoe ga je die dan winnen?
Elke dag in de afgelopen jaren zien we de wereld veranderen, geconfronteerd met steeds formidabelere uitdagingen: de energie-, klimaat-, gezondheids- en migratiecrisis, evenals de oorlog van Rusland in Oekraïne en de Israëlisch-Palestijnse oorlog… Wat komt hierna? Een Wereldoorlog? Is oorlogsvoering in Europa al aan de gang? Erkennen we de realiteit en bereiden we ons voor op de toekomst om onszelf en onze families te beschermen tegen deze bedreigingen? Zijn onze politieke leiders wijs en volhardend genoeg om de mensen die hun vertrouwen in hen stellen te redden?
Op dit moment moeten we erkennen dat geopolitieke verschuivingen onvermijdelijk zijn. In deze context moeten we onze positie op dit figuurlijke dambord begrijpen.
Politici van bondgenootschappelijke landen beweren ronduit dat als we de veiligheid niet versterken en onze verplichtingen niet nakomen, zij niet voor ons zullen inspringen.
Tijdens zijn verkiezingscampagne zei Donald Trump — de presidentskandidaat van het land dat een cruciale rol speelt in de trans-Atlantische veiligheid, onze dichtstbijzijnde veiligheidsbondgenoot: “Nee, ik zou je niet beschermen. Sterker nog, ik zou hen (Rusland) aanmoedigen om te doen wat ze maar willen. Je moet betalen. Je moet je rekeningen betalen.” Let op degenen die “de rekening niet betalen”: volgens het rapport van juli 2023 is België de op een na laagste NAVO-defensie-uitgever na Luxemburg, en besteedt slechts 1,1% van zijn BBP aan defensie-uitgaven.
Tegelijkertijd benadrukte de Chef van de Belgische Strijdkrachten, Admiraal Michel Hofman, de noodzaak voor Europa om zich dringend voor te bereiden op mogelijke Russische agressie aan de oostflank van de NAVO. Hij belichtte Ruslands overschakeling naar een oorlogseconomie en het gebruik van oorlogszuchtige taal, wat suggereert dat er nieuwe fronten tegen Moldavië of de Baltische staten kunnen openen. Hofmans opmerkingen onderstrepen het belang van het versterken van de militaire paraatheid om elke toekomstige agressie af te weren.
Tegelijkertijd dringt de Secretaris-Generaal van de NAVO aan op paraatheid voor daadwerkelijke vijandelijkheden in het komende decennium. Belgische, Duitse, Finse, Estse en Italiaanse generaals stellen een tijdsbestek van 3–5 jaar in voordat directe confrontatie plaatsvindt.
Zijn we hierop voorbereid?
Ondertussen bouwt Rusland zijn capaciteit uit om Oekraïne te bombarderen. Tegelijkertijd bevriest het met zijn talrijke provocaties wereldwijd en hybride aanvallen Europa’s capaciteit voor effectieve besluitvorming en daarmee effectieve zelfverdediging.
Hoe kunnen we klaar zijn als we niet erkennen dat de oorlog tegen ons al gaande is? De autocratische wereld wint aan kracht, lanceert een hybride oorlog door informatieaanvallen, cyberaanvallen en politieke omkoping recht in het hart van Europa. Autocraten benutten oorlogstactieken in onstabiele regio’s om onze focus af te leiden en ons te verlammen en te destabiliseren, en tonen de democratie als zwak en incapabel om de uitdagingen waarmee het wordt geconfronteerd, aan te pakken.
Ik wil u eraan herinneren dat België alle centrale bestuursorganen van de EU en de NAVO huisvest. We moeten verantwoordelijk handelen, met de last van de toekomst van onze nakomelingen.
Ondanks het alarm in 2022 met de grootschalige invasie van Oekraïne, zijn we in 2024 nog steeds slecht voorbereid om onszelf te verdedigen, met een gebrek aan troepen, munitie en luchtverdedigingssystemen. Zelfs nu kan ons leger ons niet beschermen. Strategisch gelegen bevinden alle Europese instellingen en het NAVO-hoofdkwartier, inclusief de lidstaten, zich op onze grond. Deze, zoals Poetin ze noemt, zijn besluitvormingscentra.
Zijn onze luchtverdedigingssystemen klaar om onze luchten te beveiligen? Zijn we voorbereid om onze kustlijnen te verdedigen tegen maritieme aanvallen? Zijn onze soldaten klaar om amfibische operaties uit te voeren en onze bondgenoten te assisteren?
Lijkt dit scenario ver gezocht voor u? Aarzelt u om de waarheid onder ogen te zien omdat onze politici doen alsof ze alles onder controle hebben?
Volgens de Russische staatsmedia en de publieke opinie zien de meeste Russen het “conflict” in Oekraïne als een oorlog tussen Rusland en het Westen. Ondertussen geloven Europeanen dat zo’n oorlog niet bestaat. Nu, als je niet weet dat je in oorlog bent, hoe ga je die dan winnen?
Alleen omdat je het niet ziet en het geen wapens betreft, betekent niet dat het niet gebeurt.
Op 15 december 2023 verstoorde de “Krasukha S4”-radar het GPS/GNSS-signaal in de Suwalki-kloof, gelegen tussen de regio Kaliningrad en de rest van Rusland, wat problemen veroorzaakte met de navigatie van schepen in de Oostzee en vliegtuigen. Russische drones en raketten overschrijden de staatsgrens van de NAVO-landen. Russische door de staat gesteunde cyberaanvallen op het Europees Parlement in 2022 na de erkenning van Rusland als een terroristische staat en het Internationaal Strafhof in 2023, kort na het uitvaardigen vaneen arrestatiebevel voor Poetin voor de ontvoering van Oekraïense kinderen, — zijn slechts het topje van de ijsberg. Wat te denken van het gebruik van chemische wapens in Salisbury in 2018 of de moord op een Tsjetsjeense separatistische strijder in Berlijn door een FSB-agent? Vandaag probeert Poetin hem vrij te krijgen door te pushen voor een uitwisseling met een Amerikaanse journalist die hij als gijzelaar heeft genomen.
Als dit geen daden van agressie zijn, wat zijn ze dan wel? Als ze ons niet genoeg waarschuwen, wat dan wel? Houd in gedachten dat Rusland onze reactie observeert.
De aanhoudende oorlog van Rusland tegen Oekraïne, gemotiveerd door de imperiale ambities en Poetins rechtvaardigingen van “historisch land” die teruggaan tot 1654, vormt een directe uitdaging voor de fundamentele principes van het internationaal recht en de naoorlogse orde die in Europa is gevestigd. De bezetting van de Krim in 2014 en de grootschalige invasie in 2022 ondermijnden de zeer fundamenten van vrede en veiligheid waarop het Europese project is gebouwd. Indien ongecontroleerd gelaten, kunnen dergelijke acties agressors wereldwijd verder aanmoedigen en de soevereiniteit en territoriale integriteit die de mondiale stabiliteit ondersteunen, ondermijnen.
Mensen doen geloven dat “historisch recht” niet alleen legitiem is, maar boven de principes van internationaal recht staat dat breed en wederzijds is overeengekomen, is op zichzelf al een zeer goed uitgevoerde desinformatiecampagne en een aanval op de kern van ons individuele besluitvormingsproces. Het Kremlin overtuigt zijn eigen bevolking en beïnvloedt ook de mening van andere mensen over het “goede en het slechte” in internationaal recht, terwijl het in feite geen monopolie hierop heeft.
Een van de meest verwerpelijke instrumenten van het imperiale beleid van het Kremlin is deportatie, massapassportisatie en verhuizing van Russen naar de leeggemaakte gebieden, en ze vervolgens over te nemen of ze tot hotspots voor massamoorden te maken “omdat Russischsprekenden beschermd moeten worden door Rusland.”
Als Rusland dit zou doen in een dunbevolkt gebied in Limburg, Russen verhuizen totdat ze de meerderheid van de mensen vormen, vervolgens een referendum houden om dat gebied Russisch te verklaren, zou België dan Limburg moeten opgeven? Nee! Pacta sunt servanda — de verdragen moeten worden uitgevoerd, en het nieuwe verdrag annuleert het vorige. Het is een beschaafde en breed erkende norm van internationaal recht. We zijn overeengekomen elkaars grenzen en allerlei internationale overeenkomsten binnen de VN, OVSE, Raad van Europa en andere organisaties die bestaan om de gevestigde regels-gebaseerde wereldorde te handhaven, te respecteren. En de schending van de norm van het recht kan niet worden gerechtvaardigd door de norm van de kracht. Niet in België. Niet in Europa.
De oorlog van de autocraten is tegen de mensen van Europa, gericht op onze waardigheid, ons recht op zelfbeschikking en onze vrijheid van alledaagse keuze.
Hoewel veel kwesties naar voren komen in de politieke campagnes van vandaag in heel Europa, is het cruciaal om ze op één lijn te brengen voor de langetermijnverbetering van ons leven. Toch blijft het meest existentiële probleem — bescherming in het gezicht van agressie — aan de zijlijn staan.
Tijdens de Nieuwjaarsrecepties in België presenteerden alle politieke partijen hun visies en kandidaten voor de komende verkiezingen op nationaal niveau. Waar past Oekraïne in hun visies? De meesten noemden Oekraïne nauwelijks. Waar past Rusland in hun veiligheidsoverwegingen? Nergens!
Maar als Oekraïne wordt verslagen door de gewapende agressie van Rusland, waar zou Poetin dan stoppen? Als er een verdere invasie van breder Europa plaatsvindt door de eerder niet gestopte Russische Federatie, wie zal België dan verdedigen?
Laten we onszelf vragen: Zullen deze leiders meer wapens aan Oekraïne leveren als ze worden gekozen? Zullen ze pleiten voor het gebruik van bevroren activa om Oekraïne te compenseren voor de immense schade die is aangericht? Zullen ze aandringen op een speciaal tribunaal voor Poetin? Onderwijzen ze zelfs hun electoraat over Oekraïne?
Gezien de zeer geringe budgettaire bijdrage van België voor de ondersteuning van de soevereiniteit van Oekraïne per 1 februari 2023, vergeleken met andere landen, zijn er twijfels dat de politici zullen aandringen op meer als hun electoraat het niet eist.
Toch gaat het niet om politieke voorkeuren; het gaat om het overleven van een Europees land dat onze manier van leven en het leven van zijn burgers verdedigt terwijl we ons onder vreedzame luchten haasten om alle andere politieke kwesties van ons dagelijks leven op te lossen.
Tegelijkertijd zijn veel andere kwesties in ons dagelijks leven verbonden met Ruslands oorlog tegen Oekraïne. Volgens een peiling is de op een na grootste zorg van Belgen na de “kosten van levensonderhoud” klimaatverandering en milieudegradatie — een kwestie die 54% van de Belgen vindt dat prioriteit moet krijgen. Terwijl we ons richten op milieudegradatie in België, laten we niet vergeten dat de explosie van één BM-21 Grad in Oekraïne meer dan 500 gram (18 oz) zwavel vrijgeeft die reageert met water en verandert in zwavelig zuur. Oorlogsbeschadigd land wordt ‘verbrand’ met zuur.
Tijdens de eerste 12 maanden van de oorlog werd geschat dat 21,9 miljoen ton koolstofdioxide-equivalenten (tCO2e) werden uitgestoten door oorlogsgerelateerde activiteiten, en een aanvullende 17,7 miljoen tCO2e werden uitgestoten door oorlogsgerelateerde branden. Volgens EcoZagroza waren er op 18 juli 2023 2 450 meldingen (2 317 geverifieerd) van militaire acties met een direct milieueffect.
Kortom, het Westen moet alle mogelijke inspanningen leveren om Poetin te stoppen — Oekraïne kan dit niet alleen. Immers, het Westen “ontwapende” Oekraïne aan het begin van de jaren ’90 voor veiligheidsgaranties door een Boedapest Memorandum. Nu betaalt Oekraïne met de levens van zijn mensen voor dit vertrouwen. Ondanks dit staat het nog steeds met het Westen in termen van zijn waarden: vrijheid, waardigheid en gerechtigheid!
Tien jaar geleden, in februari 2014, tijdens de Euromaidan-protesten in Kyiv, waren Oekraïners de enige mensen wereldwijd die stierven met de Europese vlag in hun handen, vechtend voor EU-waarden. Het was Ruslands reactie op deze soevereine keuze die leidde tot zijn aanval op deze dappere natie, die vrijheid en waardigheid verdedigt. De Euromaidan werd de “Revolutie van de Waardigheid” genoemd omdat Oekraïners hun — onze — waardigheid verdedigden, het fundamentele mensenrecht dat absoluut is! En Europa is het enige continent dat dit absolute erkent, na ongeveer 80 jaar geleden lijden en verdriet te hebben doorstaan.
En dat is voor Poetin om de agressie van Hitler op Polen te kunnen rechtvaardigen door de weigering van de laatste om afstand te doen van het territorium? Wat is het als het geen aanval op waardigheid is?
Het recht op waardigheid is geen geschenk; het is een erfenis waarvoor mensen hun leven hebben opgeofferd. We moeten het beschermen voor onze kinderen en toekomstige generaties.
Oekraïne fungeert als een schild voor Europa, opofferend zijn beste om ons tijd te geven om ons voor te bereiden. Hoe gebruiken we deze onschatbare tijd? Doen we genoeg? Ik geloof van niet!
We moeten de productie van munitie opvoeren, het aantal troepen en de kwaliteit van de training verbeteren, en investeringen in de militair-industriële en militair-wetenschappelijke sectoren versterken. Dit zijn ook de sleutels tot de heropleving van dorpen en kleine steden. Door onze verdediging te versterken, sturen we een duidelijke boodschap naar potentiële tegenstanders dat agressie niet getolereerd zal worden.
We moeten de autocraten in Oekraïne verslaan, hun bloeddorst stoppen en hen tot inkeer brengen. Om dit te bereiken, moeten we ernaar streven om Oekraïne de controle over zijn luchtruim, zijn mensen en gebieden terug te geven, krijgsgevangenen en ontvoerde kinderen te repatriëren, gerechtigheid te waarborgen voor de gevallenen en agressors tot inkeer te brengen.
Europa moet sterk genoeg groeien om nooit meer bedreigd te worden! En België moet het voortouw nemen. België bevindt zich op een cruciaal moment in de geschiedenis. We hebben een proactieve en beslissende reactie van onze leiders nodig!
Door Marta Barandiy, Ph.D.
Referenties:
- Trump says he would encourage Russia to ‘do whatever the hell they want’ to any NATO country that doesn’t pay enough. CNN Politics
- Luxembourg remains bottom of NATO defence spending. Luxembourg Times
- Europe must urgently prepare for potential Russian aggression on NATO’s eastern flank, Belgian Admiral says. Euromaidan Press
- Chars à Bruxelles, moyens militaires et protection des civils: que se passerait-il en Belgique si la Russie attaquait l’OTAN? 7sur7
- Putin says release of US journalist Evan Gershkovich may be possible. The Guardian
- New military aid for Ukraine. Prime Minister of Belgium Alexander de Croo
- Two-thirds of Belgians think green transition should address inequality. The Brussels Time
- The environmental health impacts of Russia’s war on Ukraine. National Library of Medicine
- Russia’s war on Ukraine: High environmental toll. European Parliament
