Trends voor het jaar 2020
5G, schaamte, alles smart, polarisatie en losse knotjes
Wat staat ons te wachten in het jaar 2020? SAM spitte het boek ‘Visie & Trends’ van trendwatcher Adjiedj Bakas door en deelt de 10 opvallendste ontwikkelingen en voorspellingen.
Tekst: Olga Helmigh
1. Internet of Things (IOT)
Hardloopschoenen die de gerende kilometers bijhouden, een koelkast die je een bericht stuurt dat de melk op is, met je telefoon de verwarming thuis aanzetten als je van kantoor vertrekt: alles is steeds meer met elkaar verbonden en wisselt onderling data uit. Babyfoons, tandenborstels, stofzuigers, televisies: allemaal apparaten die ‘slimmer’ worden. In 2020 gaan we meer van dit soort geavanceerde producten op de markt krijgen, waarbij de smartphone een grote rol speelt. Ook in het onderwijs krijgen we er vaker mee te maken, of worden producten ontwikkeld die er aan bijdragen. De keerzijde? Hackers, cybercriminelen en afluisterpraktijken. Er valt nog een hoop te verbeteren bij het beveiligen van IOT.
2. 5G
De komst van 5G gaat helpen bij het versneld data versturen, al duurt het nog even voor we dat hebben. De hoogste frequentie van 3,5 GHz — die echte versnelling van data versturen mogelijk maakt- is waarschijnlijk pas in 2022 beschikbaar. Er zullen veel meer antennes in Nederland moeten komen, wat een planologische uitdaging zal zijn. Volgens Bakas laait daardoor een oude discussie op, namelijk die over electro smog: de straling van elektromagnetische velden. We moeten volgens hem dan ook rekening houden met felle protesten van mensen die in de buurt van nieuwe antennelocaties wonen.
3. Polarisatie
Over discussies en protesten gesproken: Bakas stelt in zijn boek dat we terecht zijn gekomen in een ‘voor-of-tegen-samenleving’. Burgers worden verondersteld –soms gedwongen- om ergens vóór of tegen te zijn: Zwarte Piet, vuurwerk, de euro, Europa, migratie, het klimaat en straks dus de 5G-antennes. Er lijkt steeds minder ruimte voor discussies met steekhoudende argumenten. In plaats daarvan gaat het hard tegen hard en lijken compromissen niet meer te bestaan. De drijvende kracht hierachter is de ‘identiteitspolitiek’, waarbij de focus ligt op wat ons onderscheidt, in plaats van wat ons verbindt. Dit zal voorlopig niet veranderen, al zal in de komende jaren een tegenbeweging op gang komen.
4. Schaamtecultuur
We wijzen elkaar steeds meer op schadelijk gedrag, wat goede kanten zoals bewustwording met zich meebrengt. Toch heeft het ook gezorgd voor massale schaamte. Zo hebben we de vlees-eet-schaamte en inmiddels ook de zuivelschaamte (vanwege de ecologische voetafdruk die een beker melk met zich meebrengt). Ook cappuccinoschroom en yoghurtvrees zijn het gevolg. Er bestaat diesel- en benzineschaamte (milieu!), gasschaamte (klimaat!), vliegschaamte (milieu en klimaat!), huisdierschaamte (dierenleed), bezorgschaamte (pakjes uit het buitenland, klimaat!), baarschaamte (planeet is overbevolkt!) en plastic-gêne (scheiden!). Er is kortom sprake van een schaamte-epidemie. Het gevolg? Zelfcensuur en –daar is-ie weer!- polarisatie. De tegenreactie in 2020 wordt volgens Bakas dat humor harder wordt: we gaan weer foute en grove grappen maken. Incorrectheid neemt toe; de opgekropte spanning moet eruit.
5. Verbondenheid
Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek voelt een derde tot de helft van de volwassen Nederlanders zich regelmatig eenzaam. Ouderen en jongeren kampen er het meest mee. We willen terug naar meer verbondenheid en Bakas ziet de trend van alternatieve leefvormen en meer-generatiewoningen overwaaien uit Duitsland en de Verenigde Staten. Senioren gaan wonen tussen studenten (waarvan er al meerdere projecten zijn in Nederland), we gaan het contact met de buren intensiveren en investeren in het dorpsgevoel. Verder is er de intentie om onze smartphone vaker aan de kant te gooien, al is dat door de Internet of Things (punt 1) steeds moeilijker. Onze devices zijn een communicatiehub geworden. Het is alles-in-één: van Netflix kijken, whatsappen, muziek luisteren en social media checken tot bankieren, shoppen, nieuws vergaren, foto’s maken, onze agenda beheren en e-mailen. Het kan ons zowel verbinden met elkaar, als vervreemden. Hierin de balans zoeken is de uitdaging.
6. In je blootje
Nog een schaamte die we hebben: naakt zijn. We zijn steeds preutser geworden de afgelopen jaren. Volgens Bakas komt dit omdat we in een tijd leven waarin lichamen kunstmatig mooier worden gemaakt. We kunnen onze kont niet keren of we zien een naakt of halfnaakt lijf waaraan elke oneffenheid is weggefotoshopt. Dat maakt een hoop mensen onzeker over hun eigen lichaam. Dat terwijl er niks geks is aan het menselijk lijf, sterker nog, uit Brits onderzoek blijkt dat bloot zijn bevrijdend werkt en geluk oproept. Ook hierin worden we rebelser, net als onze humor: weg met badkledingdagen in de sauna, meer échte lichamen op tv en in magazines en gewoon lekker douchen in de sportschool.
7. Hergebruik
Op de HAN hebben we Green Office, dat zich inzet voor duurzaamheid. Laatst heeft dit bureau een kledingmarkt gehouden waar studenten en medewerkers zowel kleding konden doneren als ruilen/kopen. Ze spelen goed in op de trend om fast fashion (in elkaar genaaid in arme landen) links te laten liggen en te investeren in slow fashion (verantwoord geproduceerd) en tweedehands kleding. En niet alleen kleding, maar ook het doorverkopen (in een winkel of onderling) en ruilen van spullen is hot. Online kan dat ook steeds georganiseerder, zoals bij Vinted en United Wardrobe.
8. Einde van de dresscode
Nu de babyboomers massaal met pensioen gaan en de millennials en Generatie Z de werkvloeren betreden, gaan steeds meer regels en formaliteiten de deur uit. Gescheurde spijkerbroek, T-shirt en gympies aan naar kantoor? Prima, want dat zegt niks over je capaciteiten. Het is eerder een versterking van je karakter en persoonlijkheid. Op een dieper niveau zorgt het ervoor dat klassenverschillen steeds meer verdwijnen. Dat staat helaas weer in contrast met de toegenomen polarisatie, maar wie weet zorgen de jongste generaties op lange termijn voor de meeste veranderingen op dit vlak.
9. Elektrische auto’s
In 2019 maakte de Tesla Model 3 veel indruk, omdat het een betaalbaar model was van dé marktleider op het gebied van elektrische auto’s. Maar in 2020 komt er een golf concurrentie aan, waaronder de Volkswagen ID3, BMW iX3, Mini Cooper SE, Opel Corsa-E en de Peugeot e-208. Allemaal schommelen ze rond de € 30.000 in aanschaf. Ook hier geldt dat de auto’s uitgerust zijn met steeds slimmere diensten en The Internet of Things, zoals motoren die op afstand in de gaten worden gehouden en geüpdatet kunnen worden, en handige navigatie- en parkeerdiensten.
10. Hip
Als afsluiter nog wat trends op het gebied van mode en lifestyle. 2020 is volgens de Chinezen het Jaar van de Rat en toevallig is de haartrend om een ‘rattenkop’ te creëren: speelse kapsels die geknipt worden in laagjes en vervolgens sprieterig worden gestyled. De pony maakt ook een comeback, net als een schuine lok. Mannen mogen nog steeds knotten (the man bun), doch losjes, en mannen met krullen mogen die lekker tot een volle bos laten groeien. Kastanje en koper zijn de trendkleuren, net als asgrijs. Bloemschikken, niksen en onze hobby’s weer oppakken gaan ons helpen bij het loskomen van onze schermpjes en het tegengaan van overspannenheid en burn-out.
Benieuwd naar nog meer ontwikkelingen, trends en voorspellingen? Lees dan het boek Visie & Trends 2020 van de ‘Visionair des Vaderlands’ Adjiedj Bakas.
