SAĞLIKTA YEŞİL DÖNÜŞÜM
Günümüz dünyasında hızla artan nüfusun da etkisiyle doğada bulunan doğal kaynaklar canlıların kullanımı ile azalmakta ve paylaşımı zorlaşmaktadır. Son yıllarda iklim değişikliği ve küresel ısınmanın da oluşturduğu tehditler düşünüldüğünde ülkeler, hükümetler, politika yapıcılar ve sivil toplum kuruluşları bu sorunlara çözüm arayışına girmişlerdir. Bu kapsamda hem kişilerin hem de kuruluşların atık yönetimi, enerji tasarrufu, su kaynaklarının verimli kullanılması, kaynakların israf edilmeden verimli kullanılması bilinci ile hareket etmeye başlamışlardır.
Kaynakların en yoğun kullanıldığı, enerji ve su tüketiminin fazla olduğu, atıkların ve kirleticilerin emisyonlarının fazla olduğu sağlık sektörü insanları tedavi etmektedir, fakat iklim değişikliğine doğrudan veya dolaylı olarak katkıda bulunmaktadır. Bu noktada yeşil hastane uygulamaları enerjinin ve doğal kaynakların kullanımının etkili ve verimli bir şekilde kullanılmasına, tıbbi ve evsel atıkların çevresel koşullara uygun bir şekilde bertaraf edilmesine, iç ortam hava kalitesinin iyileştirilmesine ve çevre dostu uygulamaların kullanılmasına olanak sağlamaktadır.
Sağlık organizasyonları yeşil uygulamalarla kaynaklarını etkin ve verimli kullanmakta, maliyetlerini en aza indirgemekte ve kaliteli hizmet sunmaktadır. Sağlık organizasyonları hem kuruluşunda hem de hizmet sunumu aşamasında yoğun ve sabit bir sermaye gerektiren kuruluşlardır. Sağlık kuruluşları faaliyetlerini gerçekleştirmek için çevre ile ilgili faktörleri göz ardı etmemeli ve bu faktörleri mali tablolarını oluştururken göz önünde bulundurmalıdır.
Sağlık hizmetlerinde yeşil kavramı ile sadece enerji verimliliği değil aynı zamanda çevreye uygun yerleşim yeri seçimi, malzeme tedarikinde ve yönetiminde israfın önlenmesi, tıbbi ve evsel atıkların etkin yönetimi ve çevreye duyarlı hizmet sunumunu kapsamaktadır. Hastaneler günde 24 saat ve her gün hizmet vermektedir ve sağlık hizmetleri yemek endüstrisinden sonra en yoğun ikinci sektördür. Bunun sonuncunda yılda beş milyon ton katı atık üretir, büyük miktarlarda su tüketimini gerektirir ve enfeksiyonu azaltmak için temiz hava pompalamak zorundadır (1).
Hastane yöneticileri hastalara ve çevreye verilen zararı en aza indirgemek için yeşil hastane uygulamaları kapsamında enerji tasarrufu, atıkların etkin bir şekilde yok edilmesi ve ilaçların takibi ve etkin yönetimi alanlarında çevre yönetimi uygulamalarını benimsemektedir. Yeşil hastane, çevreye verilen zararı en aza indirmek ve hastalıkların iyileştirilmesinden sorumlu olarak insanların sağlığını sürdüren bir hastanedir. Yeşil hastane, insan sağlığı ve çevre arasında ilişki kurar ve bu kapsamda yönetiminde, stratejisinde ve operasyonel faaliyetlerinde uygular (2).
Gelecek nesillerin sağlıklı ve kaliteli bir çevrede yaşamlarını sürdürebilmeleri için yeşil kavramı her sektörde, her endüstride zorunlu hale getirilmelidir. Sağlık hizmeti sunucuların yeşil uygulamalara yöneltilmesi konusunda devlet ya da özel sektör destekli teşvikler oluşturulmalıdır. Sağlık organizasyonlarının elektrik üretim ve tüketiminde yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artırmasına yönelik bir alt yapı oluşturulmalıdır. Mevcut geleneksel yöntemlerle işlevlerine devam eden sağlık kuruluşlarının yeşil uygulamalara geçmesi için çalışmalar yapılmalıdır.
KAYNAKÇA
1-) Martin ,(2009).’dan akt. Johnson, 2010
2-) Shaabani, Vafaee Najar, Shafiee, Meraji & Hooshmand,2020
