Bıçak Sırtı 2049- Kubrick’in hayallerini süsleyen başyapıt
Uzun bir aradan sonra yeniden sizinle beraberiz! Bu sefer de ünlü bir yönetmenin yapmaya çalıştığını yapmakla kalmayıp zirveye taşıyan bir bilim kurgu filminden bahsedeceğiz. Gelin bir tavşan değiliğine daha inelim…
Başlığı okumak kafanızı karıştırmış olmalı; sizin de bildiğiniz gibi Blade Runner 2049 bir Kubrick filmi değil. Aksine Kubrick öldükten 18 yıl sonra çıktı Blade Runner 2049, fakat bugün konuşacağımız konu aslında bu iki alakasız konuyu bağlayan nokta hakkında; Spielberg’ün 2001 yapımı filmi: Yapay Zeka.
Şimdi kafanızın karışmış olabileceğinin farkındayım, her şeyin netleşmesi için biraz arka plan bilgisi vereyim;
AI (Artificial Intelligence) ya da ülkemizdeki adıyla Yapay Zeka filmi ilk başta arkdaşı Spielberg’ün büyüleyici stilinden etkilenen ve bu büyüleyiciliği kendi sinemasına getirmek isteyen Stanley Kubrick’in projesidir. Senaryosu da “Super Toys Last All Summer-Long” isimli bir kısa hikayenin uyarlaması. Kubrick’in niyeti ise bu hikayeyi bir tür “Bilim-kurgu halinde pinokyo” ya çevirip Spielberg’in insanlarda oluşturduğu o tatlı büyüleyiciliği yakalamak. Kısacası AI ilk başta arkadaşının film yapma şeklinden hoşnut olan ve bu şekli kendisi de deneyip ortaya bir ürün koymak isteyen Kubrick’in projesi.
Robot olarak dünyaya gelen ve insan olma arzusunu taşıyan bir çocuğu anlatan film yıllarca yeniden yazılıyor ve proje Kubrick ve Spielberg arasında gidip geliyor bundan sonra. En son Kubrick “Eyes Wide Shot” filmini bitirdikten sonra projeyi üstüne almayı kabul ediyor. Fakat “Eyes Wide Shut” filminden çok kısa bir süre sonra Kubrick ölüyor ve film Spielberg’ün tatlı ellerine bırakılıyor.
AI filminin Spielberg’ü taklit eden Kubrick’ten Kubrick taklit eden Spielberg’e geçme hikayesi böyle.
Peki Blade Runner 2049 nerede olaya giriyor?
Blade Runner 2049, 2017 yapımı bir film olup bir dizi olay sonucunda insan olma isteğinin açığa çıkmasına şahit olduğumuz K isimli bir androidi anlaıyor. Eminim parçalar az çok yerine oturmaya başlamıştır fakat ben anlatmaya devam edeyim.
BR 2049 filmi, Yapay Zeka filminin aksine gayet odaklanmış bir film, samimi, büyüleyici (!) bir film. Sadece o da değil, film aynı zamanda estetik olarak bir şaheser!
Her ne kadar Spielberg’ün AI filmindeki çabasını ve arkadaşına olan vefasını takdir etsem de Kubrick’in aklındaki “Bilim-Kurgu Pinokyosu” vizyonunu BR 2049'un, AI filminden kat ve kat daha iyi yansıttığını düşünüyorum. Hatta Kubrick’in ölmeseydi ortaya koyacağı filmin; SpielBerg’ün versiyonundan daha çok Blade Runner’a benzeyeceği kanaatindeyim [Her ne kadar Kubrick’in film üzerindeki notlarının (AI) sonda ortaya çıkan filmden çok farklı olmadığını bilsem de].
BR 2049 Senaryo bakımından üst düzey yönetmenlik ve özellikle sinematografi bakımından eşi benzeri olmayan bir film olduğunu düşünüyorum. Her ne kadar Kubrick’in ne düşündüğüne takılmayacak biri olsam da onun BR 2049'u oldukça beğenebileceği kanaatindeyim. Tabi ortada metafiziksel engeller var ama olsun, yine de izlese beğenirdi, kanaatimce.
Bu iki filmin (AI ve BR 2049) böylesine benzer konuları işlemesi ve bu konuları bir bilim-kurgu ağırlıklı stillerle işlemesi hep ilgimi çekmiştir. Böyle bir hikaye üzerinden bağlandıklarını düşünmemin kaynağı da bu durumun bana yaşattığı hayrettir.
O zaman değerli okur, sana, size, sizlere ödev! Bende bu ödevi yapacağım merak etme. Bu iki filmi izle, ilk önce AI; çünkü neden olmasın, sonra da Blade Runner 2049. Sonrasında da karar ver, hangisi bu aşırı spesifik hikayeyi daha iyi anlatıyor?
Benim kararım belli, fakat bunun nedeni de Blade Runner 2049 filminin tüm zamanların en sevdiğim filmi olması…
Sevgilerle ve bir sonraki hikayede buluşmak dileğiyle…
Haris Şerif Bahadır/Beganovic
