Eerste stemmer laat lang op zich wachten
Door COVID-19 gaat het stemmen dit jaar net een tikje anders. Risicogroepen mogen al op 15 en 16 maart stemmen om grote druktes te voorkomen. Zo ook in Barneveld en omstreken. In Kootwijkerbroek zijn er deze dagen twee van de drie stembureaus open.
Het is maandagochtend 15 maart. Vandaag mogen de eerste mensen hun stem uitbrengen. Het is buiten waterkoud. Mijn handen worden stijf terwijl ik naar een van de stembureaus fiets. Ik kom om 7.16 uur aan bij het kerkelijk centrum Eben-Haëzer. De deur staat open en ervoor staat een bord “Ingang stembureau”. Ik kom binnen terwijl de vrijwilligers nog bezig zijn met de voorbereidingen. Voorbereidingen waar we een paar jaar geleden vreemd van zouden kijken, maar die tegenwoordig ‘het nieuwe normaal’ zijn. Staan de tafels wel ver genoeg uit elkaar? Kan ik op deze manier anderhalve meter afstand houden? Na enige overdenking wordt de tafel bij de ingang een kwartslag gedraaid. Bij deze locatie staat het virus al 1–0 achter. Het voelt allemaal een beetje onwennig en spannend. Om 7.30 uur gaan de stembureaus officieel open. Een van de vrijwilligers zegt grappend: “Maak het jezelf maar gemakkelijk, die oude mensen komen echt niet voor 9.00 uur hun bed uit.” Misschien heeft ze wel gelijk.
Aan de achterkant van de zaal staan drie kleine hokjes om te stemmen. De hokjes staan netjes anderhalve meter uit elkaar. Op de vloer zitten ook stickers met “GRAAG 1.5M AFSTAND”. Het lijkt alsof ze een tiental mensen tegelijk verwachten. Op het tafeltje rechts naast de ingang ligt een stapel stembiljetten. Erachter staat een doos met nog meer biljetten. In dit tempo hebben ze daar nog wel een week genoeg aan. Het wachten is nu vooral op de eerste stemmer.
Het is 7.54 uur. De vrijwilligers kletsen een beetje met elkaar. De spanning voor de eerste stemmer is nog steeds niet weg. Ik hoor de grote deur bij de ingang open gaan en weer zwaar dichtvallen. “Ah, daar zul je de eerste hebben”. Snel loopt iedereen naar zijn plekje en een vrijwilligster begint vrolijk de onbekende gast te verwelkomen. “Goedemorgen, komt u maar!”. Veel meer van het gesprek kan ik niet horen. Na een paar seconden komt de vrijwilligster terug. “Het was de schoonmaker” lacht ze. Voorlopig blijft het rustig.
Na een uur wachten is het dan eindelijk zover: om 8.18 komt de eerste stemmer aanlopen. Een oudere vrouw met permanentje. Haar bril is beslagen door het mondkapje op haar gezicht. Eerst haar handen desinfecteren, dan haar ID laten zien, stem invullen en in de grote container stoppen. Het stemmen gaat sneller dan de voorbereiding. Nadat je het stembiljet op de bodem van de lege container hoort vallen, houdt ze nog een kort praatje en gaat ze weg. De eerste is een feit.
In de volgende uren komen er langzaam wat mensen binnen. De meesten rommelen wat met het grote papier, waar eigenlijk net te veel partijen op staan. Leunend op het blad van het stemhokje, dat eigenlijk net te hoog is: veel senioren moeten op hun tenen staan om hun vakje in te kleuren. Na het stemmen volgt een klein gesprekje, vaak over corona.
Om 10.23 uur zijn er nog maar 13 mensen geweest. Ik heb genoeg gezien. Ik sla mijn schrift dicht, pak mijn jas en groet de vriendelijke vrijwilligers. Ik denk niet dat ze met veel stress thuiskomen vanavond.
