Tecrübe ve Hatalar Üzerine
Tarih 28 Ocak 1986. Binlerce insan, Nasa personelleri ve TV başındaki insanlar Challanger Uzay Mekiğinin kalkış anını büyük bir heyecanla bekliyordu. Mekiğin içinde 7 astronot bulunuyor ve o sırada mekiğin kalkışı için gerekli hazırlıklar yapılıyordu. Amaç mekiğin dünya yörüngesinde tur atmasıydı. Geri sayımdan sonra uzay mekiği kalkışa başladığında herkeste büyük bir heyecan vardı. 73 saniye boyunca insanlar canlı ve büyük bir merakla roketi izlediler. Yalnızca 73. saniyeye kadar izleyebildiler. Ardından roketin yakıt kısmında patlama oldu ve iki kısma ayrılan roketin parçaları okyanusa düştü. Uzay mekiğindeki mürettebatın tamamı öldü. Yapılan incelemeler sonucu Challenger Uzay Mekiği’nde yaşanılan olayın çok öncesinde yakıt deposunda çatlaklar fark edilmiş ancak ciddiye alınmamıştı. Maalesef bunun sonucunda bahsettiğimiz olay gerçekleşti. Peki ya diyelim ki bu facia olmasaydı ileriki zamanlarda, bu faciaya sebep olan şey başka bir zaman benzer bir faciaya sebep olamaz mıydı?
Bu soru Chernobyl faciası için de geçerli. 4.reaktörün patlamasına neden olan hatalar o gün yapılmamış olsa yapılan o hata başka bir yerdeki reaktörün patlamasına sebep olamaz mıydı? Peki bu iki olayın sonrasında ne oldu diye soracak olursanız. Uzay araçları daha dikkatli bir şekilde incelendi ve yakıt depolarındaki en ufak çatlaklar dahi onarıldı. Chernobyl’den sonra yeni yapılan nükleer santrallerdeki reaktörler Chernobyl’deki yapılan hatalardan ders alınarak daha sağlam olarak yapıldı.
Bana tecrübe nedir diye soracak olursanız, yapılan hataların bir daha yapılmaması bilincinde olma durumu derim. Deneyim hata olmadan bir şey ifade etmez. Yukarıdaki iki örnek geçmişte çeşitli hatalar sonucu ağır bilançolara sebep olmuş iki farklı tecrübedir. İnsanlık bunları görmüş ve bunların bir daha olmaması için çeşitli önlemler almış. Her iki olayın yaşandığı 1986 yılından itibaren bulunduğumuz zamana kadar bu büyüklükte veya buna benzer başka bir facia olmadı. İnsanlık bunu tecrübe etti çünkü.
Hatalarımız aslında olması gereken bir şeydir. Çoğumuz hatasız ve kusursuz olmak istesek de bu mümkün değildir. İnsanın doğasında öğrenme, yapılan hatalar sonucu kazanılsa da tek başına da bir şey ifade etmez. Yapılan hataların bir daha tekrarı olmayacağı zaman bir tecrübe kazanmışız demektir.
Bu konu üzeri bir örnek vermem gerekirse bir zaman maddi anlamda sıkıntıya düşüp geçici olarak bir işe girme ihtiyacınız olmuş olabilir. Bu süreçte mağazalar veya kafelerin camında dikkatinizi çeken şey muhtemelen “TECRÜBELİ” veya “DENEYİMLİ” yazıları olmuştur. Aslında orada istenilen tecrübe herhangi bir yerde bulunulan zamandan daha çok o işte yapılan hatalar sonucu o hataların tekrarlanmamasıdır. İşveren farkında olmasa da sizden bu hataları tekrarlamayacak bir personel olmanızı ister deneyimli veya tecrübeli ararken.
Para ile alınamayacak tek şey nedir diye sorulsa bir çok kişinin cevabı mutluluk olacaktır. Bana göre parayla mutluluğu yakalayabilirsiniz ama parayla alınamayacak tek bir şey varsa o da deneyimdir.
Sonraki yazılarımda görüşmek dileği ile…
Editör: Orhan Gazi Barak
