Politieke partijen verwijderden afgelopen jaar 418 YouTube video’s

In samenwerking met freelance onderzoeksjournalist Tove Oegema

In het afgelopen jaar hebben Nederlandse politieke partijen in totaal maar liefst 418 video’s van het videoplatform YouTube verwijderd. Vooral 50PLUS, Forum voor Democratie en D66 hebben op grote schaal video’s van hun kanaal gegooid. De redenen hiervoor zijn in sommige gevallen goed te bedenken en/of te begrijpen, maar het kan een interessant inkijkje zijn in hoe partijen zichzelf online willen presenteren. Dit komt vooral goed naar voren als er wordt gekeken naar de metadata die nog beschikbaar is over de verwijderde video’s.

Dit artikel is mogelijk gemaakt met behulp van de nieuwe RadiTube browser-extensie. Hiermee kunnen onderzoekers en journalisten de metadata (titels, beschrijving, ondertiteling, etc.) van verwijderde YouTube video’s inzien.

50PLUS

De interne strijd bij 50PLUS trad tijdens de afgelopen verkiezingen op de voorgrond. Er was onenigheid tussen lijsttrekker Liane den Haan en Ellen Verkoelen (de nummer drie) naar aanleiding van opmerkingen van Den Haan over de standpunten van 50PLUS over de pensioenleeftijd. Later bleek er ook onenigheid te zijn tussen Den Haan en het bestuur van 50PLUS, waarna Den Haan in mei uit de partij stapten en doorging als ‘Fractie Den Haan’.

Niet alleen verliest 50PLUS hierdoor al haar zetels in de Tweede Kamer, maar ook hun gehele YouTube-kanaal. Uit een korte zoektocht blijkt dat alle video’s van 50PLUS van het kanaal zijn verwijderd en de naam van het kanaal is veranderd van ‘50PLUS TV’ naar ‘Fractie den Haan’. Een dergelijke verandering heeft geen effect op de hoeveelheid abonnees, die worden behouden. Er zijn in totaal 176 video’s verwijderd die nergens meer terug te vinden zijn, ook niet op het nieuwe officiële kanaal van 50PLUS, genaamd ‘50PLUS Partij’. Op het oude kanaal van 50PLUS, nu dus ‘Fractie den Haan’, zijn enkel twee video’s geplaatst. Een wel heel erg schoon schip dus.

Forum voor Democratie

Bij Forum voor Democratie zijn in totaal 92 video’s verwijderd. Net als bij 50PLUS en Fractie den Haan, zijn de meeste verwijderde video’s bij deze partij ook gerelateerd aan interne onenigheid. De afsplitsing van eerst JA21 en daarna Groep Van Haga, heeft er in beide gevallen voor gezorgd dat alle video’s waarin zij aan het woord komen of genoemd worden, zijn verwijderd. Ook video’s met daarin individuen die niet meer lid van de partij zijn, zoals Ben Swagerman en Armita Taheri, zijn niet meer te vinden op het kanaal.

Overigens zijn niet alle video’s door de partij zelf verwijderd. Zo verwijderde YouTube in juni 2021 een video waarin partijleider Thierry Baudet het coronavaccin een experimentele injectie noemt.

D66

Democraten ’66 hebben in totaal 135 video’s verwijderd. Dit lijkt een groot aantal, maar veel van de video’s zijn later toch weer geüpload of hebben een andere naam gekregen of zijn in een andere playlist geplaatst. Er lijkt vooral sprake van een re-organisatie. Maar dit lijkt zeker niet het hele verhaal. Als er gekeken wordt naar de video’s uit dit jaar, zijn er in totaal tien video’s verwijderd. Zeven van deze video’s zijn later opnieuw geüpload, maar de resterende drie video’s niet. Deze drie hebben een ding gemeen: Sidney Smeets komt aan het woord. Smeets is recentelijk afgetreden na aantijgingen van grensoverschrijdend gedrag. Zo is er een zogenoemde ‘Thema Talks’ (een gesprek van bijna dertig minuten over een onderwerp) over rechtsstaat en democratie verwijderd. Dit gesprek ging onder andere over de bescherming van kwetsbaren.

Verder lijken er vooral veel oude video’s verwijderd. Vooral video’s uit 2010 tot en met 2012 moeten het ontgelden. Alhoewel vele daarvan simpelweg op een andere plek opnieuw zijn geüpload, missen er toch een hoop. Enig patroon lijkt hierin niet te ontdekken. Bij navraag vertelt een woordvoerder dat er inderdaad sprake is van ‘opschonen’ en een re-organisatie van het kanaal. Om de juiste video’s aan te bieden bij geïnteresseerden, zijn oudere video’s verwijderd. Ook vertelt de woordvoerder dat sommige video’s oude standpunten vertegenwoordigen die niet meer relevant zijn.

Partij voor de Dieren

De Partij voor de Dieren verwijderde vier keer een video. Een betreft een reclamefilmpje van The Pig Story, die de PvdD als misleidend zag. Deze video is tot twee keer toe verwijderd. Een derde video is later opnieuw geupload. Een vierde video is een interview met een moslima die al tien jaar vegetarisch is en die oppert dat het Offerfeest ook vegetarisch kan.

Een woordvoerder van de partij vertelt dat de video over een vegetarisch Offerfeest op verzoek van de geïnterviewde is verwijderd: ze wou zichzelf liever niet steeds weer terugzien. Er was besloten tot verwijdering van de video’s van The Pig Story omdat het onderwerp behandeld werd in de Tweede Kamer middels schriftelijke vragen. “Het punt was gemaakt en om de kwestie niet op de spits te drijven hebben wij besloten om de video te verwijderen”, aldus de woordvoerder.

SGP

De SGP verwijderde twee video’s. Eentje is opnieuw geüpload, de andere is nergens meer te vinden. De missende video betreft een korte video over lijstduwer Arnoud Proos, in de video-rubriek ‘Florian in zijn Eendje’. De SGP heeft niet gereageerd op de vraag waarom de video is verwijderd.

SP, VVD, DENK

De Socialistische Partij verwijderde twee video’s: een livestream en een video over een VR-versie van Lilian Marijnissen. Beide zijn later opnieuw geüpload. De VVD verwijderde twee livestream video’s. Deze zijn ook later opnieuw geplaatst op hun kanaal. De partij DENK heeft vier video’s verwijderd, maar een daarvan is wel te vinden op hun Facebook pagina, een andere is later nogmaals geüpload. De andere twee betreffen promofilmpjes van twee kandidaten voor de Tweede Kamer tijdens de afgelopen verkiezingen, die het niet gehaald hebben (Natasha Mohamed Hoesein (#4) en Nur Icar (#8)).

Deze analyse laat zien dat er grote verschillen bestaan tussen hoe politieke partijen hun YouTube-kanalen beheren. Waar partijen als Forum voor Democratie en D66 de video’s van oud-partijleden verwijderen, laten partijen als GroenLinks en het CDA dit soort video’s online staan. Zo is er op het kanaal van GroenLinks nog een video met ex-Kamerlid Zihni Özdil te vinden en staan er nog tientallen video’s van Pieter Omtzigt op het CDA-kanaal online.