Dec 12, 2020
IDE vs Text Editor
📝 Bu yazıda IDE ve Text Editor’lerin ne olduklarını inceleyeceğiz.
Yazılımcılıkta bu iki kavram çoğu kez karıştırılır aslında IDE ve Text Editor birbirinden tamamen olmasa da büyük ölçüde farklı kavramlardır. Yazılım geliştirmeye yeni başlayan bir çok insanın da kafası bu yüzden karışır.
Text Editor
Text Editor’ler günlük hayatımızda sıkça kullandığımız araçlardır. Yazılımcı olmayan insanlar bile Text Editor’ler aracılığıyla günlük işlerini halledebilirler.
Örneğin masa üstüne sağ click yapıp ‘Yeni bir .TXT dosyası oluştur.’ butonuna bastığınız zaman karşınıza gelen araç bile bir Text Editor’dür. Bu yüzden Text Editor’lere ister yazılımcı olsun, ister olmasın herkes ulaşabilir.
Başta ilginç gelebilir fakat her text editöründe kod yazabilirsiniz. Kullandığınız dilin gerçekten hiç bir önemi yok. İster Dart kullanın, ister JavaScript, ister Python. Her dilde kod yazabilmeniz mümkün. Çünkü text editöre girdiğiniz her bir karakter, nihayetinde bilgisayar belleğinde 1 byte’lık yer kaplar. Bilgisayar, editöre girilen kodları da bu bağlamda değerlendireceği için her programlama dilinde kod yazmanız mümkün olacaktır. Yani text editöre girilen print(“Merhaba”) ile “SelamTatliskom” ifadeleri, bilgisayar için sadece bellekte ayrılacak 16 byte’lık yer anlamına gelmektedir ama günün sonunda print(“Merhaba”) diyerek kod yazmış olursunuz.
Text editörler aslında yukarıda ki örnek gibi ruhsuz, estetikten yoksun değillerdir. Aralarında rengarenk içi kıpır kıpır olanları da vardır. Özellikle yazılım camiasında bunlara sıklıkla rastlanır. Aşağıda bunun bir örneğini görüyorsunuz.
Yukarıda Visual Studio Code’un arayüzünü görüyorsunuz. Sağ tarafta bulunan, içerisinde kod yazılı olan kısım VS Code’un text editör kısmı. Bu tür editörler, ilkel editörlere kıyasla daha gelişmiştir. Okunaklığı arttırırlar ve kod parçacıklarını tamamlayarak yazılım geliştirici açısından daha kolay kod yazmaya yardımcı olurlar. Ayrıca IDE’lere nazaran oldukça hızlı çalışırlar. Bunun nedenini IDE kısmını okuduktan sonra anlayacaksınız. Yine aynı şekilde VS Code’ta da her türlü programlama dilini kullanarak yazılım geliştirebilirsiniz.
Tabii ki text editörlerde her şey güllük gülistanlık değil. Kod yazabilirsiniz fakat iş yazdığınız yazılımları çalıştırmaya geldiğinde ne olacak? Evet, maalesef text editörlerin kendiliğinden gelen derleyicileri yoktur. Bu yüzden programlarınızı text editör üzerinde çalıştıramayabilirsiniz. Eğer derleyici (compiler) kavramına uzaksanız şu şekilde açıklamama izin verin. Derleyiciler yazdığınız kodu bilgisayarın anlayabileceği düzeye dönüştürürler. Bu sayede bilgisayarınız kodları anlamlandırır ve çalıştırır. Yani siz print(“Merhaba”) yazdırıp compile ettiğiniz zaman bilgisayar bunu bir karakter dizisinden ibaret olmadığını “Ekrana Merhaba Yazdır” demek olduğunu anlar. Fakat üzülmeyin bu tür text editörler dünyada milyonlarca insan tarafından kullanılmaya devam edildiği için yine bu insanların yazmış olduğu plug-in (eklentiler) dediğimiz bir çok araç mevcut. Bu araçlar sayesinde text editörünüz üzerinden programlarınızı derleyebilirsiniz.
IDE
IDE (Integrated Development Environment) yani Türkçe’siyle Tümleşik Geliştirme Ortamı, içerisinde bir çok yazılım geliştirme ortamını barındıran araçlara denir. IDE’ler içerisinde yazılımcıların işlerini daha da kolaylaştırmak açısından Text Editörlere göre daha fazla aracı barındırır. Bunlardan bazıları, otomatik kod tamamlama, dosya yönetim araçları, IDE’lere entegre olan text editörler, kodlarınız için çeşitli performans araçları ve derleyiciler… Bu sayede yazılım geliştirme süresi önemli ölçüde azalır. Fakat IDE’ler bir çok özelleştirilmiş aracı kendi içerisinde barındırdığından dolayı daha yavaş çalışırlar. Hele ki iyi özellikte bir bilgisayarınız yoksa sizi deli etmeleri işten bile değildir. Bu sebeple yeni başlayanlar için (tabii ki ilerlediğiniz yazılım diline de bağlı olarak) text editörler’i kullanmak daha mantıklı olabilir.
Android Studio’yu IDE’ye örnek olarak verebiliriz. Yukarıda Android Studio’nun performans araçlarını, debugger’ını görebilirsiniz.
Bu yazıda text editörlerin ve IDE’lerin farklarından bahsettik. Hangisini kullanmam gerekir diye bir soru aklınıza geldiyse, geniş çaplı projelerde IDE kullanmak daha mantıklı olabilir ama küçük çapta projeler geliştiriyorsanız veya bilgisayarınızın özellikleri IDE’leri çalıştırmak için uygun değilse text editörleri kullanmak çok daha mantıklı olacaktır. 🧠
