Dood

Column

Martijn wordt geconfronteerd met de dood. Dat gebeurt regelmatig op het werk, maar nu ook in de privésfeer. Hij gaat er op zijn eigen manier mee om.

Terwijl ik dit schrijf, is het een kleine maand geleden dat ik plots mijn vader moest cremeren. Ik ben nu de laatste overlevende van een gezin dat ooit uit vier personen bestond.

Als ik naar buiten kijk, zie ik hoe de grijpklauw van een machine gezinswoningen aan stukken trekt. Plaats maken voor nieuwbouw. Vanachter de stenen verschijnen afgebrokkelde muren. Woonkamers, keukens, badkamers en kinderkamers met Bert en Ernie-behang. De kapotte huizen illustreren precies hoe ik mij bij vlagen voel. Als iets dat kapot is, noodgedwongen plaats moet maken voor nieuwe dingen.

Ondanks deze situatie ben ik sinds kort weer begonnen met werken. Hoewel dit soms nog erg vermoeiend kan zijn, biedt het de nodige afleiding en voldoening. Ook roept het vragen op. Hoe bouw ik langzaam mijn uren op? Welke cliënten kan ik al zien en welke nog niet? Maar bovenal: hoe praat je met mensen die dood willen en hoe praat je met mensen die doodsbang voor de dood zijn als je zelf pas iemand verloren bent?

Het scheelt dat ik zelf niet bang ben voor de dood. Er niet meer zijn is vooral klote voor de nabestaanden. Dat andere facet van angst voor de dood, de angst om vergeten te worden, is maar op één manier te voorkomen. Er voor zorgen dat je leven betekenisvol is. Er voor jezelf en anderen zijn, zelfs als diegene op dat moment een doodswens heeft. Elkaar helpen, samen herinneringen creëren.

Laat vragen als ‘waarom overkomt mij dit?’, ‘wat is hier de grotere bedoeling van?’ en ‘wat is de zin van het leven eigenlijk?’ zover mogelijk links liggen. Als ze toch in je hoofd opduiken, schrijf ze op en steek ze in de fik. Weg ermee. Ze suggereren dat alles een doel moet hebben, goddelijk dan wel nuttig/rendabel. Onzin. Het leven heeft geen objectief doel dat je kunt bereiken. Leef betekenisvol, terwijl je altijd overweegt of je goed leeft. Dat je anderen niet onnodig kwetst. Geniet, maar niet ten koste van anderen.

Ik kijk ondertussen weer even naar buiten. De eerste fundering ligt er al. Langzaamaan komt het wel goed met die nieuwbouw.

Martijn schrijft om de week een column voor SAM. Lees hier zijn vorige.