Mina Protocol Hakkında

Satoshi’nin vizyonu bizleri merkeziyetsiz bir finansal sistem hayali ile buluşturdu — ancak kripto geliştiricileri hala bir dizi teknolojik kısıtlamalarla karşı karşıyadır.

Veri gizliliği, ağ yavaşlığı, işlem maliyetleri, kullanım kolaylığı, ve geleneksel hizmetlere entegrasyon zorluğu gibi sorunların tümü, ilerlemeyi sınırlayan bir rol oynamaktadır.

Dünyanın en hafif blokzinciri, Mina ile tanışın!

Mina’nın devrim niteliğindeki blokzincir mimarisi tek seferde tüm bu konuların üstünden gelmek için sıfır bilgi kanıtlarını kullanıyor.

Her Döneme Uygun Bir Protokol

Mina minimal bir blokzincir sunan kripto para protokolüdür — birkaç tweet boyutuna sıkıştırılmış kısa ve öz bir zincir.

Mina’nın sunduğu blokzincir birçok kullanıcıya ve onlarca yıllık işlem geçmişine göre ölçeklendiğinde bile küçük boyutunu koruyacaktır.

Mina’nın minimal zinciri, herhangi birisinin herhangi bir cihazdan tüm zinciri bir tam düğüm gibi doğrulamasını sağlıyor.

Mina, programlanabilir ödemeler, engelsiz uygulamalar, merkeziyetsiz gizlilik, dağıtık işlem ve kapsayıcı bir konsensus sunan, katılımcıları tarafından yönetilen ve kriptografi ile güvence altına alınmış bir hisse kanıtı (PoS) protokolüdür.

Mina’nın zinciri nasıl bu kadar küçük boyutlu olabiliyor?

Sıfır bilgi kanıtları Mina Protocol’ü mümkün kılan çığır açan bir teknoloji. Sıfır bilgi kanıtları zincirin içeriğindeki verileri paylaşmadan ağın anlık durumunu doğrulayan küçük kriptografik sertifikalardır.

Mina’nın zincirini nasıl bu kadar küçük boyutta tutabileceğine dair basit bir metafor paylaşalım:

Bir ormanda yürüyüş yapan bir jeolog, bir dizi ağır kaya ile karşılaşır. (Zincirdeki bloklar). Kayaların içerisindeki mermer yapısını incelemek ister. (İşlemlerini doğrulamak).Onları kesip açar, inceler ve bulgularını rapor eder. Dünyanın dört bir yanından meslektaşları (diğer doğrulayıcılar) kayaları görmek isterler, ancak seyahat masraflarını karşılayamazlar. (Tam olarak doğrulayan bir düğüm çalıştırmanın maliyeti).

Jeolog’un Çözümü: Her bir kayanın fotoğrafını çeker. (Fotoğraflar, her bloğun anlık görüntüsü olan zk-SNARK olarak da bilinen sıfır bilgi kanıtlarıdır.)

Şimdi, mermeri incelemek isteyenlerin kayalara ihtiyacı yok — fotoğraflar tek başına yeterli.

Mina, tam düğümlerin doğrulama işlemi sonrası blokların yerine her birinin anlık görüntüsü olan zk-SNARK’ları yerleştirmesine imkan verir.

Anlık görüntüler zinciri, bloklar zincirinde çok büyük bir gelişmedir, ancak sorun çözülmedi: zincir boyutu yine de artacak ve bunun sabit boyutta olmasını istiyoruz.

Jeoloğumuzun özgün bir çözümü var. İlk kayanın fotoğrafını çeker ve sonra ikinci kayanın fotoğrafını ilk fotoğraf ile birlikte çeker.

Artık ilk fotoğrafa ihtiyacı yok. Sonuçta, ilk fotoğraf ikinci fotoğrafta da bulunuyor.

Jeolog en güncel fotoğrafın yanında her bir kayanın fotoğrafını çekmeye devam ediyor ve sonuncusunu meslektaşlarına gönderiyor.

zk-SNARK’lar (Sıfır Bilgi Kısa ve Öz Etkileşimli Olmayan Bilgi Argümanları) üç boyutlu nesnelerin iki boyutlu fotoğrafları gibidir. Daha doğrusu, çok daha büyük boyutlu bir şeyin mikroskobik kriptografik kanıtıdır.

Her bloğun anlık görüntüsünün snark’ı oluşturulur. Daha sonra her bir anlık görüntü kullanılarak tüm zincirin fraktal bir meta görüntüsünün snark’ı oluşturulur.

Mina bu şekilde yüzlerce gigabayt boyutunda bir zinciri 20 kilobayt zk-SNARK’a sıkıştırır.

Merkeziyetsiz Protocol Tasarımında Devrim

Bitcoin bize insanların sansüre dayanıklı para istediğini gösterdi.

Ethereum bize insanların merkeziyetsiz finansal uygulamalar istediğini gösterdi.

Sabit kripto paralar bize insanların dijital dolar istediğini gösterdi.

Fakat…

Bitcoin sansür direncini, koruyarak ölçeklenebilir bir çözüm sunamadı.

Ethereum, kullanıcının gizliliğini ihlal etmeden gerçek dünya uygulama verilerini entegre etme çözümü sunamadı.

Sabit kripto paralar, engelleyici geliştirme karmaşıklığı olmadan geleneksel uygulamalara entegre olamadı.

Mina Bu Problemlerin Hepsini Çözüyor

Sabit boyutlu blokzincirler, tamamıyla sansüre dayanıklı paraları mümkün kılarak, Mina’ya benzersiz bir sansüre dayanıklılık sağlıyor.

zk-SNARK’lar, Mina’nın zincir dışındaki verilerin gizlilik ve ölçeklenebilirliği koruyarak işlem yapabilen ve daha sonra bu verileri zincire entegre edebilen merkeziyetsiz uygulamalar sunmasına imkan veriyor.

Mina’nın protokol tasarımı, geliştiricilere dijital dolara kolay erişim sağlar — Mina üzerinde çalışan herkes, sabit coin ödemelerini yalnızca birkaç satır kodla uygulamalarına entegre edebilir.

Bu üç ifadenin her birini biraz daha açalım:

Mina Bize Sansüre Dayanıklı Para Sunuyor

Minimal bir blokzincir, sansür direnci ile ilgili kritik önlemleri alarak ağdaki her kullanıcının kayıt defterinin durumunu doğrulamasına imkan verir..

Mina günlük kullanıma uygun ve geleneksel servislerle çalışabilen, sansür direncine dayanıklı ilk takas platformudur. Güçlü bir merkeziyetsiz ekonomi insanların harcamak isteyeceği değerli varlıkları gerektirir — Bitcoin gibi arzı sınırlı bir varlık teşvik edici olamamaktadır.

Mina Bize Yeni Nesil Merkeziyetsiz Uygulamalar Sunuyor

Ethereum üzerinde hesaplama zincir üzerinde gerçekleşir ve bu da bir dizi soruna yol açar: ağın yavaş çalışması, yüksek işlem ücretleri, kişisel veri gizliliği ihlali, ve bir geliştirici bir dapp kurmak istediğinde tüm zinciri sıfırdan hesaplamasının gerekliğinin giderek artan maliyeti.

Mina, tüm bu sorunları çözmek için Snapp adlı tamamen yeni bir merkeziyetsiz uygulama çözümünü getiriyor.

Snapp’ler, dapp’lerden iki özelliği ile farklılaşan SNARK destekli uygulamalardır:

Ölçeklenebilirlik: Snapp’ler bant genişliği ve yoğun işlem gücünün zincir dışına taşınmasını sağlayarak hesaplamanın doğru bir şekilde yürütülmesini ve doğrulanmasını sağlar.

Gizlilik: Snapps, verilerin gizliliğini koruyarak veri bütünlüğünü doğrular.

Mina Dijital Doları Herkesin Erişebileceği Hale Getiriyor

Sabit kripto paraları geleneksel web ve mobil uygulamalarına entegre etmek, pahalı ve karmaşık ara yazılımlar gerektiren diğer blok zincirlerinin aksine Mina’da son derece kolaydır.

İlk kez geliştirme yapanlar bile, dijital dolarları (veya Mina Protokolünde verilen herhangi bir varlığı), Mina’nın Snappler için bir geliştirme dili olarak desteklemeyi planladığı birkaç satır Javascript ile ürünlere anında entegre edebilirler.

Birlikte Başarıyoruz

Bu özellik kombinasyonu ve ürün özellikleri neyi mümkün kılıyor?

Doğrudan tarayıcınızdan veya akıllı telefonunuzdan geleneksel web uygulamaları aracılığıyla merkeziyetsiz ödeme yaptığınızı hayal edin.

Gelirinizi veya tüm ödeme geçmişinizin detaylarını paylaşmak zorunda kalmadan, kredi puanınızın bir kredi almaya hak kazanacak kadar yüksek olduğunu kanıtlayabildiğinizi hayal edin.

Bir fotoğrafın gerçek olduğunu ve sahte olmadığını anında kanıtladığınızı hayal edin.

Kimsenin kime oy verdiğinizi göremediği, ancak sonuçları herkesin doğrulayabileceği oylama sistemlerini hayal edin.

Kimlik verilerinizi, her biri ayrı ayrı onaya ihtiyaç duyan yüzlerce şirket yerine tek bir güvenilir kimlik doğrulama sağlayıcısına verdiğinizi hayal edin.

Tüm kıtalardaki genç girişimcilerin, ‘yetişkin’ otoritelerden izin almak zorunda kalmadan, yapay olarak yüksek maliyet veya karmaşıklıkla doğrudan geleneksel finansla bütünleşen kripto ürünleri yaratabildiğini hayal edin.

Snapp’ler, tüm bu senaryoları ve daha fazlasını mümkün kılar.

Mina’nın yol haritası, Ethereum’a bir köprü desteği ve dapp’lerin basitçe snapp’lere dönüştürülmesini içermektedir.

DeFi platformlarının, merkeziyetsiz borsaların ve açık finans pazarlarının tümü Mina üzerinde daha yüksek verimle, geliştiricilere ve son kullanıcılara çok düşük maliyetler yaratarak veri gizliliğini sağlayarak çalıştığını hayal edin.

Mina’nın geleceğin merkeziyetsiz teknolojisi için vizyonu iste tam da budur.

Protokolümüz Topluluğumuzdur

Mina’nın gerçekten merkeziyetsiz olmasının tek yolunun, protokolde anlamlı bir pay sahibi olan bir topluluk tarafından yönetilmesi olduğunu biliyoruz. Bu nedenle Mina, kapsayıcı hisse kanıtı (PoS) protokolünün sahipliğini ve yönetimini önemli ölçüde ana ağın lansmanından sonra topluluğuna aktaracak.

Mina’nın mainnet lansmanda token arzının % 6,6'sı Genesis Programı kurucu üyelerine tahsis edilmiştir. Mina’nın Genesis Programındaki her düğüm yöneticisi ve topluluk lideri, ana ağ lansmanında Mina’nın dolaşımdaki arzının % 0,0066’ına eşit miktarda token hibesi alır.

Mina Protokolü, sınırsız sayıda blok üreticisinin ağa katılımına olanak tanır. Bu nedenle ağın güvenliği, dayanıklılığı ve merkeziyetsizliği yalnızca büyümeyle sağlanacaktır. Mina, ilk kez kullananlar da dahil olmak üzere mainnet lansmanından sonra yeni düğüm yöneticilerini de ağa dahil etmeye devam edecektir.

MINA Token Ekonomisi

Mina ağının en önemli değerinin merkezinde, protokolün ekonomik teşvik sistemi yer almaktadır. Blok üreticilerine ve snark üreticilerine MINA olarak ödeme yapılır ve tüm token sahipleri tokenlarını stake etmeye teşvik edilir: Mina’nın lansmanından sonraki ilk yılında staking ödülleri, daha sonra başka emisyon ödülleri ile birlikte stake edilmiş sermayenin % 24'üne kadar değerlenecektir.

Sırada ne var ?

Mina Protokolü, 2021 başlarında ana ağın başlatılmasını umuyor.

minaprotocol.com web sitemizden Mina hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.

Sorumluluk reddi: Yazar, Mina’nın ekibinin danışmanlarındandır ve MINA token sahibidir.