İşletmelerdeki Oryantasyon Süreci Nedir ve Nasıl Olur?

Oryantasyon, işe yeni alınan personelin ortama ve işe alıştırılma sürecinin bütünüdür. Peki İnsan Kaynakları Yönetimi’ne bu tarafta ne gibi görevler düşmektedir. İlk başlangıç olarak işe yeni başlayan personele oryantasyon programları uygulanarak çalışanı işe bağlayıcı etkinliklerin yapılması doğru olacaktır.

Bireyin kendi değerleri ve amaçları ile örgüt kültürüne bağlı olan örgüt değerleri ve amaçlarını buluşturmak önemli bir süreç olduğundan bu sürecin de iyi yürütülmesi gerekecektir.

İnsan Kaynakları birimi işe alıştırma sürecini devreye alarak, işe yeni başlayanlara bir yandan işletmeyi tanıtırken bir yandan da sosyalleşme sürecini kolaylaştırmak için gerekli önemleri alarak süreci ilerletmesi uygun olacaktır.

Oryantasyon Eğitiminin Hazırlanması

Oryantasyon Eğitimi Programlarının Amacı ve İçeriği

· Çalışma saatleri, aralar ve öğle tatili personele aktarılır.

· Çalışma grubunun kullandığı terimler, sözcükler ve kısaltmalardan bahsedilir.

· Ödemelerin nasıl ve ne zaman yapılacağı önemli bir konudur.

· Sağlık ve güvenlik ile ilgili bilgiler iletilir.

· Problem ve zorluk anında kiminle irtibat kurulacağı bilgisi paylaşılmalıdır.

· Telefon sisteminin nasıl kullanılacağı aktarılır.

· Online oryantasyonda ise Skype, Teams, Office Programları, Outlook kullanımı aktarılmalıdır.

Oryantasyon Eğitimi Programlarının Sağladığı Yararlar

· İş gücü devir oranını düşürür.

· Zaman ve emekten tasarruf sağlar.

· Yeni personel yeni işini daha kolay benimser ve sever.

· Yeni personele ihtiyacı olacak bilgiler verilerek işteki ilk günlerinde karşısına çıkabilecek yalnızlık, endişe, beceriksizlik gibi korkuların önüne geçilmiş olunur.

· Disiplini bozan olaylar asgariye indirilir.

· Yeni personelin moralinin artması sağlanır.

· İşletmenin personeline, personelin de işletmeye neler ifade ettiği, her iki tarafın da birbirinden beklentilerinin neler olduğu ve geleceklerinin birbirine nasıl bağlı olduğu gösterilir.

· Yeni personelin diğer personeller tarafından yanlış bilgilendirilmesi önlenmiş olur.

· Yeni personelin işletmedeki toplumsal, teknik ve kültürel yapıyı anlamasına yardımcı olur. Sosyalleşme süreci de hızlanmış olur.

Oryantasyon Eğitimi Programlarının Geliştirilmesi

· Oryantasyon programı ile elde edilmek istenen hedefler belirlenmeli, mevcut hedefler varsa yeniden gözden geçirilmelidir.

· Mevcut programlar ve materyaller sık sık incelenmelidir. Yeni işe alınmış ve mevcut programa tabi tutulan elemanlarla görüşülerek uygulanan programın zayıf ve güçlü yönleri tespit edilmelidir.

· Yeni personelle, amirlerle ve üst düzey yöneticilerle görüşmeler yapılarak işletme değerleri ve felsefesinin programda nasıl yer alacağı araştırılmalıdır.

· Başarıya ulaşmış çeşitli programlar araştırılarak bunların oryantasyon eğitim programına uygulanabilirliği incelenmelidir.

· Amirler ve oryantasyon eğitim programından sorumlu olan kişiler programın uygulamaya konulmasından önce eğitilmelidir.

· Değişikliklere uygun olarak programlar güncellenmelidir.

· İşletmede çalışan tüm personeli ilgilendiren konularda standartlaşma sağlanmalıdır.

· Oryantasyon programları insan kaynakları tarafından çok sık izlenmeli ve program değerlendirilerek etkinliği ölçülmelidir.

Oryantasyon Eğitimine Katılan Yeni Personelin Özelliklerinin İncelenmesi

· Yeni işe başlayan personeller kendilerini göstermek amaçlı ilk başta iyi bir performans için hevesli olurlar. Ancak bu durum, çoğu zaman eski personel tarafından pek hoş karşılanmayabilir.

· Yeni işe başlayan personel ilk günlerde yalnızlık ve endişe duygusu nedeniyle çekingen olabilir.

· Yeni işe başlayan personelin ailesinden, okulundan ya da daha önce çalıştığı iş yerinden elde ettiği deneyimler, yeni iş çevresi ile tam bir benzerlik içinde olmayabilir. Bu durum arkadaş bulma ve bir gruba ait olma kavramını kuvvetlendirecektir.

· İşe başlayan personel, işe kendi amaçlarını gerçekleştirmek için girmiştir. Bu sebeple de işletmeden daha öncelikli olarak kendi gereksinimlerini karşılamak için uğraşır ve işletmenin amaçları personel açısından ikinci planda olacaktır.

Oryantasyon Eğitiminde Kullanılacak Olan Araç ve Yöntemlerin Saptanması

Oryantasyon programlarında kullanılan araçlar yazılı yayınlar ve görsel yayınlar olarak da incelenebilir.

· Yazılı Yayınlar

İşletme felsefesi, işletmenin politikaları, işletmenin geçmişi ve ürünleri, yürürlükte olan kuralları, işletmeyi tanıtıcı yayınlar, organizasyon şeması, görev tanımları kitapçığı…

· Sözlü Yayınlar

Online toplantılar, şirket gezileri, görsel ve işitsel teknikler, çalışanlarla yapılan görüşmeler…

Tüm bunlar göz önüne alındığında, iş yerleri için Oryantasyon süreci önemli bir süreç olacaktır. Bu sürecin iyi yönetilmesi personelin işe alışma ve uyum sağlama sürecini hızlandıracaktır.