Het lerarentekort treft iedereen: kinderen, ouders, docenten, schoolbesturen en docentenopleidingen. De politiek kan helpen de kansen te keren, denkt Tweede Kamerlid Paul van Meenen. De ‘onderwijsdrammer’ kwam naar de Open Dag van de HAN om bij de Academie Educatie in Nijmegen vragen te beantwoorden en zijn standpunten toe te lichten.
Tekst: Claudia Fitsch
Foto: Ralph Schmitz
Het begon met een tweet van Pabodocent Koen Steeman, medeorganisator van de Open Dag bij HAN Pabo. ‘Ik nodig bij deze alle politici uit om te laten zien hoe dringend het lerarentekort is, om te vertellen hoe belangrijk juffen en meesters zijn.’ Tweede Kamerlid Paul van Meenen (D66) nam als enige de uitnodiging aan en kwam naar Nijmegen voor een gesprek. Van Meenen is woordvoerder Onderwijs (po/vo/mbo) en Kinderopvang en heeft zelf jaren voor de klas gestaan. Hij weet waarover hij praat.
“Geef de docent ruimte, vertrouwen, zeggenschap, eigenaarschap en zorg tegelijkertijd voor meer salaris en minder werkdruk”
Prachtberoep
Terwijl Open Dag-bezoekers brochures bladerend door de kantine sjouwen, zit de politicus er in een hoekje met enkele belangstellenden. “Toen ik jonger was dan jij wilde ik leraar worden”, vertelt Van Meenen aan interviewers Ilja van Gelder (tweedejaars Pabostudente) en Jan Knuivers (docent). Van Meenen studeerde wiskunde en werd docent op mbo en hbo. “Geen seconde spijt van gehad. Een prachtberoep”, vindt hij nog steeds.
Geef docenten vertrouwen en zeggenschap
Iedere politieke partij heeft zijn prioriteiten. Bij de SP is dat zorg, de VVD vindt veiligheid het belangrijkst. D66 maakt zich sterk voor het klimaat, reden waarom partijleider Rob Jetten door de VVD werd betiteld als klimaatdrammer. “Ik noem mezelf nu onderwijsdrammer, ik heb zelfs een paar truien laten maken met dat opschrift”, lacht Van Meenen.
Waar andere partijen enkele honderden miljoenen willen uitgeven voor onderwijs, pleit D66 voor vier miljard. “Maar die moet wel terechtkomen bij docenten en in de klas. Niet bij de schoolbesturen, zoals nu gebeurt. Leraar moet weer een vrij beroep worden. Maak het de moeite waard om docent te worden. Geef hen ruimte, vertrouwen, zeggenschap, eigenaarschap en zorg tegelijkertijd voor meer salaris en minder werkdruk.”
Spookregels
Maar al die regels dan en al die administratie waarmee leraren te maken hebben? Volgens de politicus bestaan veel regels niet. “Het zijn spookregels. Zoiets als de verplichte kleutertoets staat helemaal niet in de wet, maar schoolbesturen hanteren dat als regel. Ook administratie wordt vaak opgelegd door schoolbesturen, uit angst.” Alleen als er echt iets aan de hand is, moet je daarover verslagleggen, vindt Van Meenen. Dat scheelt een hoop overbodig werk.
“Wil je per se selecteren aan de poort? Zet dan iemand een dag voor groep 6. Vindt diegene het dan nog leuk, dan kan hij met de opleiding beginnen”
Schrap toelatingstoets
Je kunt nog meer schrappen, waaronder de huidige toelatingstoets van de Pabo, met vragen over aardrijkskunde, geschiedenis en techniek. Als je weet wat voor plant een ananas is (toetsvraag), zegt dat niets over iemands onderwijskwaliteiten of motivatie. “Wil je per se selecteren aan de poort? Zet dan iemand een dag voor groep 6. Vindt diegene het dan nog leuk, dan kan hij met de opleiding beginnen. Zo voorkom je dat je mogelijke onderwijstalenten weert.”
Nieuw leenstelsel
Een man uit de zaal kaart de mondigheid van ouders aan. Een ander bekritiseert de inspectie, die vooral regels hanteert en niet de gang van zaken binnen de school als uitgangspunt neemt. Ook de overbelasting van studenten en het nieuwe leenstelsel komen ter sprake.
Van Meenen is blij dat hij even wat misverstanden kan rechtzetten. Iedereen kan studeren, alleen kinderen van ouders met een bovenmodaal inkomen krijgen geen beurs meer. In het nieuwe stelsel kun je 40 jaar doen over het afbetalen van de lening. “Als je 25.000 euro hebt geleend, en je verdient genoeg, kost je dat maximaal 70 euro per maand. Verdien je minder, betaal je minder. Met een hbo-opleiding heb je kans op een salaris van 1,5 tot twee keer meer dan dat van iemand zonder hbo. Dus dat terugbetalen gaat lukken.”
