5 vragen voor…Janneke Hoekstra
Faculteitsdirecteur Techniek, over de kwestie: praktijkgericht onderzoek met/zonder toekomst?
Hoe wordt een hogeschool écht een university of applied sciences? Met praktijkgericht onderzoek dat wél het verschil maakt? In een opiniestuk in ScienceGuide schudden HAN-faculteitsdirecteur Techniek Janneke Hoekstra en Bram Veenhuizen, lector HAN-Automotive Research, de kussens stevig op.
Hogescholen met het predicaat UAS (zoals de HAN) zijn druk in de weer om praktijkgericht onderzoek op een hoger plan te brengen. Hulde daarvoor. Maar laat de slingers toch maar even in de doos. Volgens Janneke Hoekstra en Bram Veenhuizen blijft vaak nog veel steken bij ambities en intenties. Hoog tijd voor een doelgerichtere aanpak bij zowel overheid als onderwijsinstellingen. En jawel, graag óók een zak met geld: “Zonder een hogere rijksbijdrage voor praktijkgericht onderzoek zal het niet gaan.”
Waar wringt de schoen momenteel het meest bij de UAS’en?
“Nog lang niet iedereen is gewend aan het idee dat een hogeschool niet alleen een opleidingstaak heeft maar ook een onderzoekstaak. Je moet bedenken dat lectoraten minder dan twintig jaar bestaan en hun waarde eerst hebben moeten bewijzen. Toch profiteren het bachelor- en masteronderwijs nu al rijkelijk van ons onderzoek: afstudeerders worden optimaal toegerust op de behoeftes in de regio. Daar komt bij dat de wisselwerking met het praktijkonderzoek het onderwijs actueel houdt. Dat nog niet iedereen van dit alles doordrongen is, is een gegeven; cultuurveranderingen gaan nu eenmaal langzaam, zowel binnen het onderwijs als daarbuiten.”
Wat verwachten jullie vooral van het kabinet? En hoe kan het dat de UAS anno 2019 nog steeds een ondergeschoven kindje is in Den Haag?
“Het kabinet heeft lange tijd uitsluitend gekeken naar universiteiten en onderzoeksinstituten zoals TNO en het RIVM. Die bestaan ook al heel lang. Hogescholen worden nog steeds regelmatig ‘vergeten’ als het gaat over toekenning van middelen, de bepaling van de onderzoeksagenda en dergelijke. Het gaat inmiddels trouwens aardig de goede kant op — een kritische succesvoorwaarde hierbij is wel dat we zelf steeds goed bij de les blijven en tijdig onze vinger opsteken.”
Iedereen wil natuurlijk altijd dat de overheid de geldbuidel trekt. Wat maakt investeren in praktijkgericht onderzoek volgens jou toch zo’n goed idee?
“Universiteiten zijn hoofdzakelijk gericht op het vergroten van wetenschappelijke kennis. Als ik het zwart-wit stel: hun onderzoeksopdracht eindigt met een stapel proefschriften en wetenschappelijke publicaties. Hogescholen willen juist graag de vertaalslag maken naar iets dat van direct nut is voor de maatschappij. Zo vullen de twee typen instellingen elkaar mooi aan.”
“Als wij onszelf niet serieus nemen, zal een ander dat ook niet doen”
Hoe kan de samenwerking tussen UAS’en en universiteiten beter?
“Kort en bondig: door elkaar veel beter te leren kennen, respect te tonen voor ieders kwaliteiten en dan gewoon samen aan de slag te gaan. De meeste docent-onderzoekers aan universiteiten hebben geen hbo-opleiding gevolgd. Vandaar dat ze vaak nauwelijks op het netvlies hebben wat een UAS is en doet. Omgekeerd is de bekendheid groter, maar zijn er evengoed soms onjuiste aannames en vooroordelen.”
Past hogescholen ook een zelfkritische blik in de spiegel? Hoe kunnen zij, beter dan nu, het praktijkgericht onderzoek van binnenuit versterken?
“Zeker, er is nog volop ruimte voor verbetering! Ik had het al over de cultuurverandering; want als wij onszelf niet serieus nemen, zal een ander dat ook niet doen.”
Lees het volledige opiniestuk in ScienceGuide en kijk ook op han.nl.
