Tetris NES’in gizli hikayesi?

Tetris’in en popüler versiyonu olan Tetris NES’in anlatmak istediği gizli bir hikaye mi var? Buyurun beraber bu tavşan deliğini keşfe çıkalım.

Tetris, Alexey Pajitnov isimli Rus asıllı bir bilgisayar programcısının ürettiği, 4 anlamına gelen “tetra” ve Alexey’in en sevdiği spor olan tenisin birleşiminden ismini alan bir video oyunu serisidir.

Oyunun kendisi yıllar boyunca hatırı sayılır değişimlere uğramıştır fakat biz bugün oyunun en ağır ve “pürist” hayranlarının diğer her versiyonundan yüksek tuttuğu ve en popüler versiyonu olan Nintendo’nun ilk ev sisteminde yani NES’te oynadığımız Tetris ile ilgili olan; şahsımın uzun zamandır merak ettiği ve sizinde ilginizi çekeceğini düşündüğüm bir konuyu ele alacağız. Tetris NES’in bitiş ekranında ne oluyor?

Eğer klasik Tetris’i yani Tetris NES’i oynadıysanız ve yeterince iyi bir performans ortaya koyup 30,000 puanın üstüne kadar vardıysanız yandıktan sonra bu ekranla karşı karşıya olacaksınız.

Tabi, bu ekran oyun sonundaki puanınıza göre değişiyor. Daha netleştirmek gerekirse;

· 30,000–49,999 = Vostok isimli Rus roketi kalkış yapıyor.

· 50,000–69,999 = Voskhod isimli Rus roketi kalkış yapıyor.

· 70,000–99,999 = Soyuz isimli Rus roketi kalkış yapıyor.

· 100,000–119,999 = Buran isimli Rus uzay aracı kalkış yapıyor.

· 120,000–999,999 = Bir UFO beliriyor lakin, bu sefer Aziz Basil Katedrali kalkış yapıyor.

Tabi Aziz Basil Katedrali oyunun var olan finallerinin hepsine yer alıyor.

Şimdi herkesin merak ettiği soruyu soralım; ama neden?

Neden Tetris gibi bir oyunun sonunda Rus uzay araçları kalkış yapıyor? Milliyetçilik yapmak için mi? Yoksa Tetris’in bilmediğimiz bir hikayesi mi var?

Cevap kısaca hayır, Tetris’in anlatmaya çalıştığı bir hikayesi yok, peki o zaman bu roket fırlatmalar niye? İşte bu sorunun cevabı biraz daha ilginç…

Yıl 1987 ve Tetris oyununun batı dünyasında iki firma tarafından ayrı şekilde yayımlanmak üzere; bu Firmalardan biri MirrorSoft diğeri de Spectrum HoloByte ve iki firma farklı ülkelere yayınlamak üzere o dönemde oyunun haklarını Sovyetlerden almış olan Robert Stein ile anlaşmışlardı.

Anlaşmalar tamamlanmıştı fakat yüzeyde herkesi rahatsız eden bir soru vardı; hikayesi olmayan, karakterleri olmayan adeta kimliksiz bir video oyununu nasıl reklamlayacaklardı? Sonuçta oyunun satması için bir kimliğe ihtiyacı vardı, sadece kapağının üstüne “aşırı bağımlılık yapıyor moruk bak oyna Allah çarpsın bayılacaksın” yazmaları kimseyi inandırmaya yetmeyecekti, oyunun para kazanması için bir kimliğe acilen ihtiyacı vardı.

Anlaşma bahsettiğimiz gibi üç tarafı içeriyordu; Robert Stein, ki kendisi Sovyetlerden oyunun haklarını almak için ciddi bir mücadele ortaya koymuştu, MirrorSoft oyunun İngiltere ve Avrupa’nın geneline dağıtım haklarına sahip olan firmaydı ve Spectrum HoloByte ise Amerika ve Japonya’ya dağıtım haklarına sahipti. Bu üç taraf oyunun izleyeceği reklam stratejisine karar vermekte ciddi anlamda zorlanıyordu. Ta ki; Phil Adam Spectrum HoloByte’ın başkanı ortaya tarihi değiştirecek bir fikir ortaya atana kadar.

Phil Adam Tetris’in Rus asıllı olup Dünya çapında yayımlanan ilk oyun olduğunu ve reklam stratejisinin bunu yansıtması gerektiği görüşünü ortaya attı. O dönemde Rusya ve genel olarak Sovyet ülkeleri Dünya’nın geri kalanına kapalı, gizemli hatta egzotik yerlerdi, Phil reklam kampanyasında bunu kullanmanın halkın ilgisini çekmekte ciddi bir rol oynayacağını öne sürdü ve Tetris ana vatanının bayrağını pelerini yapmış küçük bir çocuk misali milliyetçi bir kimliğe bürünecekti.

Oyuna Rus halk müzikleri eklendi, arka plan görselleri olarak Rusya’nın bilinen mekanlarının fotoğrafları kullanıldı (Örnek olarak: Aziz Basil Katedrali ve Lenin Stadyumu).

Böylece Tetris Rus oyunu olarak tipik bir Rus kimliğiyle yayınlandı.

Peki bu anlattığım anekdot Tetris NES’in final ekranlarını nasıl açıklıyor?

Üzerine düşünüldüğü zaman gayet basit bir cevabı olan soru bu aslında. Çünkü dikkatlice incelediğiniz zaman göreceksiniz ki oyunun final ekranlarında çıkan ve fırlatılan roketlerin hepsi Rus asıllı roketler. Kısacası oyunun bu finallere sahip olmasının nedeni arkasında gizemli bir hikayesi olması değil, milliyetçilik gibi bir olgu kullanılarak yapılan reklam çalışmaları.

Cevabın soru kadar heyecanlı olmaması sizi üzmesin. Her ne kadar Tetris’in gizemli bir hikayesi olmasını istesem de bu yazıyı yazarken oyunun kendi serüvenini araştırmak bana bazen hikayenin kendisinin değil ortaya çıkışının hikayesinin daha değerli olabileceğini göstermiş oldu.

Sevgilerle ve bir sonraki hikayede buluşmak dileğiyle…

Haris Şerif Bahadır/Beganovic

Kaynaklar: https://tetris.com/about-us, https://www.youtube.com/watch?v=_fQtxKmgJC8 ve https://strategywiki.org/wiki/Tetris_(NES)