Eenzaam aan de top

Kees Boele over het wegvallen van zijn CvB-collega’s

Onderstaand artikel is eind 2017 geschreven en gepubliceerd.

Het afgelopen studiejaar is een opmerkelijk jaar voor Kees Boele, voorzitter van het College van Bestuur van de HAN. Aan het begin is hij nog hard aan het werk met bestuursleden Frank Stöteler en Diana de Jong. Aan het eind zijn beide bestuursleden door gezondheidsproblemen weggevallen. Hoe nu verder?

Tekst en foto’s: Herman van Deutekom

Het is stil op de gang van het College van Bestuur in Arnhem. De meesten van ons weten waarom. Frank Stöteler is al bijna een jaar afwezig wegens gezondheidsproblemen. En begin van dit studiejaar werden we opgeschrikt door een persoonlijk bericht van het andere bestuurslid, Diana de Jong.
De rust is overigens maar schijn. Achter de muren wordt hard gewerkt door de staf van het CvB. De medewerkers doen hun best om voorzitter Kees Boele onder de ontstane omstandigheden zijn werk te laten doen.

Zwaar begin
Diana de Jong heeft de medewerkers van de HAN vlak voor het begin van het studiejaar laten weten dat ze maagkanker heeft. Daarom vindt Kees Boele dat er tijdens de opening van het studiejaar bij haar situatie stil moest worden gestaan. ‘Op een goede manier, een persoonlijke boodschap’, zegt hij. Daarnaast werd er, zoals de afgelopen jaren gebruikelijk, ook stilgestaan bij de studenten en medewerkers die tijdens het vorige studiejaar zijn overleden. Ter contemplatie was er een muziekstuk te horen. Het gaf de jaaropening een beetje het gevoel van een kerkdienst, een zwaar begin van het nieuwe studiejaar. ‘Dat vind ik ook’, aldus Kees. ‘Maar tegelijkertijd wil ik hiermee het idee van een gemeenschap benadrukken: de HAN community. Die maak je ook zichtbaar door overledenen uit die gemeenschap te memoreren.’

HAN-man
Kees heeft zichtbaar moeite met de situatie waarin Frank Stöteler nu verkeert. ‘Frank en ik zijn verschillende types, maar wat ons bindt, is onze passie voor het onderwijs. Dat merkten we al tijdens ons kennismakingsgesprek, voordat ik hier aantrad. Hij heeft zó’n hart voor het onderwijs, hij is zó’n HAN-man. Ik zag het gebeuren, dat het mis ging met Frank. Dat is zo aangrijpend om te zien. Zijn hartproblemen, zijn gebrekkige gezondheid. Zoiets wens je niemand toe, maar vooral Frank niet, met die tomeloze, positieve energie. Nu zit hij thuis. En hij wil zo graag, maar hij kan niet. Frank komt niet meer terug bij de HAN, in ieder geval niet als CvB-lid. Dat is een moeizaam proces voor hem, om te accepteren dat het niet meer gaat.’

“Ik ben niet alleen mijn naaste collega kwijt, maar ook mijn maatje”

Herstellen
En dan, vlak voor de zomervakantie vertelt het andere CvB-lid, Diana de Jong, dat ze maagkanker heeft. ‘Dat kwam wel binnen, kan ik je vertellen. We hadden de taken van Frank tussen ons beiden verdeeld en keken ondertussen of hij voldoende zou herstellen om terug te keren. En nu valt zij ook weg. Ik ben niet alleen mijn naaste collega kwijt, maar ook mijn maatje. Er heerst zo’n congenialiteit tussen ons, net als met Frank. Dat ervoeren wij vooral bij de grotere bijeenkomsten van het afgelopen jaar. Ik deed het verhaal en Diana is goed in het beantwoorden van vragen. Die rolverdeling is heel vanzelfsprekend, we vullen elkaar goed aan.’

Licht aan
Nadat Diana het vreselijke nieuws van haar ziekte met Kees had gedeeld, viel hij stil. ‘Wat moet je zeggen? Er zijn geen woorden voor. Na ons gesprek moest ik sterk aan haar 10-jarige dochter denken. Haar vader is al overleden en nu heeft haar moeder kanker. Ik dacht terug aan mijn eigen jeugd. Ik weet nog hoe ik als kind aan mijn ouders vroeg of het licht op de badkamer aan mocht blijven en mijn slaapkamerdeur op een kier, zodat er een streep licht bij mij binnen viel. Dat gaf me een gevoel van veiligheid. Dan kon ik lekker gaan slapen. Vorige week heb ik Diana’s dochter een brief gestuurd in de hoop dat ze zich daardoor ook wat veiliger voelt.’

Gemankeerd
Aangezien er nog volop onderzoeken bezig waren, kon Kees voor de zomervakantie nog niks tegen zijn collega’s zeggen over de situatie van Diana. ‘Dat kostte me erg veel moeite, om dat voor me te houden. En na de zomer? Hoe moet het dan, vroeg ik me af? Opeens zit je in je eentje. Ik voel me op dit moment bestuurlijk een gemankeerd mens. En alle verantwoordelijkheid ligt bij mij. Als er opeens heel veel op je af komt, heb je weleens de neiging om te zeggen: ze zoeken het maar uit. Maar ik kan dat niet, in mijn positie. Ik heb geen ‘ze’.’
Bepaalde automatismen treden dan in werking. Kees heeft voor de zomer de Raad van Toezicht ingelicht, en de voorzitter van de Medezeggenschapsraad. Ook heeft hij contact gehad met HR. ‘En dan zet je met elkaar aan het begin van de vakantie de eerste lijnen uit om in elk geval voor ná de zomer een werkbare situatie te creëren.’

“Ik voel me op dit moment bestuurlijk een gemankeerd mens”

Radboud
Direct na terugkomst van vakantie heeft Kees veel steun gehad van zijn staf: ‘Een uitstekende groep mensen die ook weten waar ik mijn energie vandaan haal.’ Daarnaast krijgt hij veel support van HAN-collega’s uit alle geledingen, variërend van een persoonlijke vraag tot een mail tot een kaartje. Dat geeft hij aan in zijn toespraak tijdens de opening van het studiejaar en ook in een videoboodschap enkele weken later. ‘Dat waardeer ik enorm.’ Naast steun van binnen de HAN, krijgt de voorzitter ook bijstand van buiten. Als voorbeeld noemt hij het College van Bestuur van de Radboud Universiteit. ‘Ze zeggen niet: ‘Als ik wat voor je kan doen, hoor ik het wel’. Nee, ze bieden concrete hulp. Bijvoorbeeld tijdens een bijeenkomst waarbij ik aanwezig moet zijn. Dan spreken zij ook namens de HAN. Dat soort zaken. Hartverwarmend.’

Stress en druk bij studenten
Die emoties, de druk, de stress. De bestuursvoorzitter maakt het mee en weet dat hij niet de enige is. Hij weet ook, uit ervaring, dat een beetje aandacht van mensen om je heen je tot steun kan zijn.
Hoe gaat het met je? Het is een simpele vraag. Maar de impact kan groot zijn. Dat is ook wat Kees bedoelt met zijn oproep aan het eind van zijn toespraak tijdens de opening van het studiejaar: de beroepsopleiding verbinden met levensvragen. Want hij is flink geschrokken van de cijfers van de Radboud Universiteit waaruit blijkt dat meer dan de helft van haar studenten zeer veel stress en druk ervaren. ‘Die cijfers kunnen ook voor de HAN-studenten gelden’, beseft hij terdege. ‘Met die oproep hoop ik dat onze docenten en slb’ers, zoals ze mij steunen, ook de studenten steunen. Wie weet zorgt dat kleine beetje aandacht ervoor dat studenten zich beter voelen.’

Tijdelijke verdeling van taken
Hoe nu verder? In een mail van half september geeft het College van Bestuur uitleg over de tijdelijke verdeling van de taken van Diana en Frank. Janneke Hoekstra, directeur van de faculteit Techniek, Henk Stomphorst, directeur Service Bedrijf en Tanja Zielinski, directeur Financiële Zaken, zijn als adviseur aanwezig bij de bestuursvergadering en nemen enkele taken over. ‘Dat is natuurlijk een tijdelijke oplossing’, legt Kees uit. ‘We zijn inmiddels op zoek naar een interim bestuurslid dat Diana tijdelijk gaat vervangen. Die zoeken we buiten de HAN. Het moet iemand zijn die sterk is op het gebied van organisatieontwikkeling. De insteek is dat deze functie zo spoedig mogelijk wordt ingevuld, maar dat hangt mede af van de beschikbaarheid van geschikte kandidaten.’
Voor de werving van een vaste bestuurder, ter vervanging van Frank Stöteler, wordt meer tijd genomen. ‘Dit begint met het opstellen van een profiel waar de Medezeggenschapsraad adviesrecht op heeft’, legt Kees uit. ‘Daarna gaat de zoektocht op basis van dit profiel beginnen. Alles bij elkaar duurt het al gauw een half jaar voordat er iemand start.’