De afgelopen jaren hebben HAN-medewerkers, mensen uit de praktijk en studenten gezamenlijk een beter opleidingsaanbod ontwikkeld voor werkend lerenden. Daardoor ontstaan nieuwe samenwerkingsvormen en veranderen traditionele rolverdelingen. Tijdens het evenement ‘Een leven lang ontwikkelen, maar hoe?’ presenteren de deeltijdopleidingen van de academie Gezondheid en Vitaliteit enkele initiatieven en resultaten.
Tekst: Claudia Fitsch
Foto: Marcel Krijgsman
We moeten ons ons hele leven blijven ontwikkelen om veranderingen bij te benen. Daarom moet het deeltijdonderwijs flexibeler. De Academie Zorg, Welzijn en Sport heeft voor het congres diverse partners uitgenodigd om te laten zien wat er inmiddels is bereikt op dit gebied. Zo’n 140 bezoekers bezochten keynotes, workshops en hapten samen soep en broodjes.
Vroegtijdig herkennen en ontwikkelen
Je kunt je op verschillende manieren blijven ontplooien. “Niet alleen een leven lang leren, ook een leven lang bewegen, van nul tot tachtig jaar’, stelt lector Johan Pion (van het HAN-lectoraat Herkennen en Ontwikkelen van Sporttalent) in zijn keynote speech. Bij sport ligt de nadruk vaak op de prestatie, maar Pion kijkt veel breder.
De lector heeft samen met de HAN en andere partijen een test gemaakt, waarmee hij onderzoekt wat een kind leuk vindt en waarin het goed is. Ook bestudeert hij welke motorische vaardigheden komen kijken bij welke sporten. Door een kind op jonge leeftijd breed te ontwikkelen en door een slimme sportkeuze te maken die past bij de aanleg, kan het kind makkelijker overstappen op een andere sport waarvoor het ook aanleg heeft. Pion benadrukt: “Talent herkennen en nóg beter worden in een sport is belangrijk. Maar het begint met iets graag doen!”
“We hebben nog nooit zo veel geleerd als hier”
Leren vanuit jezelf
Na de keynote-speech volgen twee workshoprondes. Er zijn elf workshops. De workshop ‘Zo snijdt het mes aan 2 kanten!’ laat twee voorbeelden zien van de samenwerking HAN-werkveld.
Deeltijders hebben al werkervaring. De minor GGZ-agoog bleek vooral aan te sluiten bij de voltijdopleiding. “Een begeleidingsplan schrijven konden we al”, vertelt Geraldine Wallet. Zij en haar klasgenoten besloten zelf een variant te maken voor de deeltijd. Het werd een leerzaam proces voor zowel studenten als docenten. “Je gaat alle facetten van het werk langs, zoekt dingen uit als hoe werkt E-health. Wat wil je leren, wat moet een GGZ-agoog in de praktijk kunnen, aan welke eisen moet de lesstof voldoen? We hebben nog nooit zo veel geleerd als hier”, lacht Geraldine. Sven Jacobs vult aan: “Ik leerde vanuit mezelf, als persoon, in plaats van vanuit de school.” Docent Ardwi Klein Entink knikt bevestigend. “Als je een student vanuit zijn eigen werk en passie aan de gang laat gaan, dan is een toets niet eng en kun je toch meten wat iemand heeft geleerd. Maar een verslagje met daarbij ‘het moet aan deze eisen voldoen’, werkte niet. De studenten kregen daarom vrijheid bij het vullen van hun portfolio.” Docenten werden meer regisseur en procesaanjager.
Iedereen wint
Het tweede voorbeeld komt uit het onderwijs. Ingrid Salemink is schoolmaatschappelijk werkster bij De Ommezwaai. Ze werkt daar met ‘zeer moeilijk verstaanbare kinderen’, hun ouders en het team. Leerkrachten zagen regelmatig op tegen oudergesprekken omdat die soms lastig verliepen.
Salemink zat ook in de klankbordgroep van de HAN waarin ze met anderen uit het werkveld meedacht over onderwijs. “We wilden werkvelddeskundigen inzetten als tweede examinator.” Zo ontstond een soort ruil: het team van De Ommezwaai kreeg intervisie en leerden betere gesprekken met ouders te houden. Omgekeerd leverde De Ommezwaai een tweede examinator. Salemink: “Ik blijf up to date. Mijn collega’s leren wat de HAN biedt. En voor de HAN is er input uit de praktijk. Iedereen wint erbij.”
“Hier kunnen onzekere mensen zich oriënteren en oefenen ze vaardigheden die nodig zijn voor het hbo”
Diversere studenten
In een andere workshop staat ‘De Meerwaarde Van Diversiteit’ centraal. Diversiteit is breed: etniciteit, cultuur, leeftijd, ervaring, opleiding of sociaaleconomische achtergrond.
De HAN-populatie is geen afspiegeling van de maatschappij. Hoe krijg je diversere studenten? Door de drempel naar een HAN-opleiding lager te maken met de voorbereidende cursus Zorg, Welzijn en Sport. Het hbo is voor veel mensen namelijk een grote stap.
Hbo is spannend
“Als niemand in je omgeving heeft gestudeerd, is een hbo heel spannend. Anderen vragen zich af: Kan ik dat wel aan, zo’n studie? Hier kunnen onzekere mensen zich oriënteren en oefenen ze vaardigheden die nodig zijn voor het hbo”, vertellen docenten Marion Heijnen en Simone Boogaarts.
Cursisten lopen stage in het werkveld, krijgen een netwerk, maken kennis met studievaardigheden en leren van elkaar. “Iedereen is ergens goed in, ze leren praten over wat ze lastig vinden en helpen elkaar.”
Als na vijf maanden de cursus is afgerond, stroomt een deel door. Dat deel heeft duidelijk voordeel van de voorbereiding. Afhakers hebben een beter beeld van hun capaciteiten. “De cursus werkt ook preventief en bespaart geld. Het is veel duurder als studenten in het eerste jaar afhaken”, aldus Marion Heijnen.
De aanwezigen reageren enthousiast. “Ik werk op een ROC. Dit lijkt me ook iets voor ons.”
