Insanity 12: Dit zijn de meest duistere films die uitkomen tijdens de koude maanden

Films kijken is de perfecte activiteit om wat lichtheid in het leven te brengen. Na een lange werkdag ga je naar de bioscoop, haal je een speciaal biertje en een bak popcorn bij de bar, en duik je in een lekkere pluchestoel voor een onbezorgde filmavond. Voor velen is het de ultieme tijdsbesteding om de dagelijkse sleur eventjes achter zich te laten.

Maar film kan ook het moment zijn om in de huid van een personage te kruipen en je door de donkerste krochten van de menselijk ziel en de maatschappij te banen. Goed voorbeeld van zo’n film is The Square die morgen (9 november) uitkomt. De film is de winnaar van de Gouden Palm die eerder dit jaar werd uitgereikt tijdens het prestigieuze filmfestival van Cannes. Een mooi moment voor Salmari om naast deze film, vijf andere films uit te lichten die in komende herfst- en wintermaanden Beyond The Dark gaan.

“The Square” (9 november)

De in Cannes bekroonde film The Square van de Zweedse regisseur Ruben Östlund is een satire op de kunstwereld. Het Amerikaanse tijdschrift Variety noemt de film een “genadeloze afrekening met de decadentie van de hedendaagse kunstwereld”. De beroemde Spaanse cineast en president van de jury, Pedro Almodóvar, roemde de film voor het verbeelden van “het dictatorschap van politieke correctheid”

Hoofdpersoon is hoofdconservator Christian van een vooraanstaand museum in Stockholm. Hij heeft een sterke mening over onrecht in de wereld, maar lijdt zelf een veilig en honorabel leven in de welgestelde middenklasse. Als op een dag zijn mobiele telefoon wordt gestolen wordt zijn progressieve wereldbeeld flink aangetast. Bij de zoektocht naar zijn telefoon, ontstaat er in zijn afwezigheid in het museum tot overmaat van ramp een groot pr-schandaal rond de lancering van een nieuwe kunstinstallatie.

“Happy End” (16 november)

Als er één term niet bij de films van Michael Haneke past is het wel “happy end”. De Oostenrijkse regisseur heeft een roemrucht oeuvre opgebouwd vol ellende, geweld, kwelling, verdriet en destructie. Happy End zal dus wel een woordspeling zijn voor de bak ellende die we in november over ons heen krijgen. Hoever hij kan gaan met het folteren van de bioscoopganger weten we vooral door zijn film (met de eveneens mierzoete titel) Funny Games uit 1997 (de Amerikaanse remake is van 2007). De film bevat een befaamde plottwist die typerend is voor de pessimistische, artistieke stempel van de regisseur: [*Spoiler alert*] Als na een uur ellende het verhaal zich opeens positief ontwikkeld voor de hoofdpersonen, doorbreekt de bad guy “de vierde wand” (waarmee de acteur zich ineens rechtstreeks tot het publiek wendt) en de film een paar minuten terugspoelt met een remote controller. Vervolgens loopt het verhaal alsnog slecht af.

De laatst film van de cineast, Amour (2012,) won zowel de Oscar voor beste buitenlandse film als de Gouden Palm. Volgens een deel van de journalisten die het afgelopen voorjaar in Cannes bij de première van Happy End aanwezig waren, tikt deze film dat niveau niet aan. Al gaf The Guardian de “satanische soapopera vol pure psychopathie” vijf uit vijf sterren. De film is een portret van een welgestelde familie, gespeeld door een Franse sterrencast met o.a. Isabelle Huppert, Jean-Louis Trintignant en Mathieu Kassovitz. Maak je op voor een zwarte comedy met een giftig randje.

“The Killing of a Sacred Deer” (30 november)

Ken je The Lobster nog? De film uit 2015 waarin Colin Farrell een eigenaardige datingdiscourse aangaat, waarbij de deelnemers die geen partner vinden na 45 dagen worden veranderd in een dier naar keuze. Binnenkort draait een nieuwe film van de Griekse Regisseur Yorgos Lanthimos in de bioscoop met The Killing of a Sacred Deer. Opnieuw speelt Farrell de hoofdrol. Ditmaal als succesvolle chirurg, die is getrouwd met Nicole Kidman met wie hij twee kinderen heeft. Zijn leven loopt op rolletjes tot hij een tienerjongen onder zijn hoede neemt. Opeens valt zijn leven op een nogal sinistere manier uit elkaar. Waar de vorige film van Lanthimos surrealistische comedy was, is dit een psychologische thriller waar zelfs Alfred Hitchock zijn nagels bij zou afkluiven.

“You Were Never Really Here” (4 januari)

Volgens The Times is deze film “De Taxi Driver van de 21e eeuw”. Dat is een nogal bout statement dat de nodige hoge verwachtingen met zich meebrengt. Maar er zijn genoeg aanknopingspunten om de verwachtingen vooral niet te temperen. Want wie is de beste method-actor van zijn generatie, zoals Robert De Niro dat was in de jaren zeventig? Inderdaad: Joaquin Phoenix. Daarnaast is de film geregisseerd door de Schotse Lynne Ramsay die je misschien nog kent van de uiterst grimmige film We Need to Talk About Kevin (2011). You Were Never Really Here werd met een klapsalvo van zeven minuten ontvangen in Cannes, en sleepte daar prijzen in de wacht voor beste screenplay en beste mannelijke hoofdrol. De film draait om een vermist tienermeisje. Een getormenteerde rechercheur, gespeeld door Phoenix, probeert haar op te sporen. In zijn zoektocht komt hij uit bij mensenhandelaren en maakt hij een aantal mensen in hoge posities kwaad, die je beter te vriend kunt houden.

“Annihilation” (22 februari)

De trailer van Annihilation ziet er verbluffend mooi uit. Helaas moeten we wachten tot 22 februari tot we de verfilming van het gelijknamige boek van schrijver Jeff VanderMeer kunnen gaan bekijken. Het is het nieuwe filmproject van regisseur Alex Garland die zelf het scenario schreef. Zijn vorige film Ex Machina is een van de beste sciencefictionfilms van de laatste jaren. Als schrijver werd hij beroemd door het boek The Beach dat kort daarna werd verfilmd met Leonardo DiCaprio in de hoofdrol.

Natalie Portman kruipt voor deze rol in de huid van een biologe. Een tijd geleden is haar echtgenoot in een bizarre staat van bewustzijn terugkeert van een mysterieuze missie die is uitgezet door de geheime overheidsdienst The Southern Reach. Om meer te weten te komen, meldt ze zich aan voor een volgende expeditie in Area X; een afgeschermd rampgebied dat is overgenomen door de natuur en waar weinig over bekend is. Ze betreedt het gebied met een team dat verder bestaat uit een antropoloog, psycholoog en een landmeter. Aangekomen treffen ze iets aan wat ieder voorstellingsvermogen te buiten gaat.

“Phantom Thread” (1 maart)

Bij het zien van de trailer lijkt deze film op het eerste gezicht een romantische periodefilm die zich afspeelt in de Engelse modewereld van de jaren vijftig. Maar hoe langer je kijkt, hoe meer duisternis er lijkt te broeien onder de oppervlakte. Phantom Thread is misschien wel dé film om naar uit te kijken in 2018. De film is de tweede keer dat regisseur Paul T. Anderson en acteur Daniel Day-Lewis samenwerken na hun moderne klassieker There Will be Blood uit 2008. Wat het extra bijzonder maakt is dat de drievoudig Oscar-winnaar voor beste mannelijke hoofdrol heeft aangegeven dat dit zijn laatste film als acteur ooit is. Hij kruipt in de huid van de (fictieve) modeontwerper Reynolds Woodcock, die zich heeft opgewerkt tot een belangrijk ontwerper voor de Londense jetset. Als hij een relatie krijgt met zijn muze, ontspoort zijn leven. De regisseur vertelde dat het verhaal lichtelijk is geïnspireerd op het leven van Cristóbal Balenciaga. De ontwerper leefde als een monnik voor zijn werk, wat ten koste ging van andere aspecten van zijn leven. Toen de regisseur zich verdiepte in Balenciaga vroeg hij zich af wat het leven van zo’n artiest zou kunnen ontwrichten. Zijn conclusie: de liefde.