พลิก “วัฒนธรรมองค์กร” จาก “อุปสรรค” สู่ “กุญแจสำคัญ” ในการสร้างนวัตกรรม

เมื่อไม่นานมานี้ Innovation Leader สื่อออนไลน์ และที่ปรึกษาด้านนวัตกรรมองค์กร ได้ลองสำรวจความเห็นของผู้นำด้านกลยุทธ์นวัตกรรม และฝ่ายวิจัยและพัฒนา ขององค์กรต่าง ๆ รวมทั้งสิ้น 270 แห่ง

เพื่อหาว่าอุปสรรคที่พบบ่อยที่สุดในกระบวนการสร้างนวัตกรรมนั้น มีอะไรบ้าง

ผลสำรวจพบว่า “วัฒนธรรมองค์กร” คืออุปสรรคที่พบบ่อยที่สุดเป็นอันดับ 2 (ลงความเห็นโดย 45% จากกลุ่มที่ตอบแบบสอบถาม) เป็นรองแค่การเมืองภายในองค์กรเพียงเรื่องเดียว

และจากประสบการณ์ในการเปลี่ยนแปลงองค์กรมากกว่า 400 องค์กร รวมถึง โมเดลวัดระดับนวัตกรรมองค์กร Corporate Innovation Maturity Model™ (CIMM™) ของ RISE สถาบันเร่งสปีดนวัตกรรมองค์กร พบว่า “วัฒนธรรมองค์กร” เป็นหนึ่งในปัจจัยที่ก่อให้เกิดนวัตกรรมองค์กรได้เช่นกัน หากองค์กรมีการส่งเสริมวัฒนธรรมที่สนับสนุนต่อการสร้างนวัตกรรม (Innovation Culture)

แรงต้านจากอดีตและปัจจุบัน

วัฒนธรรมขององค์กรใหญ่ มักเกิดขึ้นบนพื้นฐานของการปฏิบัติงานที่เป็นเลิศ และการเติบโตที่ประเมินล่วงหน้าได้

แต่การสร้างนวัตกรรมให้เกิด มักมาพร้อมกับการทดลองที่ไม่มีใครคาดเดาผลลัพธ์ได้ ยิ่งไปกว่านั้น ถ้าไอเดียใหม่ ๆ เหล่านั้น จะนำไปสู่การสร้างสิ่งใหม่ ที่จะมาล้มล้างหรือทดแทนสิ่งที่ทำกันอยู่ในปัจจุบัน จะยิ่งเกิดแรงต้านมากขึ้นไปอีก

เปรียบเทียบให้เห็นภาพ คือ วัฒนธรรมองค์กร ที่ไม่ต้องการเห็นความผิดพลาด หรือความเปลี่ยนแปลงใด ๆ ก็เหมือนพิพิธภัณฑ์ศิลปะ ที่ห้ามไม่ให้ใครก็ตามที่เดินเข้าไป แตะต้องหรือขยับงานศิลป์จากตำแหน่งที่วางไว้อย่างดีแล้ว

ต้องทำอย่างไรในสถานการณ์นี้ ?

หนึ่งในวิธีการที่จะเริ่มต้นการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมองค์กรให้เกิดการสร้างนวัตกรรม คือการ

เริ่มปรับเปลี่ยนจากผู้นำองค์กร (Top-down) ให้มีแนวคิด (mindset) หรือวิสัยทัศน์ (vision) ที่สนับสนุนการสร้างนวัตกรรมองค์กร เพราะเมื่อผู้บริหารเริ่มขยับ และพร้อมให้การสนับสนุน ฝ่ายจัดการและปฏิบัติการ ซี่งเป็นระดับรองลงไป ก็สามารถปรับและปฏิบัติตามได้ง่ายขึ้น

แต่หากการปะทะกับแรงต้านที่เกิดขึ้น หรือการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมที่มีอยู่เดิมไม่ใช่ทางเลือกที่เหมาะสมนัก

อีกหนึ่งทางออกที่เหมาะสมกว่า คือการสร้างพื้นที่ใหม่ที่องค์กรสามารถรวบรวมคนที่เห็นด้วยกับความเปลี่ยนแปลงมาทำงานร่วมกัน ในรูปของแผนก หรือหน่วยธุรกิจใหม่ ที่ถือเป็นวัฒนธรรมย่อยในองค์กร

ในหน่วยงานใหม่ที่ตั้งขึ้นนี้ ผู้บริหารที่อยากเห็นการสร้างนวัตกรรม จะสามารถวางแนวทางต่าง ๆ ทั้ง แรงจูงใจ การให้ความสำคัญ รวมถึงผลตอบแทน เพื่อสร้างและสนับสนุนพฤติกรรมที่อยากให้เกิดขึ้น ซึ่งจะนำไปสู่มุมมอง และบุคลากรที่มีความใหม่ และแตกต่าง ให้เกิดขึ้นภายในองค์กรต่อไป

หลายคนอาจรู้จัก Expedia Group ในฐานะผู้นำของกลุ่มธุรกิจท่องเที่ยว แต่อาจไม่รู้มาก่อนว่า จุดเริ่มต้นของ Expedia คือแผนกหนึ่งของ Microsoft ที่ตั้งขึ้นตั้งแต่ปี 1996 เพื่อทำธุรกิจที่ต่างออกไปจากธุรกิจหลักของบริษัทในเวลานั้นคือซอฟต์แวร์

ไอเดียตั้งต้นของ Expedia เกิดจาก ริชาร์ด บาร์ตัน จากแผนก CD-ROM

งานของ บาร์ตัน คือการผิดชอบไกด์ไลน์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับการท่องเที่ยว จนเมื่อแผนก CD-ROM ถูกยุบ บาร์ตัน ซึ่งต้องโยกไปอยู่แผนกมัลติมีเดีย ก็เกิดความคิดที่จะสร้างธุรกิจรับจองที่พักและตั๋วเดินทางแบบออนไลน์ ซึ่งเป็นเรื่องที่ใหม่มากในยุคที่คนส่วนใหญ่ยังใช้อินเทอร์เน็ตในการหาข้อมูลมากกว่าใช้ซื้อสินค้า

แต่ความคิดนี้ ก็ได้รับไฟเขียวจาก บิล เกตส์ (Bill Gates) ซึ่งขณะนั้นยังเป็นซีอีโอของบริษัทอยู่ และใช้เวลาเพียงสามปี Expedia ก็กลายเป็นธุรกิจแรกของ Microsoft ที่ทำ spin-off แยกออกมา และเข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์เป็นผลสำเร็จ

จะเห็นว่ากรณีนี้ เชื่อมโยงกับทั้งการสร้างหน่วยธุรกิจใหม่ที่แตกต่างจากธุรกิจหลักโดยสิ้นเชิง รวมถึงการสนับสนุนจากผู้บริหารที่มี mindset ที่ให้ความสำคัญกับการสร้างนวัตกรรม Expedia จึงสามารถนับหนึ่ง และเดินหน้าต่อจนกลายเป็นหนึ่งในหน่วยธุรกิจที่ประสบความสำเร็จที่สุดหน่วยหนึ่งของ Microsoft

อย่างไรก็ตาม วัฒนธรรมไม่ได้เป็นปัจจัยเดียวที่มีความสำคัญต่อการสร้างนวัตกรรม แต่ยังมีอีกหลายปัจจัยที่เกี่ยวข้อง

คำถามถัดมา คือ เราจะแน่ใจได้แค่ไหนว่าพัฒนานวัตกรรมองค์กรมาถูกทางแล้ว ?

มีปัจจัยใดบ้างที่ต้องได้รับการสนับสนุนในการสร้างนวัตกรรม ?

เพื่อให้เข้าใจและเห็นภาพชัดเจนขึ้น สามารถประเมินระดับนวัตกรรมองค์กรของคุณ ว่าอยู่ในระดับใด และมีปัจจัยใดบ้างที่ต้องได้รับการสนับสนุน ด้วย Corporate Innovation Maturity Model™ (CIMM™) โมเดลวัดระดับนวัตกรรมองค์กร ที่จะช่วยแสดงระดับของนวัตกรรม พร้อมคำแนะนำเชิงลึกที่องค์กรสามารถนำไปใช้ในการวางกลยุทธ์และแผนพัฒนานวัตกรรมองค์กรได้อย่างชัดเจนยิ่งขึ้น เพื่อพัฒนาขีดความสามารถและต่อยอดนวัตกรรมองค์กร

สามารถประเมินระดับนวัตกรรมขององค์กรคุณ พร้อมข้อมูลแบบ Full report รวมถึงแนวทางปฏิบัติและคำแนะนำ ได้ที่

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการสร้างนวัตกรรมองค์กรได้ที่

Email: hello@riseaccel.com

Originally published at https://www.riseaccel.com on March 22, 2021.