TAKUTSUBO KARDİYOMİYOPATİSİ: KIRIK KALP SENDROMU
Takutsubo Kardiyomiyopatisi, halk dilindeki adıyla ise kırık kalp sendromu. Kırık kalp sendromu denilince her ne kadar romantik bir hastalıkmış gibi gelse de genel anlamda stresten kaynaklanan, düşük bir ihtimal de olsa ölüme yol açabilen bir hastalıktır. Peki tam olarak nedir kırık kalp sendromu?
Kalbin sol ventrikülünün, kişiyi fiziksel veya duygusal olarak strese sokan bir olay sonrasında aniden zayıflamasıyla ortaya çıkan geçici bir kalp hastalığı olan Takutsubo Kardiyomiyopatisi ilk olarak 1990 yılında Dr.Hikaru Sato tarafından Japon hastalarda tanımlanmıştır. Ventrikülog rafide dar boyun ve yuvarlak balonlaşmış özel bir görünümle karakterize olan hastalık, bu tipik görünümü Japonya’da ahtapot yakalamada kullanılan dar boyunlu yuvarlak geniş dipli amforaya benzediği için “Tako-tsubo” Sendromu olarak adlandırılmaktadır (1).
Nedeni ve Tetikleyicileri
Günümüzde Takutsubo Kardiomiyopatisinin kesin olarak sebebi bilinmese de uzmanlar tarafından stres faktörünün önemli bir yeri olduğu düşünülmektedir. Stres dışında da birtakım tetikleyici faktörler de bulunmaktadır. Bu tetikleyici faktörlere örnek olarak şunlar gösterilebilir (2):
· Aile içi şiddet
· Kişinin sevdiği bir insanın ölümü
· Araba kazası, astım krizi, ameliyat
· Kişiyi korkutan bir tıbbi teşhis alması (örn. Kanser teşhisi)
· Yüklü miktarda ani finansal kayıp ya da kazanç
· Sürpriz parti
Görülme Sıklığı
Takutsubo kardiyomiyopaisi, daha çok postmenapozal dönemdeki (ortalama 58–77 yaş) kadınlarda (yaklaşık olarak %88 oranında) görülmektedir (3). Bu sebeple literatürde yeterli sayıda kanıt olmamasına rağmen östrojen hormonunun eksikliğinin önemli bir faktör olduğu görüşü de hastalığın patofizolojisinin açıklanmasındaki başlıca teorilerden biridir (4).
Belirti ve Semptomları:
Kırık kalp sendromunun en yaygın belirtileri kalp krizinde de sıklıkla görülen anjina (şiddetli göğüs ağrısı) ve nefes darlığıdır. Bunlar dışındaki sıklıkla karşılaşılan belirtilerine şunlar örnek gösterilebilir (3):
· Hipotansiyon
· Aritmi
· Göğüste basınç veya sıkışma hissi
· Mide bulantısı ve/veya kusma
Kırık Kalp Sendromunun Kalp Krizinden Farkı Nedir?
Kalp krizinde, bir kalp arterinin duvarında yağ birikimine bağlı oluşan pıhtı sebebiyle bir tıkanıklık meydana gelir ve kalp kasında kalıcı hasara yol açar. Kırık kalp sendromunda ise bir damar tıkanıklığı durumu yoktur ve hasta tedaviyle tamamen iyileşebilir (5). Kırık kalp sendromunun semptomları, kalp krizinin semptomlarına çok benzediğinden yapılacak birtakım testler ile hastalığın ayrıcı tanısına gidilmektedir.
Teşhis:
Hastalığın teşhisi ve ayırıcı tanısı için öncelikle bir fiziksel muayene ve tıbbi geçmiş taraması yapıldıktan sonra birtakım testlerle de teşhis kesinleştirilmektedir. Bu testleri kısaca listeleyecek olursak (3):
· EKG (elektrokardiyogram)
· Koroner anjiyografi
· Ekokardiyografi
· Göğüs röntgeni
· Kardiyak MRI (manyetik rezonans görüntüleme)
· Ventrikülogram
Tedavi:
Kırık kalp sendromu, çok düşük oranlarda (yaklaşık olarak %1) ölüme kadar gidebilse de genelde semptomlarının karıştırılabildiği kalp krizinin aksine kısa bir sürede (günler veya haftalar) ve tamamen iyileşme durumunun sağlanabildiği geri dönüşümlü bir hastalıktır (3). Tedavisi, hastanın semptomlarının şiddetine bağlı olmakla birlikte kırık kalp sendromu genellikle tamamen iyileşene kadar ilaçlarla tedavi edilir. İlaçlar şunları içerir (6):
· ACE inhibitörleri
· Beta blokerler
· Diüretikler
· Aspirin
· Antikoagülan ilaçlar
KAYNAKÇA
1. BOSTAN M,BÜYÜKKAYA E (2008). Geçici sol ventrikül apikal balonlaşma sendromu tako-tsubo kardiyomiyopati genel bir bakış ve literatür çalışması. MN Kardiyoloji, 15(3), 206–210.
2. https://www.health.harvard.edu/heart-health/takotsubo-cardiomyopathy-broken-heart-syndrome (Erişim tarihi: 16.11.2021)
3. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17857-broken-heart-syndrome (Erişim Tarihi: 16.11.2021)
4. Boyd, Brenton MMSc, PA-C; Solh, Tia MSPAS, PA-C Takotsubo kardiyomiyopati, Journal of the American Academy of Physician Assistants: Mart 2020 — Cilt 33 — Sayı 3 — s 24–29 doi: 10.1097/01.JAA.0000654368.35241.fc
5. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/broken-heart-syndrome/symptoms-causes/syc-20354617 (Erişim Tarihi: 16.11.2021)
6. https://www.heartfoundation.org.nz/your-heart/heart-conditions/takotsubo-cardiomyopathy (Erişim Tarihi: 16.11.2021)
