In deze recensierubriek hemelt redacteur Olga Helmigh iets op of ze brandt het af. Iets er tussenin gebeurt zelden.
Tekst: Olga Helmigh
De Academy Awards, beter bekend als de Oscars, worden zondag voor de 93ste keer uitgereikt: toch wel dé filmprijs onder de filmprijzen. De jury lijkt (na jaren te lijden aan de witte-machtige-mannen-ziekte) ook ‘woke’, want eindelijk is er meer diversiteit in de nominaties. Vooral Aziatisch-Amerikanen en vrouwen floreren dit jaar.
Inmiddels is het bij ons thuis traditie om in de weken voor de Oscaruitreiking alle films in de categorie ‘Beste Film’ te kijken. Daar zijn wat illegale handelingen, een strakke planning en soms ook doorzettingsvermogen voor nodig. Maar goed, nood breekt wet. Gelukkig staat een aantal nominaties gewoon op Netflix en Amazon Prime, twee streamingdiensten die bij ons sowieso overuren draaien, én geven we niet snel op als alleen al de trailer dichtvallende ogen of tegenzin veroorzaakt.
Hierbij dus een korte samenvatting, met beoordelingscijfer, van iedere film, uiteraard op z’n Olgiaans. Spoilervrij, al sta ik bekend om het iets té veel hinten op diepe teleurstelling, uitzinnige lof of complete ontzetting.
Nomadland
Bitterzoete roadmovie over een vrouw in volslagen rouw: Fern (gespeeld door een fenomenale Frances McDormand) heeft haar man, baan, huis en zelfs haar woonplaats verloren. Het stadje Empire, in de staat Nevada, hoorde namelijk bij een energiecentrale. Toen deze wegens De Grote Recessie opgeheven werd, moesten alle arbeiders die op het terrein woonden óók wieberen. Fern is, kortom, volledig ontheemd. Ze besluit haar bezittingen weg te doen en met een omgebouwd busje een nomadenbestaan te leiden. Onderweg ontmoet ze andere nomaden, velen eveneens slachtoffer van de recessie, en net als Fern al aardig op leeftijd. Gestript van alles wat pretentie, belofte of stabiliteit in stand houdt, blijft alleen de rauwe werkelijkheid over. En die is zowel tragisch als prachtig. Indrukwekkend, maar mij niet bellen: ik zou al na twee dagen in dat sobere busje zonder wc met gierende banden naar een hotel zijn gescheurd.
Cijfer: 8
Mank
Typisch Amerikaanse film over Hollywood in de jaren 30, gebaseerd op het leven van scenarioschrijver en rebels drankorgel Herman J. Mankiewicz (gespeeld door Gary Oldman). Wie, vraag je? Hállooo, dé schrijver van dé filmklassieker Citizen Kane. Welke filmklassieker, zeg je? Cultuurbarbaar! Dat is toevallig de ‘beste film allertijden’, aldus critici (wie zijn dat eigenlijk?). Oh ja, Orson Welles (Tom Burke) komt er ook in voor: wereldberoemd icoon van toen. Ik geef toe: Mank interesseerde me geen reet. Natuurlijk zag ik dat het goed in elkaar stak qua regie en acteerwerk. Maar mijn hemel, de dialogen waren zó rap en spitsvondig dat ik het vaak niet begreep. Omdat het barstte van allerlei inside grapjes en referenties die je alleen maar kent als je geïnteresseerd bent in de filmwereld van 75 jaar geleden. En hoewel ik filmliefhebber ben en de klassiekers kan waarderen, had ik vier koppen koffie en Google op standby nodig om door dit zwart-wit-verhaal van dik twee uur te komen.
Cijfer: 7
The Trial of the Chicago 7
Eveneens zeer Amerikaans relaas, over de waargebeurde anti-Vietnamoorlogbetogingen in 1968 in Chicago. Zeven demonstranten, die elkaar niet of nauwelijks kenden omdat ze allemaal een andere club vertegenwoordigden, van hippies tot de Black Panthers tot politiek bewuste burgerlui, worden beticht van samenzwering en het aanzetten tot rellen. Ze waren allemaal aanwezig op de betoging die uitmondde in een gewelddadig, bloederig protest. Begon de politie, of begonnen de betogers met het aanzetten tot geweld? Wat volgt is een lange, chaotische en ophefmakende rechtszaak die behoorlijk wat media-aandacht genereert. Hoewel ik genoot van het acteerwerk van onder meer Eddie Redmayne, Sacha Baron Cohen (die Borat speelt, wat soms het gevoel gaf dat je keek naar Borat met een pruik op) en Joseph Gordon-Levitt, werd ik niet bijzonder diep getroffen door de film. Maar, wie weet, jij wel?
Cijfer: 7,5
The Father
Anthony Hopkins, inmiddels 83 jaar en dus flink bejaard, speelt naamgenoot Anthony: een dementerende man, wiens dochter (Olivia Coleman) zich over hem ontfermt. Het verhaal is oorspronkelijk een toneelstuk en dat merk je: alles draait om de flat waar Anthony de weg steeds meer kwijtraakt. Zowel letterlijk als figuurlijk. De kleine setting is intiem en past goed bij het thema: verdwalen in je hoofd, in de vele kamers die je er hebt, maar ook in je eens zo vertrouwde omgeving. Het bijzondere aan The Father is dat je het beleeft vanuit Anthony’s perspectief. Dat zorgt voor een beklemmende en soms ronduit beangstigende filmervaring. Hopkins speelt werkelijk de beste rol in zijn gehele, glansrijke carrière, en dat wil wat zeggen. De tranen stroomden geregeld over mijn wangen. Aan het einde zat ik ronduit te snikken en snotteren en moest ik een uur bijkomen met een stevige borrel. Alzheimer is verschrikkelijk, voor degene die het meemaakt én voor degenen die hen bijstaan. Prachtig, intiem en indrukwekkend.
Cijfer: 9
Sound of Metal
Metaldrummer en ex-drugsverslaafde Ruben (Riz Ahmed) vormt samen met zijn vriendin Lou (Olivia Cooke) de band Blackgammon. De openingsscène zuigt je meteen naar binnen: je beleeft een optreden van de twee en voelt de trillingen, de beleving vanachter de drums en de trance waarin je als muzikant zit tijdens een performance. Ruben is zowat non-stop omringd door hard geluid, of lawaai, het is maar hoe je ‘metal’ beleeft. Zijn trommelvliezen bezwijken op een dag: ze stoppen ermee. Ruben is plotsklaps doof, en dat verandert zijn leven volledig. Weg is zijn muzikantenbestaan en daarmee alles: Lou en hij wonen in hun tourbus en leven van de opbrengst van hun optredens. Noodgedwongen sluit Ruben zich aan bij een dovengemeenschap, waar hij hulp krijgt van Vietnamveteraan Joe (Paul Raci), die tijdens de oorlog zijn gehoor verloor. Daar doorloopt hij alle fases: van ontkenning tot acceptatie en van overmoed tot nederigheid. Indringend, vooral omdat je vaak ‘hoort’ wat Ruben hoort: ruis of niks. Heftig.
Cijfer: 8
Minari
Een Koreaans immigrantengezin vestigt zich in the middle of nowhere in Arkansas om een boerenbedrijf te starten: ze gaan groenten verbouwen en willen zo zelfredzamer worden en af van hun baantjes in de kippenindustrie. Vooral vader Jacob (Steven Yeun) is bezeten door het plan en ploetert zich een ongeluk om de gewassen te laten groeien en zijn gezin te onderhouden. Zijn vrouw Monica (Yeri Han) is minder enthousiast over hun nieuwe bestaan: zij wil liever in de stad wonen en maakt zich zorgen om hun zoontje David van 6 jaar, die een hartprobleem heeft. Hoe moet dat als hij naar het ziekenhuis moet? Dat is een uur verderop. Oma Soonja wordt ingevlogen vanuit Zuid-Korea om fulltime op de kinderen (David en oudere zus Anne) te passen. Oma blijkt een krasse, malle dame, die niet vies is van grapjes en geregeld grof in de mond is. In de beek achter hun huis plant ze ‘minari’, een soort Japanse peterselie. Terwijl het gezin knokt voor een plek in de American Dream, zit het niet mee en volgt tegenslag na tegenslag. De vraag rijst: wat is belangrijker? Je droom of je gezin? Kleine, intieme film met een mooie boodschap.
Cijfer: 8
Promising Young Woman
Cassie Thomas (Carey Mulligan) gaf haar studie Geneeskunde op toen haar beste vriendin Nina verkracht werd door één van hun studiegenoten, onder het oog van een groep omstanders. Nina, diep getraumatiseerd door het voorval, pleegt kort daarop zelfmoord. Cassie werkt sindsdien in een koffiebar en gaat ’s nachts op jacht. Naar wat? Mannen. Niet om te verleiden, maar om te testen. Hoe? Ze doet net of ze dronken is en kijkt of er nog galante heren bestaan die zich netjes over haar ontfermen en thuis afzetten, óf dat het vooral opportunistische klootzakken zijn die haar dronkenschap zien als een manier om misbruik van haar te maken. Zodra Cassie thuis op hun bank belandt, zogenaamd stomdronken maar wél haar grenzen aangevend, en de man in kwestie tóch een move maakt tegen haar wens in, ‘ontnuchtert’ ze in één klap en confronteert hen. Maar dan ontmoet ze iemand uit haar studententijd, die een diepere drang naar wraak losmaakt. Ze besluit de verkrachter van Nina op te sporen om hem eindelijk te geven wat hij verdient. Het kijkplezier was dubbel: ik heb genoten van het acteerwerk van Mulligan en genoot van de wraakacties. Maar tegelijkertijd was ik ook boos en verdrietig over het misbruik dat vrouwen doormaken door mannen die hun poten niet thuishouden en roepen dat “een kort rokje nu eenmaal vraagt om seks”. Leer jezelf te beheersen, wat dacht je daar van?
Cijfer: 8
Judas & the Black Messiah
Wederom een typisch Amerikaans verhaal, dat helaas nog een pijnlijk actueel thema heeft: racisme en het politieapparaat in de VS. Het speelt zich net als The Trail of the Chicago Seven af in Chicago in 1968. Fred Hampton (Daniel Kaluuya) groeit uit tot één van de leiders van de Black Panther Party, een militante Afro-Amerikaanse politieke organisatie die zich hardmaakt voor verkrijging van rechten voor de zwarte minderheid. Geweld is hierbij een aanvaardbaar middel, wat natuurlijk zorgt voor een hoop bloedvergieten en ellende. Daardoor wordt Hampton doelwit van de FBI: de opmars van deze machtige jonge activist moet wat hen betreft zo snel mogelijk de kop worden ingedrukt. En dus laten ze straatboef Bill O’Neal (LaKeith Stanfield) infiltreren bij de Panthers. Met afgrijzen, woede, maar ook begrip en verdriet heb ik zitten kijken naar de strijd die in feite nog altijd speelt. Wanneer houdt racisme en ongelijkheid nu eindelijk eens op? Indringend.
Cijfer: 7,5
Voorspelling
Welke film gaat waarschijnlijk winnen? Ik voorspel Nomadland, omdat het veel Amerikaanse boxen aftikt: de gevolgen van de Grote Recessie, je eigen lot kiezen, de vrijheid van een nomadenbestaan, het ontbreken van een vangnet in de VS en herrijzen uit de as van rouw en verdriet.
Welke film moet volgens mij winnen? Lastig, want ik vind meerdere films goed en niet te vergelijken met elkaar. Als Nomadland wint, sta ik er volledig achter. Maar The Father heeft bij mij de diepste snaar geraakt. Vooral voor Anthony Hopkins maak ik een diepe buiging. Wát een prestatie.
Bonusvoorspellingen:
Beste mannelijke hoofdrol: Anthony Hopkins voor The Father
Beste vrouwelijke hoofdrol: Frances McDormand voor Nomadland
Beste regie: Chloé Zhao voor Nomadland
