Les aan Afghaanse evacués
‘Alle kinderen op deze school zijn leuk en leergierig’
Door de lockdown moest ook de speciale school voor de Afghaanse evacués in Nijmegen-Noord eerder sluiten. HAN-studenten Leon Mulder en Zeynep Dagdaş zwaaiden gisteren hun leerlingen uit. Voorgoed, want met het verdwijnen van de noodopvang in Heumensoord verdwijnt ook deze school. “Thank you, teacher!”
Tekst: Claudia Fitsch
Foto’s: Ralph Schmitz
Vorige week keek SAM mee in de les op de Heumensoordschool. Docent Leon Mulder (26), derdejaars lerarenopleiding Engels (deeltijd), heeft op dat moment klas 2b, met negen Afghaanse jongeren (12–14). Hij behandelt het thema professions.
Op een video verdwijnen één voor één vierkantjes, waardoor een foto zichtbaar wordt. Leerlingen, op het puntje van hun stoel, roepen opgetogen: “Pilot!” “Astronaut!” Even later mogen ze om de beurt een beroep of een werkwoord uitbeelden, dat de anderen moeten raden. “Me, teacher, me, me, me.” Ze willen allemaal voor de klas. De sfeer is gezellig en ze steken veel op, te oordelen aan hun vocabulaire.
Engels en Dari
Bijna terloops legt Leon werkwoorden uit, komt hij met synoniemen en geeft hij schriftelijke opdrachten. “Ik ben vrij in mijn aanpak, verzin veel zelf rond een thema. Op internet vind je enorm veel lesmateriaal. Elke week leer ik ze minimaal 25 nieuwe woorden die echt blijven hangen. Ik gebruik simpele woorden en zinnen en ik wijs dingen aan. Tree, boom, die zie je hier buiten staan. Moeilijke, abstracte begrippen als ‘moe zijn’ of ‘denken’, zoek ik op in het Dari, hun eigen taal. Ik leer zelf Perzisch, Dari is daaraan verwant.” In de klassen met oudere leerlingen geeft hij uitgebreider grammatica. “Daar spreken ze veel meer Engels en zijn ze verder.”
Geen topografie
Zeynep Dagdaş (23) staat vrijdag in een ander lokaal landen en hoofdsteden te repeteren. “In 4a, met deze oudere leerlingen kan dat. Veel van hen spreken Engels. Ze zijn niet gewend aan topografie en het werken met een atlas, maar ze vinden het heel leuk. Alle kinderen op deze school zijn leergierig”, vertelt ze. Zeynep, derdejaars op de lerarenopleiding Aardrijkskunde (voltijd), had deze herfst vrije dagen over. “Van een HAN-docent hoorde ik over dit project, dus meldde ik mij als vrijwilliger. Het mooie is dat ik nu alvast studiepunten kan verzamelen voor mijn minor Migratie, die in februari begint. Maar zonder die punten had ik dit ook gedaan hoor. Het is zúlk dankbaar werk!”
Buiten het vakgebied
Ze verhuist het laatste uur naar klas 3a die in een vrij uur extra Nederlands krijgt. “Teacher, outside”. De leerlingen smeken of ze naar buiten mogen. Ze vangen bot. Zeynep belooft wel dat ze een spelletje mogen doen als ze hun werkboeken afmaken. De leerlingen gaan aan de slag, vullen zinnen in, helpen elkaar. ”Ik leer hier ook lesgeven buiten mijn eigen vakgebied”, glimlacht Zeynep, die ondertussen werkboeken nakijkt.
Niet op hun smartphone
Lesgeven op deze school is een verrijking, vinden Leon en Zeynep. De leerlingen zijn heel blij dat ze naar school mogen. Ze zijn beleefd, helpen elkaar, zijn vriendelijk en gul (delen hun koekjes met docenten) en ze tonen waardering. Leon: “Als ze zien dat je je best hebt gedaan, krijg je terug: Good lesson teacher. Ze zijn ook minder telefoonverslaafd, kijken niet op hun smartphone als ik iets uitleg.” Zeynep knikt: “Het zijn echt héél leuke kinderen.”
Anders dan reguliere school
De school in Nijmegen-Noord, is tijdelijk, daarom zijn de leermiddelen beperkt. Geen digibord, wel een beamer. En er zijn laptops. Dat vraagt creativiteit. Je moet ook zéker iets in huis hebben als je leerlingen lesgeeft die weinig Engels en nog geen Nederlands spreken. “Maar dat maakt het juist leuk. Je probeert zoveel mogelijk aan te sluiten bij wat ze al weten en kunnen. Je moet een open houding hebben”, vertellen beide studenten. De nodige didactiek hebben ze op de HAN geleerd en tijdens stages geoefend.
Zorgen over familie
Ook anders dan op een reguliere school is dat leerlingen in een opvangkamp in het bos wonen. In het kamp is veel lawaai, kinderen slapen slecht en zitten vaak vermoeid in de les. “Ik houd ze actief bezig, wissel veel af”, vertelt Leon. Leerlingen maken zich zorgen om achtergebleven familie. In Afghanistan heerst honger, er zijn aanslagen. Dat heeft zijn weerslag. Zeynep: “Soms is een leerling met zijn gedachten elders of is iemand heel verdrietig. Dan probeer ik met diegene te praten. Ik hoor schrijnende verhalen. Ze voelen dat ik er ben voor ze. Dat hebben ze nodig.”
De leerlingen voelen zich gezien en zijn flink gegroeid sinds half oktober de schooldeuren openden. Ze begrijpen en spreken al een beetje Nederlands, zijn zichzelf, maken nieuwe vrienden. De sfeer, ook tussen docenten, is goed. Zeynep en Leon zijn zelf zó enthousiast geworden, dat ze graag na hun studie met asielzoekers of andere niet-Nederlandstaligen willen gaan werken.
Bedankjes van ouders
De school, acht klassen, begon half oktober met 120 leerlingen van 12 tot 17 jaar. Steeds meer leerlingen verhuisden sinds begin deze maand naar een volgend kamp of heel soms naar een huis of naar een ander land. Heumensoord, een tijdelijk opvangkamp voor 1000 Afghaanse evacués, sluit namelijk 1 januari (met een uitloop naar 31 januari). Ouders bedanken de school en docenten: ‘We have you to thank for making our children enjoy going to school each day…’.
Vervroegde sluiting
De sluiting van de Heumensoordschool is enkele dagen vervroegd wegens de lockdown. De overgebleven leerlingen en leerkrachten sloten gisteren deze periode feestelijk af met spelletjes en een maaltijd. Het team zwaaide de kinderen uit toen ze voor de laatste keer met de bus werden opgehaald in Nijmegen-Noord. Daar gingen ze. “Thank you teacher. Dag juf. Doeidoei!”
