De #throwback marteling van mijn facebookprofiel.
Ik open Facebook, scroll door een reeks betekenisloze meldingen van evenementen waar ik niet naartoe ga en jarige kennissen die me koud laten. Daarbovenop heb ik ook nog eens 11 herinneringen om vandaag op terug te kijken. Tal van leuke foto’s, vriendschappen, grappige momenten en een puberende versie van mezelf die Facebook als dagboek gebruikte en me nu blijft achtervolgen tot het einde der tijden.
14 jaar moet ik geweest zijn, toen ik de overstap maakte van Netlog (een Belgische sociaalnetwerksite) naar Facebook. Klasgenootjes registreerden zich, foto’s van schooluitstapjes (inclusief veel flitsgebruik en vreselijke coiffures) werden nauwkeurig in albums geplaatst en als je geluk had werd je er ook nog eens in getagd. Maar Facebook was bovenal een plek om te oversharen. Geen (taal)regels, geen controle, geen schaamte en vooral heel veel schrijffouten. Het was de start van mijn eigen ridicule autobiografie.
Nu, zoveel jaren later krijg ik dagelijks een update over wat ik toen allemaal op het internet verkondigde. Het is fijn om die memento’s terug te zien, maar het herinnert me er ook aan wat voor een vreselijk irritant pubertje ik was, en dat op dagelijkse basis.
Het voelt aan als dat moment waarop je moeder het gezellige familiefeest verstoort om je gênantste foto’s aan de hele familie te laten zien. Een foltering via analoge fotografie van die keer dat je in een rokje door de living paradeerde. Anno 2019 hoeft mijn moeder geen foto-albums meer uit de kast te halen, want de herinneringen staan online klaar om door iedereen bewonderd te worden. Sinds juni 2018 bezoek ik dagelijks mijn ‘memories’-pagina, om dan twee tergend lange minuten naar het beeldscherm te staren en me af te vragen waarom ik in godsnaam zo’n dingen op het internet zwierde.
Er valt best veel te leren voor de (oudere en wijzere) versie van mezelf in dit online best-of album van mijn puberjaren. Zo leerde ik dat ik de dt-regel nog niet onder de knie had, dat mysterieuze statussen waaruit je niets kan afleiden in 2010 eveneens weinig aandacht kregen en dat ik op mijn 14 jaar al twijfelde aan het bestaan van een hogere religieuze macht. Maar ik leerde bovenal dat ik na die eerste statuspost over mijn drang naar vakantie nooit gestopt ben met oversharen. Helemaal niet, want na Facebook kwamen Instagram, Snapchat en Twitter, waar ik genadeloos verder ging met het vastleggen van de kleinste faits-divers uit mijn leven ter amusement en informatie voor iedereen die het maar bezichtigen wou. Het lijkt weinig om trots op te zijn, maar ik ben het wel.
Mijn complete beleving van de realiteit is tentoongesteld op mijn sociale media, van de (ongetwijfeld spectaculaire) schooluitstap naar de Coca-Cola fabriek in 2010 tot vorige week, toen ik besloot een ellenlange status te schrijven over de recente verkiezingen. Elke dag brengt een nieuwe, soms pijnlijke of gênante herinnering mee. Zolang ik sociale media blijf gebruiken, zal ik op ieder moment terug kunnen blikken op elke reïncarnatie van mezelf doorheen mijn online-levensloop. Confronterend, bijzonder gênant, maar vooral fascinerend.
Mede dankzij de herinneringen op Facebook is het bijvoorbeeld mogelijk om exact vast te stellen wanneer ik het beu was om met de fiets naar school te gaan. SPOILER ALERT: ik heb het boek nooit gekregen en me nooit aan het het examen gewaagd.
Ik hoef niet nadrukkelijk aan elke pietluttige status of levensfase herinnerd te worden door pushmeldingen, maar het feit dat ik kan terugkeren naar de gedachten en emoties die ik ervoer in pakweg 2010 is één van de, voor mij, opmerkelijkste eigenschappen van sociale media. Aan sommige dingen wil ik niet herinnerd worden en het zal vast vreselijk zijn om er nietsvermoedend mee geconfronteerd te worden door een onschuldige click.
Bedankt Facebook, Instagram en Twitter om me te herinneren aan de vriendschappen die ik liet verwateren, de conversaties die ik beter in privé-bericht gevoerd had en de eindeloze stroom aan hersenspinsels die ik als puber op het internet publiceerde. En ja, ook aan het jaar toen ik een familielid verloor aan een terminale ziekte, want ook dat maakt deel uit van mijn gedeelde online bestaan. Bedankt om me te herinneren aan hoe jong en naïef ik was en om mij een kans te geven alle highs en lows uit de voorbije 10 jaar te herbeleven en erover te kunnen reflecteren. Het is vaak een harde klap voor mijn waardigheid, maar niets beter dan een beetje zelfrelativering nu ik mezelf en de wereld rondom me zo serieus ben gaan nemen.
Nu al sorry aan mezelf in 2029.
PS: je hebt de mogelijkheid om al je oude statussen enkel zichtbaar voor jezelf te maken en ik raad het je ten zeerste aan. Echt.
