Bariera Hydrolipidowa Skóry — czym jest i jak o nią dbać?

Na pewno, jeśli interesujesz się tematem kosmetyków do pielęgnacji, spotkałaś się z pojęciem bariery hydrolipidowej. Na pewno słyszałaś również, że należy bardzo dbać o to, aby nie została ona zaburzona. Dziś wytłumaczę Ci, czym jest bariera hydrolipidowa i jak o nią dbać.

Image from Pexels

Czym jest bariera hydrolipidowa?

Barierę hydrolipidową nazywa się potocznie płaszczem ochronnym skóry. Jest ona zbudowana głównie z cząsteczek wody i lipidów. W jej skład wchodzą także białka strukturalne, takie jak kolagen i elastyna, ceramidy, wolne kwasy tłuszczowe, fosfolipidy oraz cholesterol. Możemy znaleźć w niej również NMF, czyli naturalny czynnik nawilżający, który jest mieszaniną naturalnych związków nawilżających warstwę rogową naskórka. Jest on syntetycznie odtwarzany w kosmetykach.

Funkcje bariery hydrolipidowej

Barierę hydrolipidową kojarzy się głównie z funkcją ochronną, jednak działa ona również w innych obszarach. Oto one:

• zatrzymywanie cząsteczek wody w skórze (zapobieganie TEWL — transdermalnej utracie wody z naskórka), dzięki któremu cera nie ulega wysuszeniu,
• ochrona przed działaniem szkodliwych czynników środowiskowych, takich jak: kurz, smog, zanieczyszczenia, zmiany temperatury i promieniowanie UV,
• wsparcie procesów naturalnego złuszczania martwych komórek naskórka (efektem jest oczyszczona, pełna blasku i elastyczna skóra),
• regulacja procesów wchłaniania związków przenikających do wnętrza skóry, zarówno jeśli chodzi o związki szkodliwe, jak i kosmetyki do pielęgnacji i zawarte w nich składniki aktywne,
• udział w transporcie składników aktywnych do głębszych warstw skóry,
• utrzymanie elastyczności skóry i opóźnienie pojawiania się pierwszych oznak starzenia, dzięki obecnym w jej składzie lipidom,
• utrzymanie naturalnego pH skóry, które zapobiega namnażaniu się patogenów, takich jak bakterie i grzyby.

Po czym poznać, że Twoja bariera lipidowa jest uszkodzona?

Prawidłowo funkcjonująca bariera hydrolipidowa wspiera funkcjonowanie skóry w wielu obszarach. Nie może ona jednak pełnić swoich funkcji, jeśli zostaje naruszona. Jak rozpoznać, że bariera hydrolipidowa uległa uszkodzeniu? Oto kilka podpowiedzi, które daje nam skóra z naruszoną barierą hydrolipidową:

• uczucie ściągnięcia skóry,
• nadmierna suchość skóry,
• uczucie pieczenia,
• nadwrażliwość na czynniki, takie jak zmiana temperatur, dotyk lub pocieranie ręcznikiem,
• nieprawidłowe działanie gruczołów łojowych — nadmierna produkcja sebum i zapchane pory,
• zmiana kolorytu ceru (poszarzały lub żółtawy odcień),
• nadwrażliwość na kosmetyki, które wcześniej nie wywoływały żadnych niepożądanych reakcji.

Czynniki prowadzące do uszkodzenia bariery hydrolipidowej

Wiemy już, jakie sygnały wskazują na uszkodzenie bariery hydrolipidowej. Teraz pora dowiedzieć się, co może doprowadzić do takiej sytuacji. Oto czynniki, które prowadzą do naruszenia bariery hydrolipidowej:

• niewłaściwa pielęgnacja skóry (zbyt agresywne pocieranie, źle dobrane kosmetyki, używanie składników aktywnych wchodzących ze sobą w szkodliwe interakcje, źle dobrane zabiegi profesjonalne, niesystematyczna rutyna pielęgnacyjna i stosowanie kosmetyków z wysoką zawartością składników wysuszających, takich jak alkohol),
• urazy mechaniczne powstałe podczas usuwania owłosienia,
• nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV,
• długotrwała ekspozycja na warunki atmosferyczne, takie jak niskie temperatury, ostre słońce, wiatr i mróz,
• długotrwałe przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach lub ekspozycja na suche powietrze,
• długotrwałe stosowanie produktów o działaniu głęboko złuszczającym oraz akcesoriów oczyszczających,
• silne pocieranie, np. ręcznikiem, płatkami do demakijażu i akcesoriami do pielęgnacji twarzy.

Jak odbudować uszkodzoną barierę hydrolipidową?

Właściwa pielęgnacja jest kluczem do utrzymania bariery hydrolipidowej w dobrej kondycji. Bardzo ważne jest stosowanie składników o działaniu nawilżającym oraz aplikowanie kosmetyków we właściwej kolejności. Pielęgnację zawsze rozpoczynamy od oczyszczenia skóry i jej tonizacji, następnie nakładamy składniki humektantowe (takie jak kwas hialuronowy, zwykle w postaci serum), a na koniec emolienty (np. w postaci kremu na bazie składników olejowych).

Jakie składniki aktywne odgrywają rolę w utrzymaniu bariery hydrolipidowej w dobrej kondycji?

• ceramidy, które stanowią ochronę przed nadmierną utratą wody z naskórka i zapewniają odpowiednie nawilżenie skóry,
• kwas hialuronowy i kwas mlekowy, które głęboko nawilżają skórę,
• skwalan, który intensywnie nawilża, łagodzi podrażnienia i wspiera transport w głąb skóry składników odżywczych rozpuszczalnych w tłuszczach,
• emolienty, które budują na skórze ochronną warstwę okluzyjną oraz poprawiają jej elastyczność, miękkość i sprężystość.

Ważne jest również, aby nasza pielęgnacja była delikatna. Należy unikać agresywnego pocierania, a także chronić skórę przed szkodliwymi czynnikami atmosferycznymi.