Componiste Ellen Jacobs presenteert Ada
De aanvang van Ellen Jacobs conservatoriumleven lijkt zo uit de biografie van een negentiende-eeuwse componist gelicht. Ze vatte haar studies aan als dwarsfluitiste, maar al gauw gooide een rugletsel roet in het eten. Daarop besloot ze zich geheel en al aan de compositie te wijden. Net Schumann. Binnenkort zwermt ze uit van onder de vleugels van haar docent Daan Janssens. Hieronder geeft ze wat tekst en uitleg bij de stukken die ze op haar eindconcert ten gehore brengt.
Now I will do nothing but listen
Niet echt een stuk, maar een installatie. Ze bevindt zich op de eerste en tweede verdieping van het conservatorium en het lokaal van de manama’s. Het is een ruimtelijk experiment. Het publiek kan rondwandelen en op die manier de luisterervaring deels zelf bepalen. De muzikanten staan op verschillende locaties en beschikken elk over vier speakers. Het gaat om elektrische gitaar, sopraansax en percussie.
In tegenstelling tot de andere werken op mijn concert, die meticuleus staan uitgeschreven, voorzie ik in dit geval een grafische partituur met vormen en kleuren. Ik ben uitgegaan van multiphonics op de sopraansax (een multifone klank verkregen via speciale technieken, nvdr). Aan elk multiphonic hangt een kleur vast. Op die manier creëer ik verbinding, aangezien ze aangeven wie wanneer op de voorgrond treedt. De vormen hebben dan weer te maken met de muzikale parameters: intensiteit, lengte… Ze geven de muzikanten een houvast. Voor de rest laat ik ze behoorlijk los en dat verklaart meteen de titel van de installatie.
Inertia
Inertia is een kwartet voor viool, cello, elektrische gitaar, klarinet en tape. Die laatste heb ik gemaakt met mijn zoommicrofoon op de trein van Antwerpen naar Gent. Ik pendel namelijk. Na de opname heb ik heel intensief naar het resultaat geluisterd en heb ik de interessante dingen eruit gehaald en bewerkt. Van daaruit vertrekkende heb ik vervolgens de instrumentpartijen uitgeschreven. Ik ben heel gedetailleerd te werk gegaan. Het is de bedoeling dat de grens tussen de instrumentenklanken en die van de tape vervagen. Soms komen ze er eens uit en op het einde resten enkel de instrumenten. Het woord inertia betekent traagheid, wat verwijst naar mijn vele uren op de trein. Ik werk trouwens samen met videokunstenaar Jonathan De Maeyer. Hij voorziet een film met donkere beelden van een treinrit, een suggestieve deemstering van lucht, bomen en huizen.
Ada
Ada voor groot ensemble en sopraan is het titelstuk van mijn masterproef. De tekst is gebaseerd op een citaat van de wiskundige Ada Lovelace. Zij is wellicht de eerste die een computerprogramma schreef, in de negentiende eeuw al, meer bepaald voor de zogeheten ‘analytische machine’, een vroege mechanische computer van Charles Babbage. In dat citaat voorspelt ze het bestaan van een machine die ooit een muziekstuk zal schrijven. Ik gebruik weliswaar niet de volledige woorden. Enkel de medeklinkers. Op het einde geef ik de tekst wel prijs, maar dan met de hand voor de mond. Ik zie de zang meer als een instrument dan een, sja, stem. Ik ben best tevreden over het resultaat. Dit stuk heeft me een bepalende richting doen inslaan. Het is eigenlijk mijn eerste keer dat ik helemaal tevreden ben. Nu ja, helemaal tevreden ben je nooit, denk ik. Maar ik kan verder.
Zaterdag 26.06.21 om 20u in MIRY Concertzaal
Examenconcert master compositie — Ellen Jacobs
