Ibn Sina [Bilinen adıyla: Avicenna] (MS 980–1037) Arap geleneğinin direk ya da dolaylı olarak en etkileyici mantıkçısıdır. Ibn Sina’nın çalışmaları, özellikle de Aristoteles ve Peripatetik geleneği üzerine, Antik Çağ ve Geç Antik Çağ döneminden miras kalan çeşitli soru ve doktrinlerinden yeniden yorumlanması açısından merkezdedir. Genel anlamda Ibn Sina, Aristocu denilebilecek kadar sıkı bir mantık içinde olsa da, başlatmış olduğu bu yenilenmenin hazinesi onu yeni ve gerçek bir otorite olarak kabul ettirir. Bu gelenek içinde Ibn Sina’dan sonra gelen her mantıkçı desteklese de karşı çıksa da onunla yüzyüze gelir, hatta birkaç istisna dışında Aristoteles ve Peripatetik (Aristocu) geleneği sahneden neredeyse silinir. Arap geleneği buna göre iki döneme ayrılır ;
Ibn Sina’dan öncesi ve Ibn Sina’dan sonrası.
Ibn Sina tarafından başlatılan bu yenilenme hem sistematik hem teknik noktaları içerir: Mantığın ana bölümlerine ayrılmasından, önerilerin okunmasına ve yaklaşımın anlaşılmasına; Kuramsal önerilerin açıklanmasından, ispat teorisine.
Bu yazı, Ibn Sina’nın mantığını en iyi temsil eden bazı özelliklerini eksiksiz olma iddiası taşımadan göz önünde bulundurmaya yardımcı olmayı amaçlıyor. Arap geleneğinde Aristoteles’in Oraganon’u üzerine yapılan standart sınıflandırmalar ve içerikler (Buna Porphyry’nin Isagoge’u yanısıra yine Aristoteles’in Retorik ve Poetikası da girer.) Mantık çalışmalarını genişçe iki ana alanda ayırır; Şekli görünüş ( Önerilerin doğruluk durumlarını analiz etmek, çıkarım yapmak ve argüman oluşturmak) ve (Maddesel görünüş argümanları öncülleri ve şartlarıyla sınıflandırmak.) Bu da mantığı 5 ana konuya ayırmaya yardımcı olur; (İspat,diyalektik,sofistik,retorik ve poetika.) Bu yazı öncelikle birinci kısma, daha sonra ikinci kısımda ispat ve yanılgılar konusu üzerindeki davranış sınırlamasına odaklanacaktır. ibni Sina ve mantık yazısının devamı için tıklayabilirsiniz
Çevrilen kaynak: https://plato.stanford.edu/entries/ibn-sina-logic/
Çeviren: Şevin Karya
