Vaardig in geluk

Geluksonderzoekers zijn het erover eens: de enige echte bron van geluk zit in onszelf. Dat is goed nieuws, maar dan moet je wel weten hoe je die bron aanboort.

Velen verwachten juist het geluk van zaken buiten zichzelf: een bruiloft met toeters en bellen, een nieuwe baan, een verre reis, herstellen van een nare ziekte, het winnende lot. Maar dit is als bier waar de schuimkraag snel van inzakt: na een half jaar zitten de meesten weer op hun normale basisgeluksniveau. Geen wonder, omstandigheden bepalen slechts 10 procent van ons geluksgevoel, bevestigen talloze geluksstudies. 40 Procent komt voor rekening van onze genen, en daar moeten we het mee doen.

Hoe de bal het racket verlaat
En toch: geluk is maakbaar. Want de overige 50 procent hebben we wél in de hand: die zit ‘m in hoe we ons verhouden tot wat allemaal op ons pad komt. Zoals een CNN-oorlogscorrespondent en terminale kankerpatiënt ooit treffend verwoordde in haar afscheidsinterview: ‘Het leven is als een tenniswedstrijd: je hebt geen invloed hoe de ballen op je afkomen, maar je kunt wel bepalen hoe je ze terugslaat.’

Geluk kun je leren
Dit betekent dat je kunt leren om gelukkiger te worden. Vaardig zijn in geluk is een kwestie van mentale training. Sporten sterkt je lichaam, en je geest profiteert mee. Maar je kunt ook je geest trainen zoals je in de sportschool je lijf traint. Hoe meer je goed raad weet met je eigen gedachten en gevoelens, hoe meer de rode loper van geluk zich uitrolt.

Aandacht maakt alles mooier
Hoe dan? Nou, stil zijn van binnen is dé hoeksteen voor geluk. Dan pas kun je bewust en aandachtig aanwezig zijn. ‘Aandacht maakt alles mooier’, zoals een welbekende Zweedse winkelketen beweert. Klopt. Aandacht stelt je in staat tot beter contact met je lichaam, je hersenspinsels, je gemoedstoestand, je intuïtie en innerlijke kracht en ook met je medemensen en je omgeving. Afijn, met alles dus.

Doelen
Rust in je hoofd en gemoed vormt een gouden koppel met een doe- en doelgericht leven. Ook de geluksmedaille heeft twee kanten. Rust alleen is een recept voor roest en andere rottigheid. Vooral lekker blijven sporten en actief leven, aldus geluksonderzoekers. Daarbij geven doelen zin en betekenis aan je leven en dragen enorm veel bij aan je geluk. Op voorwaarde dat die doelen voor jou kloppen. Kloppen, zoals je hart klopt. Doelen van het hart, dat zijn de doelen die ons verder brengen.

Disclaimer
Tijd voor de disclaimer: altijd gelukkig zijn is onmogelijk. Moet je ook niet willen. Dan vlakt je gevoel af. Tevens ben je tamelijk onuitstaanbaar gezelschap als iemand een dierbare verliest. Of schat je verkeerssituaties zo optimistisch in, dat ze bij Veilig Verkeer Nederland niet blij van je worden. Haalbaar is wel om stapje voor stapje toe te werken naar een duurzaam verhoogd niveau van welbevinden. Klinkt niet spectaculair, maar maakt je op den duur wel tot een gelukkiger mens.

Geluk is maatwerk
Verder is geluk maatwerk: doe vooral waar jij gelukkig van wordt, niet je buurvrouw, baas of broer. Het effect op jouw innerlijk welbevinden, dat is de graadmeter. Niet voor iedereen werkt hetzelfde geluksrecept. Daarom: Ken Uzelf, zoals de oude Grieken zeiden, en volg je eigen weg.

Het hoogste geluk
Gelukkig zijn straalt af op je omgeving. Iemand die het zonnetje in huis brengt, tot tien kan tellen, de rust en de humor bewaart, oprechte aandacht en empathie kan opbrengen, die tilt het geluksniveau van anderen op. Die verhoogt de feestvreugde of brengt licht in donkere dagen. Dat is de hoogste sport op de geluksladder: zó goed in je vel zitten dat je eigenlijk nauwelijks nog op je eigen geluk gefocust bent. Het geluk van anderen is dan jouw weg naar een betekenisvoller, rijker bestaan. Dienen als meesterschap. Dat jij daar zelf nóg gelukkiger van wordt, is dan mooi meegenomen.

Vriendschappen
Nu we het toch over anderen hebben: van Boeddha en Aristoteles tot 21e eeuwse gelukswetenschappers, allemaal wijzen ze op het belang van goede vriendschappen en verbintenissen voor je welbevinden. Dat betekent dat je er goed aan doet te investeren in de mensen om je heen. Dit betekent ook investeren in je sociale vaardigheden. Elke ontmoeting bied je de gelegenheid.

Drie praktische gelukstips
- In kleine oefeningen schuilt vaak groot geluk. Bewezen effectief is bijvoorbeeld dagelijks voor het slapen gaan drie dingen in je laten opkomen waarvoor je die dag dankbaar bent. Studies wijzen uit dat de meesten van ons zich al na een paar weken aanmerkelijk beter voelen. Ook doordat ze tevredener inslapen en zo ‘s ochtends frisser en fruitiger uit het bed stappen.

- Geluk zit ‘m vooral in ervaringen en ontmoetingen, en veel minder in spullen en status.

- En bij al het moois dat straks voor jou onder de kerstboom ligt: geven maakt gelukkiger dan krijgen. Vraag het maar aan vrijwilligers. Of geef maar eens echt aandacht aan iemand, zonder dat je er iets voor terug hoeft.

Er zijn tal van geluksonderzoeken die stevig onderbouwd duizend-en-een bruikbare geluksadviezen geven. Aan jou, of beter aan jouw mindset, of je die kennis tot je neemt en er je voordeel mee doet. Hoe dan ook:
een gelukkig 2019!

Desgewenst kun je hier meer lezen over hoe je je vaardigheid in geluk vergroot.