เพื่อนเยอะจำชื่อไม่ได้ ให้ AI ช่วยสิ

Noppasit Wannala-iad
MFEC
Published in
2 min readJan 7, 2019

หลายๆคนคงเคยเจอ เวลาพบเพื่อนใหม่ๆ แนะนำตัวกัน รู้จักชื่อเสียงเรียงนาม ไม่กี่วันต่อมาเจอกัน จำหน้าได้ แต่จำไม่ได้ว่าชื่ออะไร ครั้นจะถามชื่อใหม่ก็ดูไม่ดี ต้องเนียนๆคุยกันแบบไม่เรียกชื่อ หาวิธีทำให้รู้ชื่อให้ได้ จะดีไหมหากมีระบบที่เมื่อเห็นหน้า จะสามารถบอกได้ว่าบุคคลนั้นเป็นใคร ปัจจุบัน Technology ก้าวหน้าจนสามารถระบุตัวตนจากใบหน้าได้ ชื่อว่า Face Recognition

การทำงานของ Face Recognition คล้ายคลึงกับมนุษย์ มนุษย์เราใช้ตาดู และส่งผลให้สมองประมวลผล AI ก็เช่นกัน รับภาพจากกล้อง หรือการ upload แล้วส่งให้ AI ทำการวิเคราะห์ว่า รูปที่ได้รับคือใคร

facebook เป็นตัวอย่าง Face Recognition ที่เห็นชัดที่สุด

AI จะแยกแยะหน้าคนออกมาจากฉากหลังก่อน แล้วจึงวิเคราะห์ใบหน้าแต่ละคนโดยใช้ข้อมูลจากตำแหน่งอวัยวะบนใบหน้าตัวอย่างเช่น

ความห่างระหว่างตาทั้งสอง

ความกว้างของจมูก

ความลึกของเบ้าตา

โหนกแก้ม

ความยาวของกราม

AI จะทำการ mark จุดตามตำแหน่งต่างๆ แล้วเก็บข้อมูลลงระบบว่าหน้าของแต่ละบุคคลมี face point อะไรบ้าง กลายเป็น face signature ของบุคคลนั้นๆ และเมื่อมีการใส่ข้อมูลรูปภาพไปเรื่อยๆให้ AI เรียนรู้ ก็จะสามารถตรวจสอบความแม่นยำของตัวบุคคลได้มากขึ้น

face point ตามจุดต่างๆบนใบหน้า (ที่มา:Top 10 Facial Recognition APIs of 2018)

เมื่อมีรูปหรือบุคคลนั้นผ่านเข้ากล้องส่งไปยัง AI จะทำการเปรียบเทียบว่าตรงกับบุคคลไหนในฐานข้อมูลแล้วแจ้งกลับมา โดยบางระบบจะเป็นการ return list รายชื่อและความน่าจะเป็นว่าคล้ายบุคคลไหน ให้ทางระบบที่รับผลลัพธ์เป็นผู้แสดงผลว่าจะเลือก รายชื่อไหน ซึ่งปกติแล้วจะเลือกที่มีความน่าจะเป็นมากที่สุด ข้อดีของระบบแบบนี้คือสามารถประยุกต์ใช้กับการทำ similar search เพื่อค้นหาคนใบหน้าเหมือนหรือคล้ายกันได้

การทำ Face Recognition ในอดีตใช้รูปแบบ 2D คือถ่ายรูป แต่ปัจจุบันมี Technology 3D เช่น Apple Face ID เป็นต้นที่ทำการถ่ายรูป ได่ภาพเป็น model 3D ทำให้เก็บรายละเอียดได้มากขึ้นและปลอดภัยมากขึ้น เพราะข้อเสียของแบบ 2D คือหากไม่ป้องกันดีๆ สามารถถูกหลอกด้วยการเอารูปมาไว้ที่หน้ากล้องได้ แต่การใช้ 3D สามารถรู้ได้ถึงความลึก ของภาพ จึงรู้ได้ว่าเป็นภาพถ่ายหรือคนจริงๆ แต่ก็ยังไม่ปลอดภัย สามารถปลอมแปลงโดยทำหน้ากาก Model 3D เพื่อมาหลอกระบบอีก จนล่าสุดมีการคิดค้นวิธีป้องกัน เช่น Face liveness, Contextual information techniques, Texture analysis และ User interaction ซึ่งทางผู้เขียนขอแยกเขียนเป็นอีกบทความในอนาคต จะได้กล่าวถึงได้เต็มๆ

Apple Face ID

ปัจจุบันมีหลายธุรกิจที่นำตัว Face Recognition ไปใช้งาน เช่น ใช้ใบหน้าในการจ่ายเงิน Time attendance เปิดประตู หรือค้นหาผู้ร้าย หรือคนหาย ผ่านทาง CCTV และยังมีอีกหลายธุรกิจกำลังถึงความเป็นไปได้ของการนำไปใช้ เพราะข้อดีของระบบคือผู้ใช้ไม่ต้องพกอะไรเลย แค่ใช้ใบหน้าของตนยืนยันเท่านั้น หรือไปใช้ในด้านการทำ Marketing เรื่องการทำโปรโมชั่นให้กับลูกค้า โดย detect จากใบหน้าแล้ววิเคราะห์ว่าเป็นเพศ ไหน อายุเท่าไหร่ แล้วจึงเสนอส่วนลดในสินค้าที่เหมาะกับลูกค้านั้นๆ

หรือใครอยากจะเขียน application ไว้จดจำหน้าบุคคลไว้ตอบโจทย์คนที่ชอบลืมหน้าก็เป็นไปได้เหมือนกัน เพียงแต่ตอนยกกล้องขึ้นมาถ่ายหน้าคนอื่น ก็ระวังดีๆนะครับเดียวจะโดนฟ้องระเมิดสิทธิส่วนบุคคลเอาได้

--

--