Luisteren: hoe doe je dat? 10 Tips van een Mediator.

Het leven gaat zijn gangetje.. en dan ineens: BAM! Herrie in de tent. Over van alles en nogwat. Over ogenschijnlijk onnozele dingen. Irritatie. Emotie voert de boventoon. Vuurwerk. Waar komt dat nou vandaan? En wat te doen?

Tip 1. Luisteren

Kent u dat? Bent u in zo’n situatie ook wel eens gevangen in emotie, waarbij u de vaardigheid om te luisteren bent kwijtgeraakt? Ons hoofd zit dan vol met (onze) oplossingen en vooral adviezen. We kunnen niet wachten om die alvast over de ander uit te storten, overtuigd van ons eigen gelijk. We luisteren met onze eigen agenda. En we hebben er een handje van om alvast te weten wat de ander bedoelt. Voor je het weet heeft de ander — met enige akoestische nadruk — jouw oplossing of advies al binnen. En het helpt.. niet.

Niet doen dus! Parkeer die neiging.

TIP: We hebben twéé oren en één mond. En dat is niet voor niks.

Tip 2: Luisteren begint met…

Herrie in de tent? Dan willen we de ander graag overtuigen. Overtuigen is een interessant woord. Het komt uit de zeilwereld. Een zeilboot kunnen we over-tuigen: te veel zeil bijzetten. Het resultaat? Uit koers, en in het slechtste geval omslaan en zinken. En zo is het ook in communicatie. De neiging tot over-tuigen leidt tot debat en strijd. Niet doen dus!

We hebben juist NU de behoefte om gehoord, erkend, en serieus genomen te worden. Goed luisteren begint daarom vooral met zwijgen. En oprechte interesse in de ander, en wat hij te zeggen heeft. Toegegeven, het vergt wat oefening.

TIP: Begin eens met zwijgen. En luister.

Tip 3: Je kunt niet luisteren en antwoorden tegelijk

Echt luisteren is een cadeautje. Van tijd en aandacht. Veel mensen kunnen in al hun emotie goed luisteren, maar dan vooral naar zichzelf. We trekken in het beste geval een luistergezicht en: zijn ondertussen alvast bezig met wat we zelf wilden zeggen. We luisteren met maar een doel: alvast het antwoord formuleren. Dat brengt oplossingen meestal niet dichterbij.

TIP: Doe eens één ding tegelijk.

Als je gelooft dat het kan, ben je al halverwege.

Tip 4: Elkaar laten uitpraten

In al onze emotie hebben we de neiging elkaar te onderbreken. Onderbreken is een teken dat je naar jezelf luistert, in plaats van naar de ander. Onderbreken zegt een paar dingen:

1. Ik ben belangrijker dan jij
2. Wat ik te zeggen heb is interessanter
3. Ik heb geen tijd voor jouw mening
4. Dit is geen gesprek maar een wedstrijd. En ik ga ‘m winnen

TIP: Wacht eens tot de ander klaar is met zijn verhaal.

De HAMVRAAG: wil je praten met jezelf of met de ander?

TIP 5: Effectief luisteren

Effectief luisteren begint een open uitgangshouding, zonder er iets van te vinden. Hou je eens in, jouw beurt komt nog wel: er iets van vinden kan altijd later nog. Echt luisteren is zalf voor de ziel.

TIP: Vind er eens niks van.

Tip 6: Dubbele boodschappen

In conflict worden vaak dubbele boodschappen afgegeven. Je zegt het één, maar je doet het ander. Of we zeggen non-verbaal iets anders dan onze woorden. Dat leidt tot cognitieve dissonantie: je ziet en voelt iets anders dan wordt gezegd. Dat is verwarrend.

Zie, wat niet wordt gezegd. Lichaamstaal, gezichtsuitdrukking, lichaamshouding zeggen meer dan woorden alleen. Luister dan naar wat het lichaam zegt. Dat liegt niet.

TIP: Luister eens met al je zintuigen. Het lichaam zegt wat je moet weten, het kan niet liegen.

De belangrijkste boodschappen worden vaak niet gezegd, maar wel gecommuniceerd.

Tip 7: Emotie is het kompas van wat belangrijk is

Emoties — boosheid, teleurstelling, verdriet — het zijn je wegwijzers. Ze zijn als het ware het kompas van wat belangrijk is.

Wees niet bang voor emotie. Emotie vertelt je dat aan de andere kant grenzen overschreden zijn, en wat daar belangrijk aan is. De mooiste gift die je iemand kunt geven is te horen en echt begrijpen wat die emotie voor hem betekent.

TIP: Vraag eens: wat gebeurt er dan allemaal aan jouw kant?

Tip 8. Vraag!

Als je iets nog niet helemaal goed begrijpt is het de kunst door te vragen, en vooral geen voorbarige conclusies te trekken (o, dus je bedoelt dat .. en dan volgt meestal een aanval). Wees niet bang voor het antwoord. Trek geen voorbarige conclusies en geen geladen wapens. Het helpt niet!

TIP: Vraag: ik begrijp het nog niet goed, vertel nog eens over ..

Tip 9: Kijk naar jezelf

Neem verantwoordelijkheid voor de dingen waar jij verantwoordelijk voor bent. Zonder te bukken, maar wel met genadeloze eerlijkheid naar jouw bijdrage aan het ontstaan van de situatie. Toon je probleemeigenaar. Toon begrip. Maak excuses. Dat is trouwens een kunst op zich. Zeg niet: het spijt me dat JIJ je zo voelt (dat heeft niks met excuses te maken) maar: het spijt me dat IK je pijn gedaan heb.

TIP: Neem verantwoordelijkheid voor jouw bijdrage aan de situatie

Je kunt pas de juiste vraag stellen, als je niet bang bent voor het antwoord.

Tip 10: En nu mag jij!

Vertel nu wat er aan jouw kant leeft. Wat jou heeft geraakt of pijn gedaan. Laat jouw emotie zien. Leg uit hoe de wereld er aan jouw kant uitzag. Zonder met de vinger naar de ander te wijzen. Zonder aanval, zonder verwijt. Zeg wat het met je gedaan heeft. Wedden dat de ander nu naar jou luistert?

TIP: Zeg eens: mag ik nu zeggen wat er bij mij is gebeurd?

Wedden dat het een goed gesprek wordt!

Over de auteur:

Lydia Charlier is eigenaar van Charlier Consult en Charlier Mediation.

Zij geregistreerd MfN mediator en Rechtbank mediator bij de Rechtbank Amsterdam en Utrecht, en graag bereid om u meer te vertellen over de mogelijkheden van mediation. U kunt met haar contact opnemen:

o email: Info@charlierconsult.nl of

o telefoonnummer: 06 21 610 610.

Kijk voor meer informatie ook eens op www.charlierconsult.nl of Linkedin

Kijk ook eens op: Mediation en meer

#mediationisoplossen #charlierconsult #charliermediation #mediation