Kashinath Tamot
Nepalmandal
Published in
1 min readMay 26, 2020

--

दक्वसिबय् न्हापां ब्वःगु भुखाय्या मिति

यल, गुइत, तःधंबहीया दनाच्वंम्ह बुद्धया धातु (कँय्) प्रतिमाया क्वफः (पादपीठ)या नेसं ३९९/ई‌. १२७९या अभिलेखय् व मूर्ति भुखाचं हाकनं ग्वःतुइकल धकाः च्वयातल। उकिं वस्वयां न्ह्यो गबले भुखाय् ब्वल खनि धकाः मालाः स्वया। भाजु महेशराज पन्तया च्वसु लुमन- नेपालया ऐतिहासिक भूकम्पनपाखे छपलाः।(आदर्श २/२००२:२९‌-६०) उकी नेपालय् दक्वसिबय् न्हापां नेसं ३४४/ई. १२२३स भुखाय् ब्वःगु प्रसंग न्ह्यथनातःगु दु। उगु प्रसंगया खँधी आखः हुयावंगु व खँ नं वंशावलीकारं छु धाय्त स्वःगु ध्वाःथुइके मफुगुलिं मेगु खँ त्वःताथकल।अबले भुखाय् ब्वःगु तिथि खः- प्वहेलाथ्व पारु, उकियात भाजु दिवाकर आचार्यं अंग्रेजीं हिलाबिल- २४ डिसेम्बर। (पौ ३४)

गोपालराज वंशावलीया पूर्ण पाठ योगी नरहरिनाथं. पिकाबले संवत् व भुखाय् प्रसंगया पाठ हे ब्वने मफत। (हिमवत्संस्कृति, १ः१/१९५९:१५) दिल्लीरमण रेग्मीं नं मफत। (मध्यकालीन नेपाल, ३/१९६६, परिशिष्ट बी:१२८) धनवज्र वज्राचार्य -कमलप्रकाश मल्लं पिकाःगु पाठय् व विवरण दु। (द गोपालराजवंशावली, १९८५:४२) भाजु पन्तं थुकिं हे सीकाः थःगु खँ न्ह्यब्वःगु खः।

वज्राचार्य-मल्लं बियातःगु फ्याक्सिमिलि (दुरुस्तप्रति, पृ. ९) स्वयाः नेसं ३४४या प्रविष्टि पाठ रुजु याना। अन ला गुलिखे खँय् भिंके माल। “थो कोह्नु भूमि कम्प वव” (थुखुन्हु भुखाय् ब्वल) धाःथाय् ‘थो’या न्ह्योने ‘ ह्ङ' दुगु जुयाच्वन, अर्थात् ह्ङथुकोह्नु (न्ह्यथुखुन्हु, खँल्हाबलाय् न्ह्यर्खुनु) भुखाय् ब्वःगु जुयाच्वन- नेसं ३४४ थिंलागा अमाइ/२३ डिसेम्बर १२२३।

भिंकाःगु पाठ व उकिया संभावित अर्थ थथे दु-

(गोवं, ३४न्ह्य:२) सम्वत् पौष्य शुक्ल प्रतीपदा..(३)..गह्र चाल्वं अलाप दिनन काया, तल मीण् डेव।। ह्ङथोकोह्नु भूमि कम्प वव।। गुमास… जास्यं बिस चोन् दव।।..(४).. वङा, रामशिह्ङ राजाटों।।

(नेपालसंवत् ३४४ पौष शुक्ल प्रतिपदा….गढ चाल, अल्प (छुं) दिनं कया, तःम्ह मनू(या छ्यं) ध्यना। न्ह्यथुखुन्हु भुखाय् ब्वल। गुंगू मास (महिना)….जानाः बिस (थाय्?) च्वंगु दुगु खः।….वना, (सिमरौनगढया हनेबहम्ह) जुजु रामसिंह।)

--

--