80'lerin Kadın Şarkılarında Toplumsal Tabakalaşma
1975 yılında yayınlanan ‘Ajda’ albümünde şehirli kadın karşılıyor bu sefer bizi. ‘Sanane Kime Ne?’ tıpkı Burçak Tarlası gibi 8 Mart Kadınlar Günü’nde hep bir ağızdan söyleniyor.
Hür doğdum hür yaşarım, kime ne kime ne?
Albümdeki diğer şarkı ise ‘Sana Neler Edeceğim’. Fairuz’un Kan İzzeman şarkısının sözleri değiştirilerek uyarlanmış hali. 60'lı yıllarda ve sonrasında Fransızca şarkıların melodilerini uyarlamak Türk müzik endüstrisinde de bir trend o zamanlar.
1970'li yıllarda kadın hikayeleri, kendi sınırlarını daha iyi çizen feminist bir kadın arketipini yansıtıyor. Ajda da günlük moda stiliyle bu imajı taşıyor.
Peki bu durum her kadın için geçerli mi?
Şarkılarda Toplumsal Tabakalaşma
Fabrikada tütün sarar, sanki kendisi içer gibi. Sararken de hayal kurar bütün insanlar gibi. Bir evi olsun ister, bir de içmeyen kocası. Tanrı ne verdiyse geçinir gider. Yeter ki mutlu olsun yuvası. Dışarıda bir yağmur başlar, yüreğinde derin sızı. Gözlerinden yaşarlar akar, ağlar fabrika kızı.
Fabrika kızı, Ajda’nın albümünden tam 1 yıl önce yayınlandı.
İstanbul, müzik endüstrisinin merkezi olarak kentli kadın fenotipinin de oluşmaya başladığı yer. Ajda Pekkan şarkılarında kentli, İstanbullu, ekonomik özgürlüğü olan kadın fenotipini yansıtıyor.
Ancak köylerde sevdiği erkeğe Ajda kadar cesurca seslenemeyen, hala sömürüye maruz kalan kadınlar var. Alpay o dönemlerin hiti olan şarkıyı İstanbul’da yeni oluşan bu fenotipin ortasına bırakıyor bir nevi.
Şarkılar yine bizi haberlerden çok aydınlatıyor kültürel mirasımızla ilgili. Ve 80'lerde toplum yeniden dönüşüyor.
