Sualtını Güvenli Temizle İpuçları

Nevcan Uludaş
Neptün Sualtı Merkezi
5 min readMar 9, 2018

Hepimiz su altının eşsiz güzelliklerine aşığız. Rich Horner tarafından çekilen video görüntüleri, popüler turist adasına yaklaşık 20 km uzaklıkta bulunan ve ünlü bir dalış bölgesi olan Manta Point’teki durumu gözler önüne seriyor. Kıyı şeridi boyunca yüzen bir İngiliz dalıcıya ait bu videoda, Endonezya’nın sularında yüzen plastik atık miktarını görüyoruz.

Endonezya şu anda Çin’den sonraki dünyanın en büyük ikinci plastik kirleticisi. Denizdeki plastik atıkların 2025 yılına kadar 70% azaltmayı hedeflediklerini, ancak yapılması gereken çok daha fazla iş olduğunu şeklinde açıklama yapıyorlar.

Bu haberi bu aralar popüler olduğu için paylaştım. Sorunun tek yaşandığı yer burası değil. Maalesef pek çok yerde benzer sorunlar baş gösteriyor.

Peki Bizim Payımıza Düşen Nedir?

Bilinçli bir dalıcı olarak çevremizi korumak bizim öncelikli görevlerimizden biri. Çünkü sevdiğini korumak insanın doğasında var. Eğitimlerde ve turlarda çevreye karşı olan sorumluluğumuz hakkında farkındalık oluşturmak için çalışıyoruz. 2017 yılında Neptün Sualtı Merkezi olarak denizden toplam 44 kilogram çöp çıkarttık. Bunu özel bir etkinlik ya da reklam amaçlı değil, sadece çöpleri denizde gördüğümüzde rahatsız olduğumuz için yaptık. Ortaya çıkardığımız işle de gurur duyuyoruz.

Denizden çöp çıkarırken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalara değinmek istiyorum;

1. Bazen dokunmamak en iyisi

Deniz altına ait olmayan nesneleri bazı durumlarda çıkarmamak gerekir. Evet doğru duydunuz. Eğer üzerinde ya da içerisinde yaşam başlamışsa, oradaki yaşam düzeni bozmamak için çöplere dokunmamak en doğru yaklaşım olabilir.

Denizden çöp çıkartırken “güvenlik” sizin için önemli bir konudur. Bir parçayı çıkarmanın güvenli olup olmadığından emin değilseniz kesinlikle dokunmayın. Kendinizi ya da bir başkasını yaralama ihtimaliniz varsa nesneyi yerinde bırakın. Unutmayın “Önce Güvenlik”.

Ayrıca dertsiz başınıza dert açmak istemiyorsanız silahlara veya mühimmatlara kesinlikle dokunmayın ya da çıkarmayın! Bulduğunuz yeri işaretleyin ve derhal yetkilileri bilgilendirin.

Denize atılmış cam bir şişenin içerisinde başlayan yaşam. Bu tarz durumlarda çöpler çıkarılmamalıdır.

2. Ağır nesneler için kaldırma balonu kullanın

Büyük nesneleri su altından çıkarmak için kaldırma balonu kullanılmalıdır. Ama burada çok önemli bir detayı sizlere hatırlatmak isterim. Eğitimlerde de öğrendiğiniz gibi Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu (TSSF) kaldırma balonu kullanılmasını ve bulundurulmasını yasaklamıştır! Kaldırma balonu kullanmak için özel izne sahip olmanız gerekmektedir!

TSSF’nin 10.09.2008 tarihinde yayınladığı Donanımlı Dalış Yönetmeliği’nin 6. bölümünde madde 20 2. fıkrasında açıkça belirtilmiştir;

(2) Eğitim amaçlı da olsa tüm dalışlarda, sportif dalış donanımı dışında endüstriyel dalışlarda kullanılan kaldırma balonu ve benzeri araç ve gereçler, teknede bulundurulmaz ve kullanılmaz.

Eğitiminizi hatırlayın ve asla kendinizi riske atmayın. Eğer 4–7 kg’dan daha ağır bir nesne bulursanız, BCD’nizi kullanarak onu çıkarmaya çalışmayın. Ağır nesneyi düşürdüğünüzde, kontrolsüz çıkış riskiyle karşı karşıya kalırsınız.

Ağır nesnelerin su altından güvenle nasıl çıkarılacağını öğrenmek istiyorsanız mutlaka “Arama Kurtarma” kursuna katılamalısınız.

4–7 kg’dan daha ağır bir nesnenin kaldırma balonu ile taşınması

3. Dokunmadan önce riskleri öngörün

Gördüğün bir çöpe dokunmadan önce iyice bakmak gerekir. Mercanların arasında ya da kuytu bir yerde çöp bulursanız, çıkarmadan önce düşünün. İlk önce etrafında dolaşın, belki de zehirli bir balığın yanında kamufle olduğunu göreceksiniz. Fotoğrafçıların kullandığı işaretçi çubuğu kullanmak ve nesneyi dikkatli bir şekilde kaldırmak harika bir yol olabilir. Böylece tehlikeli deniz yaşamını kontrol edebilirsiniz. Nesneyi kaldırmanın güvenli olduğunu bildiğiniz zaman, yavaş ve dikkatli bir şekilde yapın, böylece çevredeki mercanlara zarar vermemişte olursunuz.

4. Dolanmış nesneleri çözmek

Mercanlara dolanan misinayı çıkarırken dikkatli olmalısınız. Bu bir sabır oyunudur. Asla misinayı çekmemelisiniz. Bunu yaparsanız sıkışır ve mercanı kıstırır. Açmanın tek yolu, misinayı mercanın etrafında yavaşça gevşetmektir. Bazı durumlarda makas kullanmakta gerekebilir. Bu tarz durumda dalış bıçağı kullanmamaya çalışın. Eğer sert çekerseniz dalları koparmama riskiniz var.

5. Yanınızda bulundurmanız gereken yardımcı ekipmanlar

Eğer su altında topladığınız küçük nesneleri bir torbaya koymak istiyorsanız bunun için çöp poşeti yerine file tarzı torbaları tercih etmek daha avantajlı olacaktır. Su altında dolaşırken çöp poşeti size sürekli paraşüt etkisi yapacak ve size fazladan enerji harcatacaktır. File tarzı torbalarda su içerisinden kolaylıkla geçebileceği için böyle bir problem ile karşılaşmazsınız.

Keskin bir bıçak ya da makas zaten her dalışınızda yanınızda bulunmalı. Burada dikkat etmemiz gereken nokta ise kesici aleti kullanırken kendimize ve ekipmanımıza zarar vermemizi engelleyecek türden olanları tercih etmeliyiz. Kocaman Rambo bıçaklarına gerçekten hiç gerek yok. Ayrıca kesici aletlerinizi hiçbir zaman denge yeleğinin cebine koymayın.

Nesnelerin güvenli olup olmadığını anlamak için işaretçi çubuğu kullanmamız gerektiğinden bahsetmiştik. İlla para vererek alınması gereken bir malzeme değil bu. Uzun düz bir dal parçası da pek ala aynı işe yarayacaktır.

Eğer kullanma izniniz ve eğitiminiz varsa bir kaldırma balonu ve taşınacak ağırlığı kaldırabilecek bir ip sizin 4–7 kg’dan daha ağır nesneleri su altından çıkarmanız için gerekli olacaktır.

6. Kendi kişisel güvenliğinizi sağladığınızdan emin olun

BCD’nizin ceplerine çöp koyarken çok dikkatli olun. Eğer BCD’nizi delerseniz su altında tüm yüzerliliğinizi kaybedeceğiniz için büyük bir risk ile karşı karşıya kalırsınız. Bunun için file tarzı torbaları kullanmak en iyisi. Ben file tarzı torbaları BCD’min cebinde taşımayı tercih ediyorum.

Gizli bir tehlikenin olmadığından emin olmak için nesnelere dokunmadan önce dikkat edin ve iyi gözlem yapın. Güvenli olduğundan emin değilseniz bırakın!

Neopren eldivenler ellerinizi keskin kenarlara ve sivri uçlara karşı bir miktar koruma sağlayacaktır, ancak eldivenlerle bile olsa, mercan ve deniz yaşamına dokunmaktan kaçının.

Bir öğeyi kumun dışına doğru çekiyorsanız, görüş üzerindeki etkisini düşünün. Suyu bulandırmanın tüm grubu riske atabileceğini unutmayın.

Tehlikeli atık maddelerden hiçbirini çıkarmaya çalışmayın. Derhal yetkililere bilgi verin.

7. Çıkarılan nesnelerin rapor edilmesi

Dalışlarınızı birer su altı temizliği projesine dönüştürmek, küresel bir sosyal sorumluluk projesinin bir parçası olduğunuz anlamına gelir. Suda bulduklarınızı yada zamana bağlı değişiklikleri raporlayarak Project Baseline ya da Project Aware gibi platformlarda bu bilgileri herkesle paylaşabilirsiniz.

“İster bir şişe çıkarın, ister sadece mevcut durumu raporlayın; ama dalışlarınızın boşa gitmesine izin vermeyin. Bu denizler hepimizin.”

Makaleden keyif aldıysanız burayı tıklayarak bana bir bardak kahve ısmarlayabilirsiniz. 💙

--

--