Retoriğe Göre İş Hayatında Daha Sık Kullanmamız Gereken Kelimeler

Mark Twain “Doğru kelime ile hemen hemen doğru kelime arasındaki fark, ateş ile ateş böceği arasındaki fark gibi. Söylediklerinizi büyülü kılan şeyler, kullandığınız kelimeleri nerede ve nasıl kullanıldığınızda saklıdır ” der.

Retorik ise gerçek konuşma ateş gididir diyor. Etkili konuşma hem göze hem ruha hitap etmeli ama bir şey daha yapmalı, harekete geçirmelidir.

Retorik en kısa tanımıyla güzel konuşma sanatıdır. Etimolojik olarak Yunanca hitabet kavramından türüyor. Retor ise konuşma sanatını bilen ve icra eden kişi anlamına geliyor. Yani dünyanın en eski disiplinlerinden biri olma sıfatıyla retorik, karşımızdaki kişi ve kişileri ikna etmek için yapılan etkili ve ikna edici konuşma sanatıdır.

İş hayatında etkili ve ikna edici konuşmak ise önemli bir yere sahiptir. Yaptığımız her konuşma, ister birebirde bir konuşma yapalım isterse bir topluluğa hitap edelim 10 kişi, 20 kişi, 100 kişi olsun karşımızdaki insanların bazı duygularını ya harekete geçiyoruz ya da söndürüyoruz.

Hangi işi yapıyorsak yapalım karşımızdaki kişilerin bir iş yaparken motive edilmesi, harekete geçirilmesi, olumsuz durumlarla karşılaştıklarında üstesinden gelme hissi uyandırabilmeyi isteyebiliriz. Bunun içinde konuşma ya da yazı dilinde kullandığınız kelimeler bize yardımcı olacaktır.

Çünkü insanlar pozitif söylemleri seviyor ve umut verici açıklamalar insanların hoşuna gidiyor. Pozitif söylemler, umut verici açıklamalar insanların motivasyonu arttırırken aynı zamanda onların eyleme geçmelerini sağlıyor. Bazı konuşmalar harekete geçirici iken bazıları ise böyle değildir. Aralarındaki fark nedir ? İşte burada retoriğe göre önemli daha sık kullanmamız gereken 6 kelimeden bahsedebiliriz.

1 -Coşku

Bu kelimeyi günlük yaşantımızda çok sık duymuyoruz ya da kullanmıyoruz. Daha çok yazı dilinde görebiliriz.

İleriye dönük pozitif algı yaratmaya çalışırken insanların gelecek motivasyonunu yükseltebilecek, onları harekete geçirebilecek bir kelimedir.

Retorikte fonotiksel açıdan bazı kelimeler vardır. Yani içerisinde özellikle ş ve k harflerini barındıran bir kelime, orada bizim sesimiz yükselmek zorunda ve kelimeler daha dolu ve güçlü çıkar.

Örneğin; Konuşmana daha çok heyecan katmalısın yerine, konuşmana daha çok coşku katmalısın dediğimizde vurgulu, vermek istediğimiz mesaj daha umut verici şekilde karşı tarafa yansır.

Sadece bununla da kalmaz coşku kelimesini kullandığınızda o konuda uzman hissiyatını karşı tarafa verebiliriz. Yani sana bir tavsiyede bulunuyorum ve merak etme bu tavsiyemde uzmanım, bunu yaşadım sana bunu tavsiye ediyorum. Özellikle tavsiyede bulunurken konuşmanın bazı yerlerinde coşku kelimesi kullanılmalıdır.

2-Sen bunun üstesinden gelebilirsin.

Projede bir kişi tıkandı ve motivasyona ihtiyacı var. Nasıl yapacağım diye düşünürken genelde merak etme halledersin, rahat ol, çok sıkma kendini, sen yaparsın diyoruz.

Halledersin ve rahat ol kelimeleri insanlar için çok güçlü anlamlar ifade etmiyor. Başından atma isteği uyandırabiliyor. Bunun yerine coşkulandırma garantisi verebilecek “Sen bunun üstesinden gelebilirsin. “ cümlesi önemli bir yere sahiptir. Bu cümle ile kişi zihninde görselleştirme yaparak o zorluğun üstesinden gelme inancı yükselmeye başlıyor.

3 -Şahane

Birisi bir işi güzel yaptığında iyi olmuş yerine şahane diyebiliriz.

Birisi güzel bir gömlek giydiğinde sana çok yakışmış yerine seni pembe şahane göstermiş diyebiliriz.

Yakışmış, iyi, güzel gibi kelimeler çok sık kullanıldığı için artık anlamlarının içi boşalmış durumda. Yani kelimeler bir şey ifade etme etmemeye anlam taşımamaya başladı. Şahane kelimesi daha nadir kullanılan ve anlam dolu taze bir kelime, daha sık kullanabiliriz.

4 -Olağanüstü

Olağanüstü kelimesinin büyülü bir etkisi vardır. Birinin yaptığı bir iş mi var ya da bir davranış mı var onunla ilgili bir övgü mesajı mı vermek istiyorsunuz olağanüstü kelimesini mutlaka denemelisiniz.

Örneğin ; Benim için olağanüstü bir eğitimdi teşekkür ederim.

Olağanüstü bir gün geçirdim, her şey çok güzeldi.

5 -Sıra dışı

Bu kelimeyi bizler genelde farklılık olarak algılıyoruz. Bilinçaltımız ise sıra dışıyı normal akışın dışına bir kereliğine çıkma durumu olarak algılayabiliyor. Örneğin; bir projede bir problem çıktı, büyük bir problemle karşı karşıyayız demek yerine sıra dışı bir durumla karşı karşıyayız.

Yani sıra dışı kelimesi negatif olan mesajınızı nötr duruma getirir. Çünkü insanlar sıra dışılığı nötr algılamaya daha meyillidirler.

Problem, aksaklık, sorun gibi kelimelerin yerine sıra dışı bir durumla karşılaştık diyebiliriz. İnsanlar o zaman sorunu çözmeye daha istekli olabilirler ve çözüm için sizin yanınızda olmaya meyilli olurlar.

6-Söylediklerin zihnimi açtı

Fikirlerimize itiraz geldiğinde insanları karşımıza almak yerine onları yanımıza çekeceğimiz bir kelime dizisi “Söylediklerin zihnimi açtı”. Karşı tarafta önemseniyorum, değer görüyorum, söylediklerimle yön veriyorum, insanların zihinlerini açıyorum hissiyatı oluşturursunuz. Bu kelime dizisini kullandıktan sonra insanların size olan itirazları gücünü ve şiddetini kaybetmeye başlar. Çünkü aslında söylediklerin zihnimi açtı yaklaşımı aslında bir övgüyü gösterir. İnsanları övdüğünüzde insanlar size itiraz etmekte bir tık daha aşağı düşmeye meyilli olurlar.

7-Zihninde tazeyken

Birine bir hatırlatmada bulunmak istediğimizde ya da bir şeyler anlattığımızda insanların harekete geçmesini bekliyorsak kullanabiliriz.

Örneğin; Hazır zihninde tazeyken bu konu hakkındaki cevabını bekliyorum.

Hazır zihninde tazeyken bu konudaki atacağın ilk adımı merak ediyorum.

Zihninde taze olmak dinamizm sağlıyor. Harekete geçmeyi ve hızlı dönüşü tetikler.

Hatırlatma mı yapmak istiyoruz, o ne oldu demek yerine zihnimizde tazeyken şunları gönderecektin, onları gönderebilir misin diyebiliriz.

Bu kelimelere belki sizlerde ekleme yapabilir, kendi hayatınızda sıklıkla kullandığınız ve harekete geçirici etkisi olduğuna inandığınız kelimeleri paylaşabilirsiniz 😊

Kaynak

Oğuz Benlioğlu