03 — Alles weegt mee
Onderweg naar live 3/3
Inmiddels hadden we veel van de randvoorwaarden helder uitgedacht. Tijd om dingen samen te laten vallen. Na talloze overleggen en heen en weer mails vonden we een vormgeving voor de boekjes die prettig voelde. Compact genoeg, met ruimte genoeg, allemaal binnen het formaat van een standaard ansichtkaart. Zodat de boekjes ook makkelijk mee te nemen zijn, in een zak passen, pockets. Tijd voor Joost. Joost is de ultieme drukwerkspecialist. We legden uit wat de doelen waren van Postcast. ‘We zoeken papier dat zo licht mogelijk is, maar liefst met een opdikking van 2.0, wat het gevoel van romandruk heeft, maar ook gelijk communiceert dat het verantwoord papier is. Voor de cover willen we wel dikker materiaal, maar liefst ook niet zwaar. Ook niet gelamineerd. We willen niet nodeloos plastic op papier plakken, ook al maakt het misschien de houdbaarheid van de boekjes wel groter, betekent het ook extra gewicht, en dat kan misschien beter meer pagina’s inhoud zijn. Plus, gebruikssporen geven het boekje karakter. Dan kan je in elk geval zien dat het is gebruikt. Liefst is het papier van de cover wel fris wit zodat het recht doet aan het artwork van de cover. Voor het binnenwerk…’
Joost had een beeld en ging op zoek. De mix van een ruimtebesparend lettertype, een enigszins efficiënte vormgeving plus het gewicht van het papier zou bepalend zijn voor hoeveel pagina’s een boekje zou kunnen hebben binnen de verschillende tarieven van de post. Daarin weegt alles mee.
Opdikken en indikken
In bovenstaande vraag aan Joost zat wat ontwerpersjargon, zoals ‘opdikking’. Nee, dat is niet je corona-kilo’s of je extra laagje na de kerstvakantie, maar dat is een term die iets vertelt over de dikte van het papier ten opzichte van het gewicht van het papier. Preciezer: de verhouding tussen de dikte van het papier (uitgedrukt in micrometer) en het gramgewicht (g/m²). ‘Juist.’ Ik hoor het je denken. Heb je nog nooit ver nagedacht waarschijnlijk of je kende misschien het bestaan niet van, maar je herkent het gelijk aan de hand van een voorbeeld. Pak maar eens een boek met veel foto’s uit de kast. Of een glossy magazine. Meestal zijn die vrij zwaar. Terwijl een willekeurige roman vaak dik is en in verhouding heel licht (en meestal van dat gelige papier heeft). Hallo opdikking! Lees als je precies wilt weten hoe dat zit, de uitgebreide uitleg op Papierpraat. Stel dat een roman gedrukt zou worden op ‘normaal’ papier, papier zonder opdikking, dan zou in veel gevallen dat dikke boek dat je uitlas op vakantie ineens tot wel de helft dunner zijn geweest, maar nog steeds evenveel wegen. Dus schep nooit op dat je een dik boek hebt uitgelezen, want het kan prima zo zijn dat een dun boek meer pagina’s heeft (ook al zou de volledige vormgeving identiek zijn) — noem dan altijd het aantal pagina’s.
Voor Postcast is alleen het gewicht van belang én de wens dat het boekjes zijn, dus dat ze een rug kunnen hebben. Het gramgewicht van het papier bepaalt in belangrijke mate het gewicht van het gedrukte eindproduct, en is dus van invloed op de kosten van verzending. Voor een rug is een minimale dikte nodig voor de boekbinder om ze te kunnen binden. Na een speurtocht en het indikken van opties, vond Joost een papiersoort voor het binnenwerk wat aan de criteria voldeed: Holmen TRND, 70 grams. De best passende soort aansluitend bij onze wensen, wat ook nog voor ons doel goed te verwerken is. Met een opdikking van maar liefst 2.0 — wat dus betekent dat het een keer zo dik is als normaal 70 grams papier. Als referentie, normaal kopieerpapier is 80 grams en heeft geen opdikking. Dit papier weegt dus minder en is ruim dikker. Dat maakt mogelijk dat we met relatief weinig pagina’s toch als boekjes kunnen binden. Winst! Tijd voor prototypes.
Na een beetje vogelen, na het wegen van de prototypes, kwamen we tot een matrix als houvast hoe groot een Postcast ongeveer kan zijn. Het doel wat we hebben is mensen 10 tot 30 minuten tussentijdverrijking te geven. Dat betekent ongeveer het volgende binnen de PostNL marge van 20–50 gram, dus twee postzegels:
- 10 minuten tussentijdverrijking, 2.400 woorden, een boekje van 14 pagina’s, met een gewicht van ongeveer 20 gram
- 20 minuten tussentijdverrijking, 4.800 woorden, een boekje van 28 pagina’s, met een gewicht van ongeveer 25 gram
- 30 minuten tussentijdverrijking, 7.200 woorden, een boekje van 42 pagina’s, met een gewicht van ongeveer 30 gram
Volgende zoektocht: de optimale enveloppe. Joost vond een perfecte. Bruin zoals we wensten, maar ook voorzien van een plakstrip én capaciteit. Dat laatste houdt in dat de enveloppe zo is gemaakt dat deze ook makkelijk dikkere items aankan. Daarvoor is de enveloppe voorzien van rillijnen, zodat wanneer de enveloppe gevuld wordt met meerdere Postcast, of leuke extra’s, deze niet zo maar stuk gaat. Gewicht: 6 gram.
Inmiddels hadden we de eerste Postcast helemaal uitgewerkt en laten drukken. De eerste geeft maar liefs 33 minuten tussentijdverrijking, 40 pagina’s dik en met een gewicht van 32 gram. Tel daarbij de enveloppe à 6 gram bij op, een sluitsticker à 3 gram, een begeleidende brief à 5 gram, een boekenlegger à 3 gram en een klein stickertje van minder dan een gram — en de eerste Postcast was klaar voor verzending!
Postcast in beeld
Intussen werd er ook had gewerkt aan de website. Thomas had het design van Maikel uitgewerkt naar een online testomgevingen de webwinkel leven gegeven. Nu was het ook zaak om beeldmateriaal te gaan maken. Het idee was vrij simpel: portretten maken van mensen die ‘even een Postcast lezen’, liefst op zoveel mogelijk verschillende plekken, of tijdens tussentijdmomentjes, waarbij je wél de cover ziet, niet de lezer.
Want dan kan eigenlijk iedereen zo’n plaatje maken. Joost produceerde de dummies voor het fotograferen en filmen, met op de cover de ‘postzegel’ van Postcast. Ja, een algemene cover, want onverwachte verhalen betekent ook dat de verrassing er pas mag zijn wanneer je de enveloppe opent. Waarbij het idee is dat we later mensen kunnen vragen ook zo’n plaatje te maken wanneer ze hun Postcasts hebben ontvangen. Om zo een leuke collectie plaatjes te hebben uiteindelijk van Postcasts op allerlei tussentijdmomenten op allerlei plekken. Bjorn en Ruben fotografeerden en filmden op meerdere plekken in Groningen, Dennis en ik op verschillende plekken in Rotterdam.
Na 49 of meer laatste rondes in het nalopen en testen van alles naderden we langzaam aan het moment om de site live te gooien. We maakten een lijst met zo’n 100 mensen aan wie we de eerste Postcast toestuurden. We schreven de enveloppen, plakten de postzegels, stempelden de enveloppen, personaliseerden de brieven, pakten alles in, verzegelden de enveloppen en gooiden de eerste 100 op de bus. En de site live.
