How to Communicate with Data
ล่าสุดได้ไปเข้า Class 1 Day with High Performance Data Storytelling มา มีเรื่องที่เราอยากเอามาแชร์อ่ะนะ
Keyword อันนึงที่เราชอบมาก นั่นคือ
“Data มันพูดเองไม่ได้ เรานี่แหละต้องทำให้ Data มีเสียง”
โดยปกติแล้วการสื่อสารจะประกอบไปด้วย 2 ฝั่งหลัก ๆ ได้แก่ Sender และ Receiver
ซึ่งเราจะส่งข้อความถึง Receiver หรือไม่นั้น เราไม่สามารถบอกได้เลยว่า เขาจะถอดรหัสสิ่งที่เราต้องการจะสื่อได้หรือไม่
ยกตัวอย่าง “วันนี้เราจะไปกินข้าวร้านป้ากัน”
แต่ว่าร้านแถวนั้นเป็นป้า ๆ ขายหมดเลย 5 ร้าน คนที่ไม่ได้อยู่ในบริบทนั้นตั้งแต่แรก ก็จะไม่เข้าใจสิ่งที่เพื่อนพูด ว่าเขาหมายถึงร้านไหนกันนะ
ดังนั้นการสื่อสารอะไรออกไปจะมีตัวช่วยที่สามารถเอาไปใช้ได้ 3 ข้อ
- Clearly Information
- Reduce Cognitive Load
- Curse of knowledge
Clearly Information
เนื่องจากคนเราจะมี Background ที่ไม่เหมือนกัน การสื่อสารให้ชัดเจน จะช่วยให้เขาเข้าใจว่าข้อมูลนั้นคืออะไร และอยากบอกอะไร เพื่อลดความผิดพลาดในการเข้าใจผิด
เช่น การสร้าง Chart แสดงอัตราการเติบโตของบริษัท
จะเห็นว่าการสร้าง Chart ที่มีจุดเริ่มต้นไม่ใช้ 0 ก็สามารถทำให้ Misunderstand ได้ว่าบริษัทมีอัตราการเติบโตเยอะ ซื่งจริง ๆ นิดเดียว
Reduce Cognitive Load
หลายครั้งที่ผู้รับต้องพยายามทำความเข้าใจ กับสิ่งที่ผู้พูดกำลังจะสื่อ ซึ่งจะต้องใช้ระยะเวลาพอสมควรในการทำความเข้าใจ
ถ้าเราสามารถช่วยเขาได้ทันที ในขณะที่เราจะสื่อออกไปจะดีมาก ๆ เพื่อลดเวลาในการสื่อสาร และลดความผิดพลาดในการรับสารกันและกัน
ตัวอย่างให้หาจำนวนของ “Q” จากการแสดงผลข้อมูลต่อไปนี้
(เปรียบเทียบระหว่างซ้าย และขวา)
Curse of knowledge
ในเรื่องของความรู้ ดูผิวเผินอาจจะไม่มีอะไร แต่ว่าจริง ๆ แล้วการที่เราอยู่กับ Knowledge นั้นเป็นเวลานาน ๆ ทำให้เรามักจะคิดว่าก็แค่นี้เอง คนอื่นน่าจะรู้เหมือนกันนะ
แต่ความจริงแล้วการที่เรารู้ จะไม่เท่ากับคนอื่นรู้ เพราะ Context แต่ละคนนั้นไม่เท่ากัน
สมมติในปัจจุบัน เริ่มมีคำว่า “AI” เข้ามา ถ้าเราไปถามคนที่เป็นฝั่ง Technology กับถามพ่อแม่ที่ไม่ใช่สาย Technology ทั้ง 2 คนก็จะให้คำตอบที่ไม่เหมือนกัน เพราะความรู้ และความเข้าใจที่ต่างกันนั่นเอง
ดังนั้นการใช้ Data ในการสื่อสาร เราควรคำนึงถึง Background ของคนที่ฟัง เขาเป็นใคร Knowledge ของคนฟังกับเราเท่ากันไหม และถ้าต้องใช้ข้อมูลเรามีวิธีที่จะจัดการให้ข้อมูลนั้นอ่านง่ายขึ้นไหม เพื่อลด Cognitive Load ออกไป
