Üzeyir Hacıbəyov: Tazə xəbər
Eşitdiyimizə görə şəhər idarəsi belə qərar qoyubdur ki,
daha indidən belə müəllimlərlə alış-veriş eləsin. Məsələn, elə
müəllim var ki, iyirmi dərsi əlli manata deyir, elə müəllim də
var ki, haman iyirmi dərsi 40 manata deyir. İş belə olan surətdə
daha şəhər idarəsinə nə düşübdür ki, 40 manat yerinə 50 manat
versin? 10 manat təfavüt eləyir, zərafət deyil! O ki, qaldı dərs
yaxşımı olacaq, pismi onun şəhər idarəsinə dəxli yoxdur.
Məlum olduğu üzrə müsəlmanlar içində ən əvvəl danos
yazanlar bəylər oldular. Sonra bu adət kənd yüzbaşılarına
keçdi, sonra hacılarımız və qara və qırmızı və ağ saqqallarımız
dəxi bu işi çox bəyənib adətkərdə oldular.
Əhvalat bu üzrə ikən müəllimlərimiz gördülər ki, adə,
rusca bilən bunlar, zakona bələd olan bunlar, amma danos
yazan özgələr!…
Yox, belə olmaz deyib, müəllimlərimiz dəxi bir-birlərindən
danos yazmağa şüru edibdirlər. Ümmidvar olmalıdır ki,
bu «gözəl» adət əhalimizin sair sinifləri arasında da intişar
tapıb, bir qədərdən sonra bütün Rusiya müsəlmanlarının hamısı
danos yazan olacaqlar.
Gəncə müxbirimiz yazır: İrandan buraya bir adam gə
libdir, həm molladır, həm seyiddir, həm kərbəlayi, həm də
məşədi. Məzkur «müqəddəs» şəxs Gəncəyə varid olan kimi,
əhalinin orucluq günü qəzetə oxumaq kimi böyük məsiyətlərə
mürtəkib olduğunu görüb çox acığı tutdu və moizə əsnasında
şeytan barəsində camaata bir məlumat veribdir ki, eyni budur:
Dünyada iki cür şeytan vardır. Onların biri dəli və o biri
də ağıllıdır.
Zəmani ki, dəli şeytan insanın qəlbinə girir, insan haman
75
dəm dəli olur və zəmani ki, ağıllı şeytan insanın qəlbinə daxil
olur, insan haman dəm….
Cənabi «müqəddəs» istəyir desin ki, ağıllı olur, amma
onun əvəzində camaata üç dana səlavat çövürdüb, özü də fikrə
gedibdir və sonradan sonraya deyibdir: dünyada nəki maşın,
piraxot var hamısını icad edən ağıllı şeytandır, qəzetə yazanlar
dəxi haman ağıllı şeytan cümləsindəndir. Ona görə onlara yaxın
durmaqdan ictinab etməlidir.
İdarədən: Piraxot məsələsindən məlum olur ki, axund
Arazdan keçib gələnlərdəndir.