It’s time not to burn money anymore…
Nếu như 2018 là năm “hoàng kim” của giới startup cả global và local khi các VCs đua nhau rót tiền vào hàng loạt những cái tên đình đám, đánh cược vào cuộc chơi “winner takes all” thì 2019 chắc hẳn cũng là một năm đáng nhớ không kém với những sự kiện nổi bật: Uber IPO vào hồi tháng 5 với valuation cao ngất ngưởng ($76.5B), Elizabeth Holmes cuối cùng cũng bị kết án, Masayoshi Son — VC vĩ đại nhất thời đại đã phải thừa nhận sai lầm trong cú ngã ngựa Wework, hàng loạt các vụ rửa tiền đình đám thông qua VCs…
Trong nước cuối năm cũng đón nhận những tin tức không mấy vui vẻ: Adayroi đóng cửa, một startup đàn anh raise đến series D rồi vẫn phải laid off lượng lớn nhân sự, một loạt vụ down round của những cái tên đã từng rất “hot”, không ai lấy làm vui vẻ nhưng đã đến lúc chúng ta cần nghĩ nghiêm túc về việc: đừng đốt tiền thêm nữa.
Khái niệm burn rate chủ yếu dùng cho giới VC và startup, bắt nguồn từ Silicon Valley những năm 1970 để chỉ lượng tiền “đốt” hàng tháng của startup. Sở dĩ gọi là đốt vì bao giờ mức chi tiêu này cũng cao hơn doanh thu thu về, có khi lên đến cả chục lần. Điều đó đồng nghĩa với việc: tiền mình kiếm ra chưa đủ nuôi mình, đành đi “mượn” người khác tiêu tạm, và ở đây startup mượn VCs thông qua các đợt gọi vốn. Sẽ chằng phải vấn đề quá to tát nếu đó chỉ là “mượn tạm” và công ty bạn có thể đạt điểm hòa vốn trong thời gian ngắn và sau đó grow nhanh chóng, đem về khoản lợi nhuận lớn, lúc ấy VCs được reward nhiều lần, nhưng 99,99% các startup chẳng bao giờ tính được đúng điểm hòa vốn. Từ những case ngã ngựa của nhiều gã khổng lồ (Uber, Wework…), giờ đây nhà đầu tư không còn quá mặn mà với GMV, số lượng users, merchants….Họ rồi sẽ chỉ quan tâm: doanh thu của anh là bao nhiêu? Mức margin bao nhiêu %? 1 tháng burn nhiều tiền hay không, burn hết chỗ tiền gọi vốn lần này thì ra được gì, không gọi thêm được vòng nữa thì business có die không? Vậy nên trong lúc chẳng có gì chắc chắn về điểm hòa vốn, hãy hạ burn rate thấp nhất có thể, và cách tốt nhất để làm việc này là hạ chỉ số CAC (chi phí burn để có thêm một khách hàng mới) (nếu bạn chọn cách khó nhưng sustainable hơn thì hãy push revenue)
Đừng bắt chước những “anh lớn” trong làng E-commerce, Fintech… đốt tiền. Cuộc chơi của các anh ấy phải đốt, và thực chất đó là cuộc chơi của các quỹ lớn đằng sau, họ bỏ vào cả trăm triệu $, thậm chí cả tỷ $, đâu có lựa chọn khác ngoài đi tiếp, dừng lại là mất tiền, đồng nghĩa với việc chấp nhận thua cuộc, và chẳng có mấy quỹ lớn sẵn sàng hạ lòng tự trọng. Ngay cả với Softbank, dù thừa nhận sai lầm với Wework, nhưng họ cũng không thể buông xuôi. Mặc dù vậy chúng ta đều biết rằng tất cả những case trên, một khi nhà đầu tư ngừng rót tiền….công ty lớn mấy cũng chết. Vậy là mạng sống của chúng ta, nhưng chính ta không quyết định được. Vậy nên khi start up, bạn phải nghĩ đến việc làm thế nào có những đồng tiền đầu tiên, những đồng tiền tiếp theo, làm thế nào để tự mình nuôi được mình trước. Trong những năm tới đây, sẽ có sự dịch chuyển đáng kể về khẩu vị của các quỹ, phần lớn sẽ không còn quá mặn mà với những tractions “bề nổi” như GMV, số lương khách hàng, số lượt download… họ sẽ thực tế hơn rất nhiều, sẽ quan tâm đến revenue, CAC, retention rate, DAU/MAU…(trọng số những tractions này sẽ cao hơn cả). Họ không muốn bạn “đốt tiền” của họ một cách vô tội vạ.
Ngày Tuệ Lâm đi phỏng vấn vào Base, anh Hùng Phạm (CEO/Founder Base) thằng thắn nói rằng anh không muốn gọi vốn, và cũng không để sự sống còn của công ty phụ thuộc vào điều đó, trong suốt mấy năm qua Base luôn cố gắng đi trên đôi chân của chính mình, có gọi vốn xong cũng để trong ngân hàng, không cần động đến, vì lúc ấy dòng tiền đã dương. Lâm cũng gặp một người anh khác rất giỏi và build công ty trở thành dominant player số 1 trên thị trường với cùng quan điểm: bọn anh phải tự nuôi sống mình đã, sống được rồi mọi thứ sẽ đến, bây giờ CAC của công ty anh xấp xỉ bằng 20% revenue, thực sự quá xuất sắc. Lâm không phủ nhận tầm quan trọng của việc gọi vốn, nhưng chúng ta cần tránh tối đa mindset đốt tiền: đốt tiền để có thêm khách hàng, đốt tiền để chiếm lấy thị trường, đốt tiền để…. giành lấy tăng trưởng. Một Uber và một Wework là đủ rồi, sắp tới người ta sẽ quay trở lại với những Facebook, Google… đạt được tốc độ tăng trưởng đáng kinh ngạc nhưng không cần burn quá nhiều tiền…
Năm 2019 cũng là năm có quá nhiều CEOs step down, theo CNBC, chỉ riêng tháng 11 vừa qua đã có đến 150 trường hợp, cả năm 2019 con số lên đến 1500. Tất nhiên có rất nhiều lý do, cả chủ quan, cả khách quan, nhưng người ta nhớ đến Adam Neumann của Wework và Steph Korey của Away như những vụ step down điển hình mà ở đó, đạo đức của Founder chính là yếu tố dẫn đến kết cục chẳng mấy tốt đẹp này. Và rồi nhà đầu tư sẽ thận trọng hơn rất nhiều: các anh sẽ dùng tiền của tôi vào những việc gì.
“Money never sleeps”, dòng tiền thông minh luôn biết cách chảy về nơi cần nó, để tiền lại sinh ra tiền. Thời gian qua có vẻ như dòng tiền ấy đứng trước ngã ba đường nên có chút phân vân, giờ nó lại chảy rồi. Chúng ta hãy chuẩn bị cho cuộc chơi mới phía trước, ở đó kẻ thắng không phải kẻ đốt nhiều nhất để có thị trường, mà là những cái tên chúng ta còn chẳng nghe thấy, vì họ chưa từng raise fund, họ âm thầm chiếm lĩnh thị trường và các quỹ sẽ tìm đến họ, đề nghị rót vốn.
Let’s wait and see!
About Nextrans:
Nextrans là một đơn vị đầu tư khởi nghiệp với mục tiêu hỗ trợ phát triển các startup thực hiện được tầm nhìn của mình tại thị trường Hàn Quốc, Việt Nam và Mỹ trong suốt 15 năm qua. Tính đến thời điểm hiện tại, Nextrans đã hộ trợ 50+ công ty kêu gọi thành công $400M từ những quỹ như Bon Angels, Access Ventures, Futureplay, GSShop, KB Investment, LineVentures and Naver,…
Nextrans đã có mặt tại thị trường Việt Nam từ 2014, và đã đầu tư vào 10 startups sau khi review 600 startups. Một số cái tên trong portfolio của Nextrans là Leflair, Ecotruck, Base, Ecomobi,…
Get in touch with us:
