Yan Proje Hikayesi: 3 Ayda Nasıl Bir Dijital Pazar Yeri Kurdum?
Yoğun bir süreçten sonra, Ambient Design’ın lansmanını yaptık. Yazı boyunca bahsedeceğim hikaye de Ambient Design’ın hikayesi olacak. Hızlıca fikir aşamasından uygulama aşamasına kadar, içinde dijital ürünler barındıran bir pazaryeri nasıl kurulur -benim yöntemim neydi- anlatacağım. Ambient Design; mobil uygulama tasarımlarına odaklanan, bu tasarımları ister tek seferlik ister yıllık abonelikle satın alabileceğiniz bir dijital ürün pazarı. Ve gururla söyleyebilirim ki her ürün, tek bir kişinin; yani benim elimden çıktı. İş planına göre uzunca bir süre çıkmaya da devam edecek, bence takipte kalın :)
Kısa bir açıklamadan sonra konuya gireyim.Uzun tutmamaya çalışacağım ama uzun olacağından adım gibi eminim. Ayrıca, beni ProductHunt’ta desteklemeniz çok mutlu eder;
İlk Deneyim ve Başarısızlık
Başta, planım bir pazar yeri oluşturmak değildi. Tahmin edeceğiniz gibi projeler üretim aşamasında daha farklı fikirlere evrilebiliyor. Daha pazar yeri fikri ortada yokken, haber/blog içerikleri sunan bir mobil uygulama tasarımı yapmıştım. Biraz araştırma sonrası bu tasarımlardan gelir elde edebileceğimi keşfettim. Uygulama ekranlarının, bir müşteriye ya da mobil geliştiriciye teslim edilecekmiş gibi, nizamlı şekilde dosyalanmasına Mobile UI Design Kit adı veriliyor. Halihazırda bu kitlerin satıldığı pazaryerleri var. Uygulama tasarımımı, bir pazar yerinde satışa çıkması için incelemeye gönderdim.
İlk denememde herhangi bir geribildirim almadan reddedildim. Açıkçası daha sonra da sayısız kere reddedildim ve her reddedilişte tasarımları biraz daha iyileştirdim. Üzerinde ciddi emek harcadım ve tecrübe biriktirdim. (Hatta diğer yazılarımı takip edenler varsa genelde mobil tasarım üzerine yazdığımı bilirler). Bu arada redlerin tüm sebebinin benim hatalarım olmadığını belirtmek isterim. Çünkü bu bilgi, projenin kırınımını etkileyecek bir detay. Pazar yerlerinin bazılarının emek sömürücü olduğunu düşünüyorum. (Bir yazımda onlardan ve onlar hakkında düşüncelerimden de bahsedeceğim).
Ayrıca tasarımlarımı satmaktan vazgeçtim. Çünkü pazar yerlerinin bazı politikaları ‘tasarımlarımın kalitesini kötü yönde etkileyecekti. Ve neredeyse 1 yıl boyunca tekrar uygulama satmayı aklımdan çıkardım :)
Yeniden Başlamak
Geçen süre içinde bir yandan tam zamanlı olarak çalıştım. Mesai dışında da mobil uygulama tasarımı ve geliştirilmesi konusunda çalıştım.
Mobil UI tasarım kiti satmak konusunda yeniden cesaret bulunca, sıfırdan yeni bir uygulama tasarladım. Ardından satış için araştırmalara başladım, çünkü pazar yerlerinde satmak mantıklı değildi. Dikkat ettiğim konular; müşterileri nasıl elde edeceğim, bulunduğum ülkeye parayı getirebilecek miyim, en az komisyonu nasıl öderim sorularıydı. Bu konular hakkında süreç boyunca komunite.com.tr’den fon ve danışmanlık desteği aldım. (Fatih Güner’e teşekkürler)
Zaman kaybetmeden ikinci UI tasarım kitine başladım. Önceki tecrübelerim ve sistemli çalışma sayesinde ikinci kiti tamamlamam sandığımdan kısa sürdü. Bunları yaparken elbette kaliteden ödün vermedim. Çünkü tecrübelerimin hepsi; olası hataların önüne geçmemi, sistemli çalışmamı yani kısacası hızlanmamı sağlamıştı.
Projede Planlar Değişti
Tam bu noktada; her uygulama tasarımı için ayrı bir landing page tasarlayıp satışa hazır hale getirmeyi düşünmüştüm. Derken, güzel bir zamanlama ve biraz da şansla fon ve danışmanlık desteği aldığım komunite.com.tr’nin düzenlediği bir haftasonu hackatonuna katıldım. Mobil UI tasarım kit satışlarını bir kaç gün erteleyip motive şekilde 3. tasarımımı da bu hackathonda tamamla planım vardı.
Hackathon bitiminde 3. uygulama tasarımını da tamamladım ve toplam 3 proje yaklaşık 1 ay 1 hafta kadar sürdü. Tam zamanlı işim olduğunu da düşünürsek, benim için yoğun ve verimli bir süreç olduğunu söyleyebilirim.
Hackathon sonrası, geliştiricilerden tasarımım hakkında görüş dinledim. Olumlu geribildirimler moralimi yükseltti. Geçmişte işin mobil geliştirme kısmını da tecrübe ettiğim için geliştiricilerin işine yarayacak detayları biliyordum. Bu sayede proje planı yeniden değişti: Uzun süre bu projelerle ilgilenebileceğime inandıktan sonra pazar yeri kurma fikri ortaya çıktı.
Hali hazırda elimde 3 tane Mobil UI tasarım kiti vardı. Tasarımlar birbiriyle uyumlu ve hepsi benim elimden çıkmıştı, yani bizim platformumuzda bazı pazar yerlerine kıyasla denetimsiz tasarımlar yoktu. Bana göre fark burada ortaya çıkıyor.
Pazaryeri lansmanı için 3 mobil uygulamanın yetersiz olacağı aşikardı. Lansmana, toplamda 6 mobile UI kit bitiminde çıkmayı planladık. Bununla birlikte yıl boyunca her ay 2 yeni Mobile UI Kit ekleme sözü verdik. Tahmin edersiniz ki zor bir süreç. Uygulamaları hızlı ve kaliteden ödün vermeden tasarlayabilmek için sistemli olmak şart. Plana sadık kalabilmek için, uygulama tasarımlarımın iş süreci hakkında ciddi derecede kafa yordum. Bunun için ayrı bir yazı bile yazılabilir.
Tam Zamanlı İşimden Ayrıldım
Tamamen bu projeye odaklanabilmek için tam zamanlı işimden ayrıldım. Yanlış anlaşılmasın; yan projeniz için tam zamanlı işinizi bırakma riskini -şahsen- önermiyorum. Zaten işimi ve iş ortamımı çok seviyordum. İyi bir zaman planlaması yapıldığında bir süre boyunca ikisi birden yürütülebilir. En azından benim sorumluluk alanım ve zamanım bana bu avantajı sağlıyordu. Aldığım yatırım ve pasif gelirlerim bir süre boyunca bana yeteceği için bu riski göze alabildim. Eğer yatırım almasaydım ve hiç gelirim olmasaydı muhtemelen işimi bırakmazdım.
Lansmana kadar 3 uygulama daha gerekliydi ve ürünler arasından en az birinin içerik olarak öne çıkması için (kalite demiyorum, içerik diyorum) biraz daha efor sarf etmem gerekecekti. Bunu da şu şekilde açıklayayım; incelediğim kadarıyla pazar yerlerinde satılan mobile UI tasarım kitleri ortalama 50–60 ekran olarak tasarlanıyor. Fakat uygulamadan uygulamaya ekran sayısı değişkenlik gösteriyor. Mesela bir alışveriş uygulaması ile görüntülü görüşme uygulamalarının ekran sayısında büyük fark bulunur. Çünkü görüntülü görüşme uygulamasındaki fonksiyonlar diğerine göre çok daha azdır. Tek kriter tabii ki ekran sayısı değil bunun farkındayım. Fakat ekran sayısı artış gösterdikçe, UI kit tasarlama aşamasında harcanan zaman da artıyor; fiyatlandırmayı da birim zamana göre düşünmek gerekli.
Ben de bu sebeple alışveriş uygulaması tasarlayıp, öne çıkarmak istedim. Yaklaşık 130 özel ekran tasarımını ve her UI kitte yaptığım gibi koyu modu da dosyaya ekledim. Yani toplamda 260'a yakın ekran tasarımıyla alışveriş uygulamasını öne çıkarmayı planladım. Tasarladığım diğer uygulamaları da detaylandırarak pazardaki diğer UI kitlerden ayrışmasını sağladım.
Marketplace Kurma Aşaması
En az uygulama tasarımları kadar uğraştığımız bir süreç olduğunu söylemek isterim :) Aslında “yalnızca landing page kaldı” dediğim an yanıldığımı anladım. Tasarladık, tekrar tasarladık ve bir daha tasarladık. Üzerinde çok konuşmaya gerek yok; amaç satış yapmak. Bu sebeple tecrübesine de güvendiğim Fatih Güner’den destek aldım. Tasarladığı landing page, satış odaklı olduğundan pazaryerinin mevcut sitesi Fatih abinin elinden çıktı. Front-end geliştirmesini de Fatma Kiraz üstlendi ve harika iş çıkardı ✌️
Değinilmesi gereken bir diğer konu: yurt dışından ödeme almak. Yine bildiğimiz gibi Türkiye’de bu işler biraz daha zor. Çözümü elbette var; Wise ve Payoneer sanırım en çok kullanılan çözümler. Ayrıca Türkiye’de faaliyet göstermemesine rağmen bireysel olarak bir şekilde Stripe, PayPal gibi ödeme sistemlerinde ve yurt dışı bankalarında hesaplar açmak da mümkün. Küçük projelerimde hep bu yöntemlerle ödeme aldım. Fakat gelir artış gösterdikçe bankalar, vergiler, para transferleri ve “para hesabıma geçerken bir sorun olur mu” sorularından asıl işinizi yapamaz oluyorsunuz. Yani pazar yeri fikrinin bu yöntemlerle ödeme almasının sürdürülebilir olmayacağı da bariz. İleride sorun çıkarmayacak bir ödeme altyapısına ihtiyaç vardı.
Sunulan hizmet de ödeme alyapısı seçiminde önemli. Mesela, yıllık ve çeyrek yıllık abonelik hizmeti sunuluyor. Ödeme altyapısının bunu desteklemesi lazım. Tüm bunları göz önünde bulundurarak, Podia, Lemon Squeezy ve Stripe Connect servislerini kullanmaya karar verdik.(Yucel F. Sahan’a teşekkürler.)
Lansmana Hazırlık
Not: Öncelikle lansmana çıktığımızı mutlulukla söyleyebilirim! Tekrar hatırlatmış olayım, bizi desteklemek isterseniz Product Hunt’ta upvote’unuzu alırım :)
Site içinde, ürün detayı için her ürüne 8 tanıtım görseli hazırladım. İlk bakış için ilgi çekici olması bana göre önemliydi. Ayrıca Product Hunt başta olmak üzere, ürünü belirli mecralarda tanıtabilmek için tanıtım görselleri hazırladım. Bu noktada görsel tasarım süreci bitti.
Tanıtımlardan söz etmişken, belirli bir etki yaratabilmek için güçlü olduğum sosyal kanallardan yararlanmam gerekti. Tabii ki Medium’daki bu yazım da tanıtımın bir parçası :) Benim güçlü olmadığım kanallarda da, içinde bulunduğum topluluk üyelerinin yardımı oldu. Indie Hacker paylaşımları, email listeleri, tweetler ve daha fazlası…
Amaç satış yapmak demiştik; satışla beraber hizmet kalitesini artırmak için ziyaretçilerin isteklerini ve hareketlerini analiz etmek başka bir gereklilikti. Bu yüzden sitede analitik ve sıcaklık haritaları entegrasyonu sağlandı.
Sonuç
Toparlayacak olursam; Ambient Design’ın lansmanını 6 mobil UI kit ile yaptık. İki haftada bir, yenisi eklenecek. Yazı boyunca bahsettiğim tüm süreçler 3 ayda tamamlandı. Tüm dijital ürünleri yıllık ve çeyrek yıllık abonelikle sunmanın yanı sıra tek başına bir ürün de satın alınabiliyor.
Ambient Design’ın değer önerisi de şu; kişiler, hangi alanda olursa olsun aradıkları mobil uygulama tasarımlarını gayet detaylı ve iyi tasarlanmış şekilde bulabilecekler. Tabii bunun için sürekli uygulama tasarımları eklemeye devam edeceğim. Bu yıl için plan böyle, sürecin ne kadar böyle devam edeceğiyse belli değil. İlerleyen zamanlarda üçüncü kişilerin de Ambient Design’a dijital ürünlerini gönderebilmesini planlamaya çalışacağım. Yakındığım pazar yerlerinden olmamak için bunu iyi planlamak gerekecek.
Bakalım neler olacak :) Süreci Twitter hesabımda aktif olarak paylaşıyorum, projenin gelişimini takip etmeyen isteyenler için link.
Okuduğunuz için teşekkür ederim.
