Het schooljaar is bijna voorbij. Veel jongeren gaan na de zomer studeren. Bijvoorbeeld bij de HAN in Arnhem of Nijmegen. De studiekeuze is gemaakt, nu nog even een kamer, liefst een betaalbare. Dat is makkelijker gezegd dan gevonden. Maar geen nood: Huurteams Nijmegen en AKKU hebben handige tips.
Tekst: Claudia Fitsch
Gefeliciteerd met je mbo- havo- of vwo-diploma! Papiertje op zak, en dan studeren. In Arnhem of Nijmegen bijvoorbeeld. Nu nog een kamer. Na flink zoeken en hospiteren (een soort sollicitatiegesprek waarbij huisgenoten in spe de sollicitatiecommissie vormen) volgt de ene afwijzing na de andere. Zucht. Gelukkig vind je iets. Dankzij de neef van een vriendin van een klasgenoot. Een paleisje, 9m2 voor 450 euro per maand. In een kelder met nauwelijks daglicht.
Studenten zijn wanhopig
“Alles is beter dan twee uur reizen van huis naar de uni of de HAN. Studenten zijn wanhopig en accepteren wat ze kunnen krijgen. Ook als dat een kamer is waaruit je eigenlijk gillend weg zou moeten rennen”, vertelt Menno Uphoff. Hij is voorzitter van studentenvakbond AKKU, die pleit voor meer en betere kamers in Arnhem en Nijmegen.
Betrouwbare verhuurder
Kamers vinden is dus een hele kluif. Een betrouwbare verhuurder is SSH& die studentenpanden bouwt en beheert in Arnhem en Nijmegen. SSH& wijst woonruimte toe via loting om iedereen gelijke kansen te bieden. Studeer je in Nijmegen en moet je minstens twee uur in het openbaar vervoer doorbrengen van huis naar station Nijmegen Centraal, dan kun je voorrang krijgen bij toewijzing (reisurgentie) in wooncomplex Vossenveld. Omdat in Arnhem de vraag naar kamers lager ligt, is daar geen complex voor reisurgentie.
Via via vinden
“Op jezelf wonen is belangrijk voor je ontwikkeling en zelfstandigheid”, vindt Uphoff. De helft van de zoekenden vindt woonruimte via via, op de particuliere markt. Je kunt kamertips vragen op Instagram, bij Facebookgroepen, bij studentenverenigingen en snuffelen op Marktplaats.
Wellicht wil je anti-kraak wonen. Dat is goedkoop, ongeveer 200 euro per maand inclusief servicekosten. Vaak gaat het om scholen of bedrijfspanden. Nadelen van anti-kraak: je kunt zomaar op straat gezet worden, soms komt een beheerder controleren of je de boel wel netjes houdt of is er een rondleiding in het pand.
Nijpend
Het nijpende kamertekort speelt vooral in Nijmegen, waar 44.000 mensen studeren in het hoger onderwijs (Radboud Universiteit en HAN). Daarvan wonen er 15.820 niet meer bij hun ouders (cijfers uit 2020). Arnhem telt 11.700 hbo’ers van wie 4.930 uitwonend. Hier is de woningmarkt een stuk stabieler, aldus een medewerker van SSH&.
Puntensysteem
Wat is nu een normale kamerprijs? Die kun je berekenen via een puntensysteem. Helaas bestaan er nare huisjesmelkers en particuliere beleggers die veel te veel vragen. Enkelen komen bovendien op de proppen met onzinnige kosten. Soms is het onderhoud van het pand om te janken. Bij Huurteams Nijmegen en De Huurdersbalie Arnhem weten ze daar alles van. Zij ondersteunen huurders met informatie en bij het aanpakken van misstanden.
Schimmel, rot raam en duct tape
Jacqueline Versteeg is derdejaars Rechten aan de HAN. Ze loopt stage bij Huurteams Nijmegen. Directeur Irene van Setten en Jacqueline geven wat voorbeelden die de afgelopen tijd op hun bureau belandden en waar ze op huisbezoek zijn geweest. “Een glasplaat op een dak, die zorgt voor het licht in huis. Vol barsten en bij elkaar gehouden door duct tape.” De betreffende student zei daarover dat het wachten is totdat iemand erdoor zakt en dood in zijn gang ligt. Van Setten laat een foto zien: “Kijk, deze student moest over het dak naar zijn kamer. Nergens een railing. Ik zei nog tegen hem: je moet niet te veel alcohol drinken, want dan riskeer je een val van drieëneenhalve meter.” Ook troffen ze een kamer aan met schimmel als wanddecoratie. En een raam dat zo verrot is dat de ruit vandaag of morgen uit het hout glijdt en beneden op de stoep het hoofd van een onschuldige passant splijt.
Huurcommissie
Tot zover de bouwkundige ellende. Versteeg en Van Setten helpen deze studenten bij het nemen van stappen tegen de huisbaas en gaan eventueel met hen naar de Huurcommissie, een soort rechter voor huurzaken. Ze willen op deze manier afdwingen dat de huisbaas de boel verbetert.
“Het geld dat jouw huisbaas te veel heeft gevraagd, ben jij als student dertig jaar later nog aan het afbetalen”
Exorbitante kosten
Zoals gezegd maken verhuurders soms financieel misbruik van huurders. Een kleine greep uit wat Huurteams Nijmegen tegenkomt:
Een huur vér boven de redelijke huur van het puntensysteem. Zo’n 200 euro voor het opmaken van het huurcontract. Bij buitenlandse studenten durven ze vaak nog meer te vragen, 250 euro of een maand huur. Exorbitante servicekosten waarin de huurbaas zaken als Onroerende Zaakbelasting doorberekent. Te veel betaalde servicekosten niet teruggeven. Borg niet teruggeven.
Studenten durven niet met hun verhaal naar buiten te komen. Bang voor represailles van de huisbaas of dat hun contract niet wordt verlengd. En zo blijven ze de portemonnee van malafide huisbazen spekken. AKKU-voorzitter Uphoff: “Je leent veel geld en een groot deel van die studieschuld gaat op aan huur. Het geld dat jouw huisbaas te veel heeft gevraagd, ben jij als student dertig jaar later nog aan het afbetalen. Dus het is goed om in actie te komen.”
Op tijd aan de bel trekken!
Irene van Setten en Jacqueline Versteeg zien de studenten graag komen: “Vaak weten ze niet wat hun rechten zijn. Zeker de buitenlandse studenten niet. Ze denken dat een verhuurder wel weet hoe het zit. Wij houden ze voor dat ze niet alles hoeven te pikken en geven ze advies. Maar dan moeten ze wel op tijd aan de bel trekken! Je moet bijvoorbeeld, als je te veel huur betaalt in een woonruimte boven de huurtoeslaggrens, daartegen protesteren binnen zes maanden na ingang van het contract. Anders ben je te laat. De meeste studentenkamers vallen onder die grens van € 752,33. Dan geldt: hoe eerder je in actie komt, hoe eerder je het teveel betaalde kunt terugvorderen. Wij helpen je met die ondoorzichtige regels.”
Boekje met woontips
AKKU en Huurteams Nijmegen hebben samen een boekje uitgegeven met woontips voor studenten. Menno Uphoff: ”Dit is vooral gericht op Nijmegen, maar de informatie is ook van toepassing op Arnhem. Het boekje wordt nog geüpdatet, met het nieuwe lotingssysteem van SSH& erin.”
