Interpreters (Tərcüməçi) vs Compilers (Tərtibçi)

Fərid Məmmədli
Pragmatech
Published in
2 min readNov 19, 2020

Interpreters (Tərcüməçi)

Tərcüməçi nədir?

Tərcüməçi, hər bir yüksək səviyyəli proqram ifadəsini maşın koduna daxil edən bir kompüter proqramıdır. Buraya mənbə kodu, əvvəlcədən tərtib edilmiş kod və skriptlər daxildir. Həm tərtibçi, həm də tərcüməçilər eyni işi görürlər ki, bu da daha yüksək səviyyəli proqramlaşdırma dilini maşın koduna çevirir.Tərcüməçilər proqram işlədikdə kodu maşın koduna çevirirlər.

1.Interpreter olan proqramlasdirma dilleri kodlari sətr be sətr olaraq print edir.

2.Interpreter hər sətrde mənbə kodunu analiz edərkən çox az vaxt aparir amma prosesi icra etmək üçün ümumi vaxt daha yavaşdır.

3.Interpreter vasitəçi kodu yaratmır. Beləliklə, interprete yaddaş baxımından olduqca səmərəlidir.

4.İlk səhvlə qarşılaşana qədər proqramı davamlı tərcümə etməyə davam edir. Hər hansı bir səhv aşkar edildikdə, işləməyi dayandırır və bu səbəbdən ayıklama asanlaşır.

5.Interpreter məsələn Ruby və Python kimi proqramlaşdırma dilləri tərəfindən istifadə olunur.

Compilers (Tərtibçi)

Tərtibçi nədir?

Compilers yüksək səviyyəli proqramlaşdırma dilində yazılmış kodu maşın koduna çevirən bir kompüter proqramıdır. İnsan tərəfindən oxunaqlı kodu, kompüter prosessorunun anladığı bir dilə çevirən bir proqramdır (ikili 1 və 0 bit). Kompüter müvafiq tapşırıqları yerinə yetirmək üçün maşın kodunu işləyir.Tərtibçi yazıldığı həmin proqramlaşdırma dilinin sintaksis qaydasına uyğun olmalıdır. Lakin tərtibçi yalnız bir proqramdır və həmin proqramda olan səhvləri düzəldə bilməz. Beləliklə, səhv etsəniz, proqramınızın sintaksisində dəyişiklik etməlisiniz. Əks təqdirdə, tərtib edilməyəcəkdir.Tərtibçi, proqram işləmədən əvvəl kodu maşın koduna çevirir (bir exe yaradır).

1.Compiler olan proqramlasdirma dilləri kodlari butun olaraq tarayir və print edir.

2.Compiler mənbə kodunu analiz etmək üçün çox vaxt aparır. Bununla belə, prosesi icra etmək üçün çəkilən ümumi vaxt çox daha sürətli olur.

3.Compiler həmişə vasitəçi obyekt kodu yaradır. Daha çox birləşdirməyə ehtiyac duyacaq və buna görə daha çox yaddaşa ehtiyac var.

4.Bir Compiler səhv mesajını yalnız tam proqramı taradıqdan sonra yaradır və bu səbəbdən bir tərtibçi ilə işləyərkən səhvlər düzəldilir.

5.Compliers, məsələn C və C ++ kimi proqramlaşdırma dilləri tərəfindən istifadə olunur.

--

--