PMP Hazırlık — Proje Organizasyonları — 93

Organizasyonel Değişimi Desteklemek

Projeler kendilerinden daha geniş bir çevrede gerçekleşirler ve organizasyonun kültürünü, tarzını ve yapısı, diğer projelerin nasıl gerçekleştirildiğini etkilerler. Geniş bağlamı anlamak, projelerin kuruluşun hedefleri ile uyumlu ve mevcut uygulamalarına uygun olarak yönetilmesini sağlar.

Bu konu, ECO’da aşağıdakilere yöneliktir;

• Kurum kültürünü değerlendirmek. (EKO 3.4.1)
• Gerekli eylemleri belirlemek için organizasyonel değişimin etkisini değerlendirmek. (EKO 3.4.2)
• Projenin organizasyona etkisini değerlendirmek ve gerekli eylemleri belirlemek. (EKO 3.4.3)
• Değişiklikler önermek, planlamak ve kolaylaştırmak.

Kurum Kültürü(1) ve İş Yapma Tarzları

Her kuruluş, kültürel normunu temsil eden ve projelerin nasıl gerçekleştirildiğini etkileyen benzersiz bir kültür ve iş yapma tarzına sahiptir. Örneğin, kurumdaki çalışma saatleri, proje yöneticisinin kaynakları nasıl planladığını ve ekibi ile nasıl etkileşimde bulunacağını doğrudan etkiler. Kurum Kültürü, ortak deneyimlerle şekillenir;

• Paylaşılan vizyon, misyon, değerler, inançlar ve beklentiler.
• Politikalar, yöntemler ve prosedürler.
• Takdir ve ödül sistemleri.
• Risk toleransı.
• Liderlik, hiyerarşi ve otorite ilişkileri.
• Davranış kuralları, iş etiği ve çalışma saatleri.
• Çalışma ortamı.

Proje yöneticisi, kurum kültürünün projenin hedeflerine ulaşma yeteneği üzerinde güçlü etkisi olduğunu bilir. Kuruluştaki hangi kişilerin karar vericiler veya etkileyiciler olduğunu bilir ve proje başarısı olasılığını artırmak için onlarla birlikte çalışır.

Bakınız: Proje Yönetimi Sohbetleri 47–2.3. Çevresel İşletme Faktörleri

Organizasyonel Yapılar

Organizasyon yapısı(2), organizasyon içindeki çeşitli grupların ve bireylerin birbirleriyle nasıl ilişki kurduğunu belirler. Organizasyon yapısı proje yöneticisinin ne kadar yetkiye sahip olduğunu, kaynakların mevcudiyetini ve projelerin nasıl gerçekleştirildiğini etkiler.

Organizasyon yapısı, proje yöneticilerinin ekip üyeleri ve paydaşlarla nasıl etkileşime girdiği üzerinde büyük etkiye sahiptir. Proje yöneticisi, operasyonlar, stratejik işlevler ve üst yönetim vb. organizasyondaki çeşitli seviyelerle etkileşime girmek zorundadır.

Projeler ve Geleneksel Organizasyon Yapıları

Uygun Proje Organizasyonunu Seçmek

Projelerde Organizasyon Yapıları

Fonksiyonel(3)

• Her departman belirli, benzer bir dizi faaliyetin yürütülmesinden sorumludur.
• Aktiviteleri birden fazla kişi gerçekleştirir.
• Raporlama hiyerarşiktir ve her çalışan yöneticisine rapor verir.
• Proje yöneticisinin yetkisi, fonksiyonel yöneticinin yetkisine göre düşüktür.

Matris(3)

• Çalışanların hiyerarşide yukarıya doğru rapor verdiği, ancak aynı zamanda bir veya daha fazla proje yöneticisine yatay olarak rapor verdiği fonksiyonel ve projelendirilmiş yapıların bir karışımıdır.
• Raporlama yapısı kalıcı veya geçici olabilir.
• Matris yapılar, proje yöneticisinin fonksiyonel yöneticiye göre yetkisine bağlı olarak zayıf, dengeli veya güçlü olarak nitelendirilebilir. Proje yöneticisinin yetkisi fonksiyonel yöneticininkinden daha yüksek olduğunda, güçlü matris yapı var demektir.

Projelerde Matris Organizasyonlar — 1

Projelerde Matris Organizasyonlar — 2

Projelerde Matris Organizasyonlar — 3

Proje Bazlı

• Proje yöneticisi ve proje yönetimi ekibi, departman gibi çalışır.
• Proje Yönetimi Ekibi, diğer proje ekibi üyelerinin çalışmalarından sorumludur.
• Ekip üyeleri genellikle bir arada bulunurlar.
• Proje yöneticisi, önemli miktarda yetki ve bağımsızlığa sahiptir.
• Bazı projeler, ayrı bir tedarik veya ik departmanı gibi kendi destek sistemlerini içerebilir veya kuruluşun bu yapılarını kullanabilirler.

Ürün/Proje/Program Bazlı Organizasyonlar

Hibrit

• Organizasyonlar, tüm bu yapıları çeşitli seviyelerde kullanırlar, farklı organizasyon yapılarının birleşimi kullanırlar.

Proje Yönetimi Sohbetleri 41–2.1.3. Organizasyon Yapıları Arasındaki Farklar

Organizasyon Yapılarında Otorite

Yetki, proje yöneticisinin, proje ve proje ekibi üzerindeki gücünü ifade eder. Genel olarak, proje yöneticisinin yetkisi, fonksiyonel yöneticininkine göre düşüktür. Buna karşılık, proje bazlı organizasyon yapısında bunun tersi geçerlidir.

(1)Referans: Project Management Institute, A Guide to the Project Management Body of Knowledge (PMBOK® Guide) — Sixth Edition, Project Management Institute, Inc., 2017, Sayfa 38

(2)Referans: Project Management Institute, A Guide to the Project Management Body of Knowledge (PMBOK® Guide) — Sixth Edition, Project Management Institute, Inc., 2017, Sayfa 45–46.

(3)Referans: Project Management Institute, A Guide to the Project Management Body of Knowledge (PMBOK® Guide) — Sixth Edition, Project Management Institute, Inc., 2017, Sayfa 45, 47.

Originally published at https://www.savassakar.com on June 23, 2022.