8 Mart Dünya Kadınlar Günü
Modernleşen dünya ve gelişen teknoloji ile bilginin yayılması oldukça hızlı bir noktaya varmıştır. Özellikle son yıllarda bilgi ve haber yayılımının da artmasıyla kadın ve kadın hakları en çok konuştuğumuz konular arasına girmiştir.
“Kadın”
Geçmişten günümüze kadar gerek sosyolojik gerekse psikolojik pek çok açıdan tartışmalara konu olmuştur kadın. Hatta kadın kelimesinin tanımı, kadının toplumdaki ve ailedeki konumu, ne yapması ve ne yapmaması gerektiği sıklıkla tartışılmaktadır. Türk Dil Kurumu kadın kelimesini şu şekillerde tanımlar:
- Erişkin dişi insan, hatun, hatun kişi, zen
- Analık veya ev yönetimi bakımından gereken erdemleri, becerileri olan
- Hizmetçi bayan.
Kadını sadece cinsiyet belirten bir kelime olmak yerine analık ve ev işleriyle bir bütün halinde tanımlayışımızdan da anlaşılabileceği üzere, kadının konumu ve hakları hakkında hala fikir birliğine varılamamaktadır. Peki, tanımı üzerine bile tartışılan kadınların dünyada ve ülkemizde haklarının durumunu nasıl özetleyebiliriz?
“Kadın Hakları”
Dünya genelinde kadın hakları 19. yüzyılda büyük önem kazanmış, kadınların karşılaştığı problemlerin ve ayrımcılıkların ortadan kaldırılması için çalışmalar başlamıştır. Rönesans döneminden bugüne, başta eğitim olmak üzere siyasi ve sosyoekonomik pek çok hak bu çalışmalar sonucunda elde edilmiştir.
Kadınlara yönelik fiziksel/psikolojik şiddet en modern ülkelerde dahi tamamen önlenememekle birlikte bugün dünya üzerinde her 5 kadından 1'i taciz veya tecavüz ile karşılaşmakta ve kadın cinayetlerinin yüzde 70'i partnerleri tarafından gerçekleştirilmektedir. Bugün hala dünyada 135 milyondan fazla kadın sünnet edilmektedir. Ülkemizde de istatistikler ne yazık ki daha farklı değil. Günümüzde Türkiye’de kadınlar; aile içi şiddet, toplumsal baskı, eğitim-öğretim imkanlarından mahrumiyet, çalışma hakkından eksik bırakılmak, iş yerinde gelir eşitsizliği gibi problemlerle karşılaşmaktadır. TÜİK 2020 yaşam memnuniyeti araştırması raporuna göre kadınların %27,3'ü yaşadığı çevrede gece yalnız yürürken kendini güvende hissetmemektedir
“8 Mart Dünya Kadınlar Günü”
Gelelim Kadınlar gününe.
Pek çoğumuz 8 Mart’ın hikayesi hakkında benzer şeyler duymuşuzdur. Bir hikayeye göre; 1857’de Amerika’daki bir tekstil fabrikasında direniş başlatan kadınlar polisin saldırısı sonucu fabrikada kilitli kalmış ve bu esnasında gerçekleşen yangında dışarı çıkamayan 120 kadın işçi o gün ölmüştür.
Neden bu şekilde bir hikayenin ortaya çıktığı bir kenara dursun, yazılı belgelerde kanıtlanmış olan tarihçe aslında 1909 yılına dayanmaktadır. Amerika Sosyalist Partisi’nin 1909’da bir “Kadınlar Günü” düzenlemesinin ardından 1910 yılında Uluslararası Sosyalist Kadın Konferansı’nda her sene “Kadınlar Günü” gerçekleştirilme fikri ortaya çıkmıştır. 1917’de Sovyet Rusya’da kadınlar oy hakkı kazandıktan sonra 8 Mart ulusal bayram olmuş ve ardından 1975’te Birleşmiş Milletler tarafından kutlanmaya başlanmıştır. Günümüzde Dünya Kadınlar Günü bazı ülkelerde resmî tatil olarak belirlenmiştir. Bazı ülkelerde protesto günüyken, bazılarında kadınlığın kutlandığı bir gündür.
Bugünü yapılan adaletsizlik ve hak ihlallerine karşı farkındalığı arttırmak amacıyla kutluyor, kadınların haklarına erişebilmesi ve kendi hayatlarında karar verici olmalarını umuyoruz.
Günümüz kutlu olsun!
Doğru Bilinen Yanlışlar
· 8 Mart Dünya Kadınlar günü 1857 yılında ilan edilmiştir.
Hayır. Birleşmiş Milletler tarafından 1975 yılında kutlanmaya başlamıştır.
· Fiziksel şiddet için bedensel zarar gereklidir.
Hayır. Hasar olmasa da tokat, hafif itmek ve benzeri eylemler şiddettir.
· Kadınlar sünnet edilmez.
Hayır. Afrika’da pek çok ülkede kadınların cinsel ilişkiye girmesini önlemek ya da cinsel ilişkiden aldığı zevki azaltmak için kadınlar sünnet edilmekte ve bu işlem sırasında küçük yaştaki pek çok kadın hayatını kaybetmektedir.
· Kadınlar Günü tüm dünyada kutlanmaktadır.
Hayır. Pek çok ülkede kadınlar günü kutlanmaz. Kimi ülkelerde görmezden gelinken, kimi ülkelerde protestolar ya da kutlamalar yapılmaktadır.
· Kadınlar Günü demek kadın hakları günü demektir.
Hayır. Bu iki gün birbirinden farklıdır. Kadınlar Günü 8 Mart’ta iken, Kadın Hakları günü 5 Aralık’tadır.
· Ülkemizdeki kadınların çoğu kendilerini güvende hissetmektedir.
Hayır. TTÜİK 2020 yaşam memnuniyeti araştırması raporuna göre kadınların %27,3'ü yaşadığı çevrede gece yalnız yürürken kendini güvende hissetmemektedir.
· Ülkemiz çocuk gelin konusunda oldukça hassastır ve çocuk gelin oranı düşüktür.
Hayır. Birleşmiş Milletler tarafından yapılan ve 202 ülkenin yer aldığı bir araştırmada Türkiye, 18 yaşından önce evlenen çocuk oranları listesinde %14,7 oranıyla 87. sırada yer almıştır. Türkiye 15 yaş ve öncesinde evlenen çocuk oranı sıralamasında ise %2 oranıyla Avrupa’da çocuk evliliklerde birinci sırada yer alıyor.
KAYNAKÇA:
· Türk Dil Kurumu | Sözlük. (2022). Türk Dil Kurumu. https://sozluk.gov.tr/
· Kadın Hakları- Doğru Bilinen Yanlışlar. (2022). Kadın Hakları. https://medisep.org/mediblog-blog34
· TÜİK Kurumsal. (2022). TÜİK. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Kadin-2020-37221
