นินทา
ประมาณ 18 ปีที่แล้ว หลังจากทำงานเป็นโปรแกรมเมอร์มาได้ 2 ปี ผมกับเพื่อนที่จบมาจากวิทยาการคอมพิวเตอร์จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ด้วยกัน 2 คน กำลังจะพยายามเปิดบริษัทซอฟต์แวร์ด้วยกัน เพราะเรา 3 คนยอมรับฝีมือกันและกันตั้งแต่ตอนทำงานกลุ่มกันในสมัยเรียน
พวกเรา 3 คนเห็นพ้องต้องกันว่าจะไปชวนน้องอีกคนที่เก่งมาก ๆ มาร่วมหุ้นด้วยกัน น้องเค้าบอกว่า คุณลุงของน้องเค้าอยากคุยกับพวกเรา 3 คนก่อน แล้วน้องเค้าจึงจะตัดสินใจ
พวกเรานัดกันที่ food court ของห้างแห่งหนึ่ง คนไม่เยอะมาก พวกเรา 3 คนไปถึงก็หาโต๊ะตัวใหญ่ ๆ ตัวนึง เรา 3 คนนั่งฝั่งเดียวกัน เว้นที่อีกฝั่งไว้รอน้องคนเก่งกับลุงของเค้ามาพบเรา
ผมนั่งรอกับเพื่อน ๆ ด้วยหัวใจที่ตื่นเต้น เรากำลังจะเริ่มต้นกับเส้นทางใหม่ ผมวาดฝันภาพอนาคตอันสนุกสนานและรุ่งโรจน์เอาไว้
แล้วน้องคนเก่งกับลุงของเค้าก็เดินมานั่งฝั่งตรงข้ามที่เราเว้นว่างไว้
“ได้ยินว่าพวกเราจะเปิดบริษัทกันเหรอ?” พอก้นถึงเก้าอี้ ลุงก็เข้าประเด็นทันที
“ครับ” ผมตอบไปพร้อมกับรอยยิ้มแฉ่ง
“ไหนลองขายของให้ฟังหน่อย สมมติลุงจะเอาระบบ POS” ลุงถามมาด้วยสีหน้าท้าทาย
ผมได้ยินเสียงเพื่อนผมถามมาจากด้านข้างว่า “ลุงวางงบประมาณไว้เท่าไหร่…”
“ไม่ได้!” เสียงขัดจังหวะขึ้นมาทันที “นี่ลุงจะสอนพวกเราไว้ให้นะ เวลาไปขายของอย่าพูดเรื่องเงิน เริ่มต้นแบบนี้มันก็จบแล้ว ไปไหนได้ไม่ไกลหรอก วงการนี้มันไม่ใช่ง่าย ๆ ลุงขอเตือนด้วยความหวังดี” พูดจบลุงก็ลุกเดินกลับไปทันที น้องคนเก่งลุกตามลุงไปด้วยสีหน้ากระอักกระอ่วน หันมาผงกหัวให้พวกเราทีนึงก่อนตามลุงกลับไป
ผมนั่งงงอยู่ตรงนั้นกับเพื่อน ๆ กำลังประมวลผลเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น
“กลับกันเถอะหว่ะ”
“แวะเข้าห้องน้ำก่อนนะ”
พอเพื่อน ๆ ลุกไปห้องน้ำผมก็เดินตามไปเงียบ ๆ ยังประมวลผลเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นไม่เสร็จ
เรา 3 คนเดินเข้าห้องน้ำ ขณะที่ยืนฉี่ข้าง ๆ กัน ผมก็เริ่มพูดออกมาเป็นครั้งแรกหลังจากแยกทางกับน้องและลุงของเขา
“แบบนี้แปลว่าน้องเค้าไม่ร่วมกับเราแล้วใช่ป่ะ”
“กูว่าลุงเค้าไม่อยากให้ทำกับเราตั้งแต่แรกแล้วแหละ” เพื่อนผมกล่าวขึ้น
“แล้วก็ทำมาเป็นสอนเรื่องขายของเนอะ” เพื่อนอีกคนเสริม
”ลุงจะสอนพวกเราไว้ให้นะ เวลาไปขายของอย่าพูดเรื่องเงิน“ ผมทำเสียงล้อเลียน
แกร็ก ประตูห้องน้ำด้านหลังเปิด แล้วลุงของน้องก็เดินออกมา ผมหันไปเห็นลุงมองพวกเราด้วยหางตา แล้วลุงก็เดินไปล้างมือ
ตอนนั้นผมช็อคมาก ทำอะไรไม่ถูก รู้สึกตัวอีกทีคือกำลังกดน้ำที่โถฉี่ซ้ำ ๆ ไม่หยุด เพิ่งรู้ตัวว่าพยายามทำลายความเงียบ
ผมก้มลงไปดู เห็นน้ำกำลังจะล้นออกมาจากโถฉี่ ตกใจมาก รีบหยุดกดชักโครกตัวเอง แล้วหันไปหาเพื่อนข้าง ๆ เห็นมันก้มหน้า หลับตา สภาพเหมือนหุ่นยนต์ที่กำลัง shutdown ในท่ายืนฉี่
ผมเอื้อมมือไปกดน้ำที่ชักโครกเพื่อนต่อ เพราะน้ำของโถผมเต็มแล้ว (ทำไปทำไมก็ไม่รู้เหมือนกัน)
จนกระทั่งลุงเดินออกจากห้องน้ำไป เหมือนอากาศในห้องน้ำที่หนัก ๆ ก็ค่อย ๆ จางไป ผมกลับมาหายใจได้อีกครั้ง สติก็ค่อย ๆ กลับมาแล้วถึงรู้ตัวว่า การไปกดน้ำโถฉี่คนอื่นมันเป็นพฤติกรรมที่ไม่เมคเซนส์เลย
พวกเราทั้ง 3 ที่ทำธุระเสร็จนานแล้ว ก็รีบไปล้างมือแล้วไปเม๊ากันต่อในรถ ต่างคนต่างขำท่าทางของกันและกันในจังหวะนั้น
แม้ตอนนี้ที่ผมย้อนมองเรื่องนี้ได้อย่างขบขัน แต่จังหวะนั้นที่มันเจื่อนจนทำอะไรไม่ถูก มันเจื่อนหนักมาก ผมรู้ตัวเลยว่าลึก ๆ ผมสัญญากับตัวเองว่า ชาตินี้ไม่อยากเจอเหตุการณ์แบบนี้อีกแล้ว
พอโตขึ้นมา ผมก็เจอว่าหลายคนมีกฎว่าจะไม่นินทาใครในห้องน้ำ ลิฟต์ บันไดหนีไฟ หรือที่ ๆ เสียงเดินทางไปไกลกว่าที่ตามองเห็น
ตัวผมเองก็ค่อย ๆ เปลี่ยนไปเช่นกัน ทุกวันนี้เวลาจะพูดถึงใครลับหลัง ผมจะจิตนาการว่าเค้าอยู่ต่อหน้า แล้วค่อยพูด เพื่อจะได้มั่นใจว่า ต่อให้เสียงนี้หลุดไปถึงหูเค้า ผมก็โอเค เพราะผมตั้งใจพูดแบบนี้แหละต่อหน้าเค้า
ผมเลือกจะเอาเรื่องนี้มาแบ่งปันเพราะมันทำให้เข้าใจธรรมชาติของการนินทาได้ดี เวลาเรามีเรื่องอึดอัดใจ เราก็เลือกระบายกับคนที่เราสนิทใจด้วย พอมีคนเห็นด้วยกับเรา เห็นความรู้สึกเรา มันช่วยผ่อนคลายความอึดอัดใจได้ดี เพราะการรับฟังเป็นเหมือนออกซิเจนทางจิตวิทยา
อย่างไรก็ดี สิ่งที่หลาย ๆ คนไม่รู้คือ การที่เรานินทากัน มันไม่ได้เป็นความลับเหมือนที่คิด วันนี้ผมที่ทำอาชีพเป็นอไจล์โค้ชและต้องคอยสังเกตภาษากายของคนในทีม ผมเห็นว่าภาษากายมันฟ้องชัดมากเลยว่าชั้นไปนินทาเธอมานะ และต่อให้กลุ่มที่ถูกนินทาไม่ได้เรียนวิธีอ่านภาษากายได้ชัด ๆ แบบผม แต่เค้าก็ไปนินทากลับตามสัญชาติญาณ แล้วพอทั้งสองกลุ่มมาเจอกันใหม่ ก็ส่งภาษากายบอกว่าชั้นไปนินมาพวกเธอคืนแล้วเหมือนกัน ทำให้ความร้าวฉานในทีมมันลึกขึ้นเรื่อย ๆ
ถ้าเราไม่มีความลับ เราจะไม่ต้องเสียสมองไปจำว่าเรื่องไหนห้ามให้ใครรู้บ้าง แล้วเราจะมีสมาธิอยู่กับปัจจุบันขึ้นอีกหลายเท่าเลย
