Tekst: Christien Lokman
De herfstvakantie bracht tijd om even afstand te nemen van alles waar ik mee bezig ben. Tijd om te reflecteren op wat we de afgelopen periode hebben bereikt met het zwaartepunt Sustainable Energy & Environment. Hoe inspirerend was het weer geweest om samen te werken aan onze prachtige onderwijs- en onderzoekprojecten. Altijd met dat ultieme doel voor ogen: de CO2-uitstoot verminderen. Frustrerend was het soms ook. In mijn rol verbind ik disciplines en jaag ik nieuwe initiatieven rond de energietransitie aan. Die rol is er in deze uitdagende tijden niet makkelijker op geworden. Gelukkig hebben we toch nog best veel voor elkaar weten te krijgen.
Maar met mogelijk weer een lockdown op komst, was bij mij, zo voelde ik, de sjeu er wat vanaf en de energietank tamelijk leeg.
Tenminste, totdat ik in de bioscoop de documentaire I am Greta zag. Wat een ongelooflijk indrukwekkend, ontroerend en inspirerend portret van Greta Thunberg, de inmiddels 17-jarige scholiere die al zoveel te weeg heeft gebracht. Het begon ermee dat ze iedere vrijdag ging spijbelen om de Zweedse regering aan te sporen te handelen krachtens het klimaatakkoord. Wereldwijd vond dat navolging bij miljoenen scholieren die ook voor het klimaat de klas uitgingen. Al gauw ontmoette ze de groten der aarden, van Macron tot aan de paus.
Bij alles wat ze doet en zegt valt telkens weer op hoe verbluffend consequent ze is. Typisch Greta, bijvoorbeeld, om per zeilboot de oceaan over te steken om de klimaattop in New York bij te wonen.
Ontluisterend was de documentaire ook. Ontluisterend hoe wereldleiders haar het podium gunnen, minzaam naar haar verhaal luisteren om in alle gevallen weer over te gaan tot de orde van de dag. Ontluisterend ook hoe de beeldvorming over dit bijzondere meisje abrupt kantelde. Ineens was ze held af, en werd ze voor van alles en nog wat uitgemaakt. Vooral door ‘volwassen’ kerels als Trump. Toch houdt ze vol, met onverminderde overtuiging en daadkracht.
Ontluisterend is bovendien dat het inmiddels al weer vijf jaar geleden is dat landen in Parijs massaal het klimaatakkoord ondertekenden, maar dat we in al die tijd nauwelijks iets zijn opgeschoten. Want ook al is de uitstoot van CO2 in Europa en de VS gedaald, wereldwijd stijgt deze nog steeds. Legden we dezelfde voortvarendheid waarmee we nu de coronacrisis bestrijden maar aan de dag om de klimaatcrisis te bestrijden. Wij mensen komen kennelijk maar moeilijk in actie voor iets wat verderop in de toekomst ligt.
Greta staakt nog steeds iedere vrijdag. En ik? Ik heb mijn energie hervonden om er weer vol tegenaan te gaan. Op mondiale schaal zal mijn impact natuurlijk maar bescheiden zijn. Toch wil ik naar beste kunnen bijdragen aan de energietransitie en het afwenden van een klimaatcrisis.
Niets doen is geen optie meer. Hadden we allemaal maar een klein beetje Greta in ons!
SAM geeft HAN-onderzoekers een podium om te vertellen wat hen binnen hun onderzoeksveld bezighoudt. Welke kwestie gaat hen aan het hart? Waar springen zij voor in de bres? In de reeks De Onderzoeker is de gastcolumnist van dienst dit keer Christien Lokman, programmamanager van het zwaartepunt Sustainable Energy & Environment en lector Biodiscovery/HAN BioCentre.
