กำจัดความกลัวด้วยความรู้: ก้าวสู่ความเป็นอิสระที่แท้จริง
“What is the fruit of these teachings? Only the most beautiful and proper harvest of the truly educated-tranquility, fearlessness, and freedom. We should not trust the masses who say only the free can be educated, but rather the lovers of wisdom who say that only the educated are free.”
— EPICTETUS, DISCOURSES, 2.1.21–23a
คำกล่าวอันทรงพลังจาก Epictetus นักปรัชญากรีกโบราณที่กล่าวถึง
“ความรู้ที่แท้จริง นำมาซึ่งความสงบ ความกล้าหาญ และอิสรภาพ คำกล่าวที่ว่าคนที่มีอิสระเท่านั้นจึงสามารถได้รับการศึกษานั้นไม่ควรเชื่อถือเท่าคำกล่าวที่ว่าคนที่มีการศึกษาเท่านั้นจึงเป็นอิสระ”
คำกล่าวนี้สะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์อันลึกซึ้งระหว่างการเรียนรู้ ความรู้ และความกลัว
ความกลัว — อุปสรรคสำคัญที่ขัดขวางการเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์ ความกลัวต่อความล้มเหลว ความกลัวต่อสิ่งที่ไม่รู้จัก ความกลัวต่อการเปลี่ยนแปลง ล้วนเป็นอุปสรรคที่ฉุดรั้งเราไว้
ความรู้ — เปรียบเสมือนแสงสว่างที่ช่วยนำทางชีวิต ช่วยให้เราเข้าใจโลกและธรรมชาติรอบตัว เข้าใจความซับซ้อนของปัญหา และช่วยให้เราตัดสินใจได้อย่างชาญฉลาด เมื่อเรามีความรู้มากขึ้น ความกลัวก็จะลดลง เพราะเราเข้าใจสิ่งที่เรากำลังเผชิญอยู่และความรู้นั้นช่วยให้เรามีชีวิตที่มีความสุข มีความหมาย และมีอิสระ
การเรียนรู้ — ช่วยให้เราเอาชนะความกลัวได้ เมื่อเรามีความรู้มากขึ้น เราก็จะเข้าใจว่าความกลัวนั้นเป็นเพียงภาพลวงตา สิ่งที่เราควรกังวลไม่ใช่ความกลัว แต่คือความไม่รู้
การศึกษา — ไม่ได้หมายถึงเพียงแค่การเรียนหนังสือในโรงเรียน แต่หมายถึงการเรียนรู้ตลอดชีวิต การเรียนรู้จากประสบการณ์ การเรียนรู้จากผู้อื่น การเรียนรู้จากโลกกว้าง เมื่อเรามีการศึกษาที่แท้จริง เราก็จะมีอิสระจากความกลัว อิสระจากอคติ อิสระจากความไม่รู้
การเรียนรู้ — มีรูปแบบหนึ่งที่เรียกว่า Learning Pyramid (พีรามิดแห่งการเรียนรู้) คิดค้นโดยคุณ Edgar Dale ในปี 1940s. จากหนังสือ “Audio-Visual Methods in Teaching” ที่แสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพของการเรียนรู้โดยแบ่งเป็น 2 หมวดใหญ่ๆคือ
- Passive Learning Methods (การเรียนรู้จากการได้รับ)
5% จากการนั่งฟังบรรยาย
10% จากการอ่าน
20% จากการฟังเสียงหรือดูวิดีโอ,ภาพ
30% จากการเห็นตัวอย่าง, การสาธิตให้ดู
- Active Learning Methods (การเรียนรู้จากการลงมือทำ)
50% จากวงสนทนา
75% จากการลงมือทำจริง
90% จากการสอนผู้อื่น
มนุษย์ยุคโบราณกับความกลัวไฟ — ในอดีต มนุษย์ยุคโบราณมีความกลัวไฟอย่างมาก เพราะไฟเป็นสิ่งที่คาดเดาไม่ได้ ควบคุมได้ยาก และอันตราย
ความกลัว
- ความกลัวต่อสิ่งที่ไม่รู้จัก: มนุษย์ยุคโบราณไม่เข้าใจธรรมชาติของไฟ พวกเขาไม่รู้ว่าไฟเกิดขึ้นได้อย่างไร และควบคุมไฟได้อย่างไร
- ความกลัวต่ออันตราย: ไฟสามารถเผาผลาญสิ่งต่างๆ ได้อย่างง่ายดาย มนุษย์ยุคโบราณกลัวว่าไฟจะเผาตัวเอง ที่อยู่อาศัยและสิ่งของต่างๆ
- ความกลัวต่อสิ่งเหนือธรรมชาติ: มนุษย์ยุคโบราณบางกลุ่มเชื่อว่าไฟเป็นสิ่งเหนือธรรมชาติ เป็นพลังของเทพเจ้า หรือปีศาจ พวกเขาจึงกลัวไฟด้วยความเคารพและเกรงขาม
การเรียนรู้
เมื่อเวลาผ่านไป มนุษย์ยุคโบราณเริ่มเรียนรู้ที่จะควบคุมไฟ พวกเขาเรียนรู้วิธีจุดไฟ รักษาไฟ และใช้ไฟเพื่อประโยชน์ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการให้แสงสว่าง, ความอบอุ่น, ปรุงอาหาร, ป้องกันสัตว์ป่าและสื่อสาร นอกจากนี้เมื่อความรู้เพิ่มพูนและพัฒนาขึ้นทำให้เกิดสิ่งใหม่ๆอย่างเครื่องมือ เครื่องปั้นดินเผา และอาวุธ
สุดท้ายนี้ผลกระทบต่อความกลัวที่มีมากขึ้นจะก่อให้เกิดความไม่มั่นใจและทำให้เราขาดอิสระทั้งความคิดจนไปถึงการลงมือทำในสิ่งต่างๆ เพราะฉะนั้นประสิทธิภาพการเรียนรู้ที่มากที่สุดจาก Learning Pyramid คือการเรียนรู้จากลงมือทำ
จงเอาชนะความกลัวด้วยความรู้ และเพิ่มศักยภาพของความรู้ด้วยการลงมือทำ เพื่อความเป็นอิสระอย่างแท้จริง
ปิดท้ายด้วยคำกล่าวของ Nelson Mandela ที่ว่า
“การศึกษาคืออาวุธที่ทรงพลังที่สุดที่คุณสามารถใช้เพื่อเปลี่ยนแปลงโลก”
